Wanneer gedenk je iemand?
Op een warme zomerochtend neemt een kleine groep afscheid van Mitch. Zijn hoogzwangere vrouw Kyra en hun peuter-dochtertje, hun ouders, broers, zussen en drie boezemvrienden. Ze voelen dat het niet anders kan dan klein. Omdat het te verbijsterend is, het verdriet te intens, zijn dood te onverwacht.
Acht maanden later, op de datum van zijn verjaardag, zijn ze opnieuw bij elkaar. In een helder café vol foto’s die Mitch tijdens zijn reizen maakte en met heel veel mensen die hem missen. Ze praten en lachen. Af en toe tikt iemand tegen zijn glas en vertelt een herinnering.
Zo beleven ze – later maar samen – het afscheid zoals ze dat liever hadden gewild. Want nu de schok voorbij is kunnen ze meer dan alleen verdriet delen. Ze kunnen ook zijn leven vieren.
Wanneer kies je ervoor om iemand te herdenken?
Doordat de uitvaart van Mitch zo klein was, voelden zijn familie en vrienden dat ze het verdriet te zeer alleen moesten dragen. Ze wilden het later alsnog delen. Daarnaast had lang niet iedereen die dat wilde een rol in het afscheid gehad. Het was niet af.
Misschien herken je dit gevoel. Omdat je bijvoorbeeld iemand hebt verloren tijdens de COVID-19 pandemie of afscheid moest nemen na een vermissing.
Toch kun je ook behoefte hebben om iemand te herdenken wanneer de uitvaart wél helemaal passend voelde. Omdat je terug wilt kijken op het afscheid, wilt delen waar je nu staat, elkaar wilt steunen en vooruit wilt kijken. Eenmalig, vaker of zelfs elk jaar.
Inspirerende voorbeelden
- De sterfdatum. Het eerste jaar is rond. Nell is wat verder in haar rouw en tegelijk is elke dag van het jaar pas één keer zonder haar dierbare voorbij gekomen. Ze staat daar met een kaarsje bij stil en voelt zich gesterkt om verder te gaan.
- De dag van de uitvaart. De vorige keer dat Tiny met deze groep mensen afscheid nam van haar dierbare is alweer een jaar geleden. Ze bekijken opnieuw de fotoserie met op de achtergrond dezelfde muziek en praten daarna door over hoe het nu gaat.
- De trouwdag. Marcel en zijn inmiddels volwassen zonen gaan nog elk jaar naar het beekje waar ze de as van Ellen hebben uitgestrooid. Omdat zonder haar, zonder hun huwelijk, deze twee mooie levens niet waren ontstaan.
- De naamdag. Trivati koos zelf haar naam toen ze Hindoeïstisch werd. Ze noemde het gekscherend haar wedergeboorte. Haar drie beste vriendinnen branden op de 10e naamdag na haar dood wierook bij zonsopkomst, omdat ze dat moment van die dag symbolisch vinden voor nieuwe stap in een grotere cyclus.
- Nieuwjaarsdag. Jelle hield van oud en nieuw. Al wonen zijn zussen al op kamers, het hele gezin vertelt elk jaar bij zijn graf wat ze elkaar voor het nieuwe toewensen.
Wat is jouw manier?
Je ziet hoe verschillend deze voorbeelden zijn. In Nederland bestaat geen traditie in het gedenken van dierbaren. Dat geeft je weinig houvast maar tegelijk is alles mogelijk!
Geef er je persoonlijke invulling aan. Laat je inspireren door dit artikel, praat er over en neem (samen) ruimte en tijd om iemand passend te herdenken.
Binnenkort plaatsen we een artikel om je op weg te helpen in het bedenken en regelen van een plaats voor een herdenking.