De oorlog in Jemen heeft grote humanitaire gevolgen voor de bevolking. Op initiatief van Rabbijn Soetendorp ging een interlevensbeschouwelijke delegatie hierover donderdag 13 december in gesprek met Minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Hoofdbestuurslid Caroline Suransky nam namens het Humanistisch Verbond deel aan dit gesprek. Minister Kaag: “Ik ben getroffen door de breedte van de oproep van alle religies en levensbeschouwingen.”
Aanleiding voor het gesprek was een brandbrief over Jemen aan het kabinet. In de brief van 2 november, ook ondertekend door Christa Compas, directeur van het Humanistisch Verbond, riepen de levensbeschouwelijke leiders op tot een wapenembargo. Ook werd daarin gevraagd honger niet als oorlogswapen te gebruiken en humanitaire hulp toe te laten.
Menselijke waardigheid
Sigrid Kaag was de aangewezen persoon om mee in gesprek te gaan over Jemen. Eerder dit jaar hield zijn de Abel Herzberg lezing met de titel ‘Wees niet stil, we zijn met velen’. In haar betoog deed zij een moreel appel. Zijn riep iedereen op zich te blijven uitspreken over mensenrechten als de ‘institutionele verankering van menselijke waardigheid’. In tijden van groeiend nationalisme, xenofobie, anti-semitisme en racisme (“het kabaal van de stem van de angst voor de ander”) benadrukte ze het belang van “de stem van redelijkheid, respect en tolerantie [die] altijd als tegengeluid moeten worden gehoord […] in de politieke arena, het maatschappelijke debat, en ook in de huiskamer en in het café”.
“Stilte”, zo stelde Kaag is “levensgevaarlijk”, ook in internationale context in situaties waarin de rechtstaat ontbreekt of ontrafelt.
Ad van der Helm(voorzitter Haagse Gemeenschap van Kerken, RK-priester in Den Haag bij de Jacobus de Meerdere kerk, universitair hoofddocent Kerkelijk Recht aan de KU Leuven); Bikram Lalbahadoersing (voorzitter In Vrijheid Verbonden en hoofd Hindoe geestelijke verzorging bij het Ministerie van Justitie & Veiligheid); Minister Sigrid Kaag; Rabbijn Awraham Soetendorp, voorzitter Jacob Soetendorp Institute for Human Values, oprichter Green Cross International; Muhsin Köktas, algemeen bestuurslid Contactorgaan Moslims en Overheid (namens World Islamic Mission);Caroline Suransky, hoofdbestuurslid Humanistisch Verbond en universitair docent interculturele en mondialiserende samenleving aan de Universiteit voor Humanistiek en Rene de Reuver, scriba Protestantse Kerk in Nederland (PKN)
Humanitaire nood
Jemen bukt al ruim drie jaar onder een zeer complexe burgeroorlog, Acht miljoen Jemenieten lijden honger. Jemen is niet veel in het nieuws omdat het bijzonder moeilijk is voor buitenlandse journalisten om er te komen.Vorige week vonden er vredesbesprekingen plaats in Stockholm onder leiding van de Verenigde Naties.
Er zijn stappen gezet die bijdragen aan een vermindering van de humanitaire nood.
Gesprekspunten in het overleg met Minister Kaag waren o.a.
- Implementatie 2417: opvolging resolutie Verenigde Naties Veiligheidsraad (VNVR) resolutie 2417 (2018). Nederland was één van de vier initiatiefnemers van de aangenomen resolutie over honger als oorlogswapen. Vooralsnog lijkt de implementatie cq. uitvoering van de resolutie, met betrekking tot Jemen, niet voorspoedig te verlopen. Wat kan Nederland, zolang zij nog in de VNVR zit, doen om implementatie te bespoedigen?
- Ondersteuning lobby wapenembargo: de inzet van minister Blok om met de EU een blok te vormen en vervolgens in de VNVR voor een embargo te pleiten, is niet geslaagd. Alleen Duitsland gaf aan hiertoe bereid te zijn. Het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Spanje daarentegen niet. Is een oproep van nationale religieuze / levensbeschouwelijk leiders aan hun parlement en regering, wenselijk?
- Opvolging NL-rol in VNVR in 2019: Duitsland neemt in 2019 de tijdelijke zetel in de van Nederland over. Welke afspraken kan Nederland met Duitsland maken om voort te borduren op de NL inzet met betrekking tot mensenrechten? En wat kunnen religieuze/ levensbeschouwelijke leiders doen om via de leiders aldaar, Duitsland daartoe te bewegen c.q. daarop gefocust te blijven?
- Toegang van internationale journalisten tot Jemen, i.s.m. de VN.
Minister Kaag eindigde het gesprek met de woorden.“Ik ben getroffen door de breedte van de oproep van alle religies en levensbeschouwingen en voel mij gesteund om samen het gevoel van cynisme en machteloosheid over de toekomst van Jemen te doorbreken”.
Ze riep de delegatieleden op om aandacht te vragen voor Jemen in hun eigen achterban en om in gesprek te gaan met internationale levensbeschouwelijk bond – en geloofsgenoten om zo druk te kunnen zetten op de politiek.
Mensenrechten en het Humanistisch Verbond
Humanisten streven naar een samenleving waarin vrijheid, gerechtigheid, verdraagzaamheid en eerbied voor de menselijke waardigheid centraal staan. Mensenrechten en humanisme gaan hand in hand. Zowel nationaal als internationaal is de humanistische beweging sinds jaren actief om de rechten van de mens te bevorderen. Lees meer over onze actie om mensenrechten in het paspoort te krijgen op https://mensenrechten.humanistischverbond.nl/
