VN-rapporteur voor vrijheid van religie op bezoek

Welke Verlichting heeft de 21ste eeuw nodig? Die vraag stond centraal tijdens het congres van de internationale koepelorganisatie van het Humanistisch Verbond, the International Humanist and Ethical Union (IHEU). Het thema sprak duidelijk aan: de zalen in Oxford puilden uit van de mensen. En dat was niet voor niets. Was de 18e-eeuwse Verlichting een reactie […]

Zowel de bijbel als de koran bevatten vele geharde opvattingen van de ‘almachtige’. Want: aan regels van God mag niet getwijfeld worden! Dat zorgt regelmatig voor veel ellende, tot in onze tijd aan toe. In deze ‘Vrije Lezing’ / Free thought-vlog duikt Boris van der Ham in de Bijbel en de islamitische Hadith. Een verrassende videoblog […]

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) bestaat bíjna 70 jaar. Komende maandag 3 december spreekt Paul Scheffer de Socrateslezing uit over mensenrechten. Waar is het optimisme gebleven waarmee de UVRM toen werd ondertekend? Die vraag leggen we Eduard Nazarski, directeur van Amnesty International Nederland ook voor. “Eigen mensenrechten eerst, daar geloof ik niet […]

Wat betekent vrijheid in Nederland anno 2021? Het Humanistisch Verbond daagt je uit om over ingewikkelde en ongemakkelijke vrijheidskwesties in gesprek te gaan. We zien Nederland als een vrij land, en daar zijn we trots op. Maar als we vrijheid zo belangrijk vinden, hoe kan het dan dat …abortus dan nog steeds in het wetboek […]

Tot vier jaar geleden maakte Boris van der Ham, voorzitter van het humanistisch verbond, wekelijks een ‘vrijzinnige lezing’. Ze waren te zien op YouTube, zowel in het Nederlands als in het Engels. Hij behandelde daarin vaak humanistische thema’s, en denkers.  Sinds deze week zijn de ‘vrije lezingen’ terug. Van der Ham laat zien hoe gevaarlijk […]

Wat doet het verlaten van je geloof of je geloofsgemeenschap met je? In deze cursus maken we ruimte voor dit persoonlijke proces. Je gelooft niet meer. Of je twijfelt. Maar als je dat loslaat, wat dan? Je laat niet alleen je religie achter, maar vaak ook je sociale omgeving of misschien wel je familie. Wat […]

Op 18 en 19 november vond de zevende VN-conferentie van het Istanboel Proces plaats. Thema dit jaar: intolerantie. Wij waren aanwezig om niet-gelovigen te vertegenwoordigen. Het Istanboel Proces is onderdeel van het actieplan van de VN om religieuze intolerantie tegen te gaan. Het is belangrijk voor ons hier aanwezig te zijn om niet-gelovigen te vertegenwoordigen, […]

Een krachtig signaal vóór vrede en tégen terreur. “Haat en onverdraagzaamheid hebben een gruwelijke tol geëist. Met allen die door dit redeloze geweld zijn getroffen, leven wij intens mee.” Deze boodschap deelden koning Willem-Alexander en koningin Maxima met ons. Zij reageerden vrijdag geschokt op de aanslagen in Christchurch.  Als antwoord op de aanslagen op twee […]

Gulalai Ismail is een van de bekendste Pakistaanse mensenrechtenactivisten. Ze geniet wereldwijd erkenning en respect en heeft verschillende prijzen voor haar werk ontvangen. Maar in Pakistan is de internationale humanist sinds juli 2019 een staatsvijand. Ze sloeg op de vlucht voor de veiligheidsdiensten. ‘De afgelopen maanden waren verschrikkelijk. Ik ben bedreigd, lastiggevallen en heb geluk […]

In 2018 bestaat de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) 70 jaar. De Vrijheid van meningsuiting is het recht om je als mens vrij te mogen uiten, een eigen mening te vormen en informatie op te sporen, ontvangen of doorgeven. De expositie geeft  je tien visuele argumenten waarom het recht op uitingsvrijheid […]

Boris van der Ham, voorzitter van het Humanistisch Verbond, sprak op uitnodiging van het internationaal befaamde TEDx over ‘ongelovigen’ onder de titel Redefining the fight for freedom. Zijn stelling is: iedereen heeft voordeel bij het recht om ‘ongelovig’ te mogen zijn. Of je nou liberaal, orthodox, gelovig of ongelovig bent – het hoort bij de menselijke natuur om […]

