Wat we doen maakt een groot deel uit van wie we zijn. In crisistijden kan daar ander licht op komen. Het kan de vraag opwerpen naar de zin van arbeid in je leven, of dat nu vrijwillig of betaald is.
Dimensies van betekenis
Om de crisis te beheersen maken we verschil tussen ‘vitale’ en ‘niet-vitale’ beroepen. We herontdekken het belang van beroepen die ervoor zorgen dat we veilig en gezond kunnen leven: de artsen, de schoonmakers, de agenten, de vakkenvullers. We herontdekken ook het belang van vrijwilligers die dit werk ondersteunen. Mensen springen overal bij om ouderen te helpen en de gesloten voedselbank van transport te voorzien.
En al die andere banen dan? Miljoenen Nederlanders hebben geen cruciaal beroep. Het werk voegt wel iets toe in betere tijden, maar wat dan precies? Hoe kan ik nu doorgaan met mijn PowerPoint-presentatie, terwijl de ziekenhuizen vollopen? Het is logisch dat deze vragen nu opborrelen.
Jezelf verbreden
Mocht je tot de conclusie komen dat je baan volstrekt nutteloos is, of dat je stiekem een workaholic bent, of misschien de dingen op de automatische piloot doet, vrees dan niet. Ten eerste: het ligt volgens filosoof Alain de Botton niet aan jou. We zijn ons de laatste decennia steeds meer op werk gaan richten als belangrijke bron van zingeving. Wat als die bron van zingeving dan onder druk komt te staan?
Besef je dan dat zin- en betekenisgeving uit veel meer bronnen kan komen. Werk is specialistisch geworden, waardoor we maar een klein deel van onze kwaliteiten erin kwijt kunnen. Daarom is het goed onszelf te verbreden door verschillende dingen uit te proberen.
Ook kan je andere levensgebieden dan werk opnieuw bekijken en de zin ervan ontdekken. Voormalig Denker des Vaderlands René Gude riep ons op om ook zingeving te vinden in het genieten (het zinnelijke), in de kunst en in het leiden van een leven waar je zelf achter staat. Een goede maaltijd met vrienden kan minstens zo zingevend zijn als een lange productieve werkdag.
Oefening
Ontdek de komende dagen een nieuwe bron van betekenis voor jezelf. Heb je een heimelijke wens of fascinatie waar je je in wil verdiepen, maar waar je nooit tijd voor maakte? Tekenen, tuinieren, poëzie, koken, aanklooien, niks doen, een brief schrijven, vrienden bellen… Kies iets voor jezelf en probeer het uit.
Verder lezen/kijken/luisteren
- Er zijn veel bronnen die je kunnen helpen nadenken over de betekenis van werk, zoals film. Hoe vind je zin als je zonder werk zit? Wat als je jezelf teveel opoffert voor je werk? In dit artikel op Lifestream wordt uitgelegd hoe films als I, Daniel Blake en Chronic je helpen een antwoord te vinden op die vragen.
- Leestip: Alain de Botton, Een ode aan de arbeid. Te bestellen via het omvangrijke internet, waaronder vast de lokale boekhandel.
- Twee mooie luistertips:
- Je bent niet de enige nutteloze. Pieter Derks over niet-vitale beroepen.
- Podcast ‘Zin in het Alledaagse’ van Trouw
