Maar zorgen kunnen ook verlammend werken waardoor je de connectie met de realiteit kunt kwijtraken. Wat is daar tegen te doen? Hoe houd je grip op je zorgen?
Seneca weet raad
De Romeinse filosoof Seneca (4 v. Chr. tot 65 n. Chr.) maakte deel uit van de groep stoïcijnen. Hij stelde: “Erger dan de oorlog is de angst ervoor.” Volgens Seneca is het probleem niet wat er gebeurt, maar hoe je er mee omgaat.
Die gedachte kan je helpen. Probeer te relativeren en te bedenken: wat is er op dit moment nu echt aan de hand. Welk effect heeft corona nu op jou? Hoe eng je angsten ook zijn, Seneca pleit ervoor om ze onder ogen te zien. Volgens hem moeten we ons voor durven stellen hoe het zou zijn als onze angsten uitkomen. Want dan realiseren we ons dat we zelfs het allerergste wel aankunnen.
Ongenaakbaar
Er gebeuren dingen waar we geen invloed op hebben en daar moeten we ons niet door van de wijs laten brengen. Het ideaal volgens de Stoïcijnen is om te leven in een staat van apatheia, een soort ongenaakbaarheid voor emoties. Misschien is die houding in deze tijd wel even prettig. Maar hoe kom je in zo’n staat terecht? Daar hebben de Stoïcijnen oefeningen voor bedacht, zoals een oefening om je probleem in perspectief te plaatsen. Je vindt ze hieronder!
Oefening
Hoe kun je een probleem in perspectief plaatsen? Haal er een voor de geest: misschien had je je zo verheugd op je je verjaardag of een vakantie. Is dit probleem nog van belang volgend jaar?
Of leg jezelf ongemak op. Hierdoor waardeer je meer wat je hebt. We mogen minder de deur uit, minder mensen zien. Door te leren waarderen wat je nog wel kan en mag, lijden we een beetje minder. Geniet bijvoorbeeld van een korte boswandeling. Of besef dat je nu nog wel gezond bent. Of verlies je even in koken of een waardevol telefoongesprek. Dit kan allemaal nog wel. En wie weet lukt het om de zorgen even los te laten.
Er zijn 7 oefeningen. Je hebt niks nodig behalve je gedachten. Op deze website vind je ze allemaal.
Verder lezen
- Meer weten over Seneca? Lees meer over hem in de Humanistische Canon.
- In zijn boek Handboek voor de moderne stoïcijn geeft Gregory Lopez Massimo Pigliucci voor elke week een denkoefening. Online te bestellen, of liefst bij je lokale boekhandel.