Samen met NEWConnective organiseert het Humanistisch Verbond de talkshow Ik geloof het echt (niet)! Op dinsdag 8 mei gaan jonge mensen met elkaar in gesprek over de vrijheid om van gedachten te veranderen. Ze zijn afkomstig uit islamitische, humanistische of christelijke kringen, en vonden een nieuw onderdak in een alternatieve levensbeschouwing. Zij delen hun ervaringen over dit besluit en alles wat […]

Jos Douma is de nieuwe speciaal gezant religie en levensovertuiging. “Het gaat erom dat we mensen beschermen, of ze nu gelovig zijn of niet.” Afgelopen zomer werd Jos Douma door minister Stef Blok aangesteld als de nieuwe speciaal gezant religie en levensovertuiging. Douma is Groninger, protestant en ervaren diplomaat. Waarom is deze functie in het […]

Saoedi-Arabië is het meest onveilige land voor niet-gelovigen, zo blijkt uit onderzoek. Saoedi-Arabië is het meest onveilige land voor niet-gelovigen. Dit blijkt uit het vandaag verschenen Freedom of Thought-rapport 2018 van de internationale humanistische koepel (IHEU). Nederland behoort wat betreft wetgeving samen met België tot de twee meest veilige landen. Maar ook in ons land zijn problemen. […]

Yasser heeft twee moordaanslagen overleefd en vluchtte hierom vier jaar geleden uit Irak. Waarom wilden mensen hem dood? Omdat hij niet in god gelooft. Hij is een vrijdenker. Zijn ouders wonen nog in Irak en zijn ook vrijdenkers. Zij werden gedwongen om te verhuizen en zijn in sociaal isolement geraakt. Want als zij zichzelf zijn, […]

Het regeerakkoord bevat op vrijwel alle onderwerpen compromissen. Tot we bij de paragraaf komen waar je de  uitzondering al verwacht: de medisch-ethische. Op dit punt blijkt van geven en nemen ineens veel minder sprake, schrijft Christa Compas, directeur van het Humanistisch Verbond 13 oktober in dagblad Trouw. Het kabinet schrijft: “Op veel andere terreinen kunnen met […]

Atheïsten, humanisten, agnosten en vrijdenkers worden steeds feller gediscrimineerd,  vervolgd of zelfs gedood. In 59 landen is religiekritiek strafbaar en in 13 landen kunnen afvalligen de doodstraf krijgen. Dit blijkt uit het internationale Freedom of Thought Report 2017 dat vandaag verschijnt. Op 7 december presenteert het Humanistisch Verbond het rapport aan de Tweede Kamer en Mensenrechtenambassadeur. […]

We zijn geschokt door het nieuws dat onze collega Mubarak Bala 24 jaar gevangenisstraf heeft gekregen. Hij is de voorzitter van de humanistische organisatie in Nigeria. In 2020 werd Bala zonder duidelijke aanklacht en zonder eerlijk proces opgepakt voor dezelfde humanistische waarden als waar wij in Nederland voor strijden: vrijheid van religie en levensbeschouwing, en […]

Er waait een humanistische wind in de islam, stellen Enis Odaci, Arnold Yasin Mol en Jonas Slaats in hun stuk voor Joop. Naar aanleiding van de recent uitgevaardigde Marrakesh Verklaring concluderen de auteurs dat in tegenstelling tot het negatieve beeld dat ‘de media’ schetsen over de islam er ook wel degelijk positieve ontwikkelingen zijn met betrekking […]

‘De ongelovige’ bestaat niet, net zomin als ‘de moslim’ of ‘de humanist’. Ieder mens heeft een andere achtergrond en dus een ander, uniek verhaal als hij of zij afstand neemt óf echt breekt met het geloof. Religieus antropoloog Maria Vliek (29) onderzoekt als promovenda aan de Radboud Universiteit de verhalen en de beleving van ongelovigheid […]

‘Hoe is die vreemde vrijheid van het scheppen mogelijk in een tijd van ideologieën die de mensen in hun greep houden?’ Deze vraag van Albert Camus uit 1954 klinkt ruim zestig jaar later heel anders: de ideologieën waarnaar hij verwijst, hebben grotendeels afgedaan. De mens lijkt vrijer dan ooit, maar toch is één ideologie over: die van de wereld als neoliberale markt.

