Ingeborg Takken: Vechten voor vrijheid
Een Britse militaire helikopterpiloot, een jonge Arabische vrouw, een ex-moslim-extremist met Pakistaanse wortels en een humanistisch geestelijk verzorger bij de Nederlandse defensie. De rode draad? Dat was het Wereldhumanismecongres in Oxford van 8 tot 10 augustus.
Door Ingeborg Takken
Een congres vol fascinerende lezingen, felle debatten en inspirerende workshops, maar vooral een congres vol prachtige ontmoetingen. Ik ontmoet X, een jonge Arabische vrouw, ’s avonds tijdens een borrel als ik in uniform ben. Ze wil met mij op de foto. Ik ben voor haar een inspiratie, zegt ze, een rolmodel. Ze hoopt zo dat dat wat ik ben, op een dag ook in haar land mogelijk zal zijn: een vrouwelijke humaniste als hoofdgeestelijke bij defensie. Maar vooralsnog is dat heel veel bruggen te ver.
Ik heb een leuke foto waar X mij een hartelijke zoen geeft, maar ik durf hem niet op Facebook te zetten, net zo min als ik hier haar naam of land durf te noemen. Haar aanwezigheid op het congres is slechts mogelijk als resultaat van een door de jaren heen zorgvuldig geweven web van leugens. Echt zijn wie ze is in haar land? Onmogelijk. Alleen al openlijk atheïst zijn, leidt tot uitstoting, mishandeling en verkrachting. En wie zal die wettelijk vereiste vier mannelijke getuigen leveren die de verkrachting uit eigen waarneming kunnen bevestigen…..
Ik word stil van het levensverhaal van X. Haar kracht, haar slimheid om vluchtwegen te creëren. Je doet het fantastisch, zeg ik. Maar ik word ook triest van de blik in haar ogen….
Maajid Nawaz: ex-moslim-extremist
Ik ontmoet Maajid Nawaz tijdens een lezing. Een ex-moslim-extremist die zich na jarenlange gevangenisstraf tegen het islamisme keerde. Tegenwoordig adviseert hij regeringsleiders in hun strijd tegen islamistisch extremisme. In een fel betoog waarschuwt hij de wereldwijde opmars van islamisme niet af te doen als het streven van een terroristische minderheid. Deze vorm van de islam is het meest actuele en concrete gevaar voor menselijke vrijheid in velerlei vorm.
Maajid Nawaz oogt als een zeer sophisticated gentleman, keurig in tweedpak, ondanks de hitte. Maar zijn formuleringen zijn scherp en zijn gedrevenheid overtuigt. Ik vind dat prettig. Nawaz noemt de dingen bij de naam. Ik ervaar het als bevrijdend om zo duidelijk kritiek te horen op denkbeelden, religieuze stromen waarnaar extremisten verwijzen als basis voor hun gedrag. Ik kan die bevrijding voelen omdat hier op geen enkele manier islamofobie dreigt. Nawaz is helder, ook in zijn onderscheid tussen islam en islamisme. En ik voel de ruimte voor echte dialoog, voor echt nadenken zonder iedere gedachte direct in dikke schuimrubberen lagen van politiek correcte bezweringen te verpakken.
Als ik ’s avonds voor het slapengaan de laatste berichten op twitter lees, zie ik in tweets van (dan nog) ISIS dat de bedreigingen Maajid Nawaz volop om de oren vliegen…
Flightlieutenant Robin Crosse
De afspraak met flightlieutenant Robin Crosse is gepland. Ik wist dat hij op het congres zou zijn en zou spreken en we hadden vooraf gemaild. Robin Crosse is lid van de UK Defence Humanists. Als helikopterpiloot diende hij zeven keer in Afghanistan en het steekt hem dat de een officiële vertegenwoordiging van de Britse Humanisten ieder jaar weer wordt geweigerd bij de herdenkingsceremonie op Remembrance Day. Gesneuvelde humanisten, atheïsten en vrijdenkers zijn niet vertegenwoordigd in de officiële ceremonie en daarmee wordt hen en hun nabestaanden onrecht gedaan. Hij vindt het ook treurig dat er geen humanistisch geestelijke verzorging is. Als hij zou omkomen in Afghanistan zou het toch raar zijn als zijn vrienden en familie getroost worden door iemand die gelooft dat hij in een hemel is die volgens Robin niet bestaat? Of erger nog, in de hel want als heiden voldoet hij ongetwijfeld niet aan de hemel-criteria.
Samen met Robin en andere Britse militairen breng ik mijn zondag door in een min of meer natuurlijke militaire habitat: de pub. Om met elkaar te vergaderen dit keer. Over de vraag wat we kunnen doen om elkaar te steunen, te helpen. Er worden spijkers met koppen geslagen en als we nog meer militairen van andere nationaliteiten op het congres ontdekken begint het echt te borrelen en te bruisen. We delen verhalen, ervaringen, zorgen en hoop en heel veel (militaire) humor…
Als ik thuis ben zie ik de televisiebeelden van IS in Irak. De meest extreme manier die ik ooit heb gezien, om mensen hun vrijheid te ontnemen.
Ik slik tranen weg.
Hup X, denk ik, vecht door voor je vrijheid en geef niet op. Be safe, zeg ik in gedachten tegen Maajid Nawaz. Laat je niet (mond)dood maken. En ik zet een bericht op de facebook-tijdlijn van Robin Crosse over inzet van Britse transportvliegtuigen voor hulp aan de Yezidi in Irak. Robin zal over een tijd transportvliegtuigen gaan vliegen. En als hij ooit een humanistisch geestelijk verzorger nodig heeft zal ik er voor hem zijn.
Ingeborg Takken is hoofd humanistisch geestelijke verzorging bij defensie. Zij bezocht samen met de een delegatie van het Humanistisch Verbond het WHC 2014 in Oxford.
Beeldrecht foto: Britisch Humanist Association onder CC-licentie.
Tags: #Defensie #humanistische geestelijke begeleiding (HGV) #kritisch denken #Religie en kerk
A list of posts
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.