In totaal zijn er 69 staten waar je een straf riskeert als je kritiek uit op religie of de keuze maakt om niet meer godsdienstig te zijn. In 12 landen riskeer je hiermee zelfs de doodstraf, waaronder in Saudi-Arabië en Pakistan. Het is zorgwekkend dat de situatie ook in een aantal ‘nieuwe’ landen verslechtert. In […]

De Saoedische minister van Buitenlandse Zaken Aziz al-Chufiq brengt begin volgende week een bezoek aan Nederland. Doel is het herstellen van de verstoorde verstandhouding tussen de landen als gevolg van de stickeractie van een Saoedische prins. Prins Habib, zevenentwintigste zoon van koning Abdullah, plakte begin mei een sticker met de Nederlandse vlag op de deur […]

In de media, politiek en het publieke debat wordt een haast automatische koppeling gemaakt tussen Turkse en Marokkaanse Nederlanders en de islam. Dit impliceert dat zij allen, of in grote meerderheid, moslims zijn. Een foute aanname, stelt rechtswetenschapper aan de Universiteit Leiden Gert Jan Geling. Moslims, islam, Turken, Marokkanen, radicalisering, terrorisme, het zijn termen die […]

Nazmiye Öral daagt haar moeder in het theaterstuk Niet meer zonder jou uit ervoor te zorgen dat islamitische gemeenschapstaboes hun moeder-dochter relatie niet kapot maken. Ze wil dat liefde overwint. Maar lukt dat? Nazmiye Öral daagt haar moeder in het theaterstuk Niet meer zonder jou uit ervoor te zorgen dat islamitische gemeenschapstaboes hun moeder-dochter relatie niet kapot maken. Ze […]

Het Humanistisch Verbond vraagt bij minister Blok van Buitenlandse Zaken aandacht voor de groeiende groep wereldburgers die ‘ongelovig’ is. Tegelijk komt de mini-docu ‘Freethinkers among believers’ uit, waarin gevluchte ‘ongelovigen’ aan het woord komen. Het is een fundamenteel mensenrecht: de vrijheid om zelf te mogen bepalen wat je wel of niet gelooft. Maar in veel […]

Ben je opgegroeid binnen de islam maar verloor je je geloof? Wil je meer ruimte om zelf te bepalen wat je zinvol en belangrijk vindt? Dan is deze cursus wellicht wat voor jou. Wil jij ervaringen uitwisselen met lotgenoten, meer horen over vrijdenkers in de wereld? En bespreken in welk krachtenveld je je bevindt als […]

De joodse schriftgeleerden zijn er in Mattheus 26: 65, 66 helder over: ‘Hij heeft God gelasterd!’ Die’hij’ was gods eigen zoon: Jezus Christus. Jawel, Jezus werd beschuldigd van blasfemie. Hij beweerde immers de zoon van god te zijn, terwijl de schriftgeleerden daar niets van wisten. Godslastering is meestal een onderonsje tussen gelovigen. Moslims beschuldigen christenen, […]

Een groep gevluchte atheïsten presenteert deze infographic straks in Den Haag aan de mensenrechtenambassadeur Kees van Baar en de Tweede Kamer. Ook Boris van der Ham, voorzitter van het Humanistisch Verbond, en Rein Zunderdorp, bestuurslid van de International Humanist and Ethical Union, zijn daarbij.Het zijn de conclusies uit het onderzoek Freedom of Thought 2017: in […]

“God is een egoïstische maniak”, zei de Engelse komiek, schrijver en atheïst Stephen Fry toen de Ierse tv-journalist hem naar zijn mening vroeg. Even was er sprake van dat hij vervolgd zou worden wegens blasfemie. Dat gebeurde niet. Het incident laat zien blasfemiewetten de regie van de willekeur legitimeren. Laten we daarom overal waar mogelijk […]

Humanisten wereldwijd hebben hun afschuw uitgesproken over de aanslagen op het satirische Franse magazine Charlie Hebdo. Daaruit blijkt verbijstering, medeleven en boosheid, maar er wordt ook opgeroepen tot moed en solidariteit. De IHEU (International Humanist and Ethical Union) paste het bekende Happy Human-logo aan en voegde er een bordje Je Suis Charlie en een potlood aan toe, er symbolisering […]

Op de meerdaagse jaarconferentie van de American Humanist Association in Philadelphia wordt veel aandacht besteed aan het probleem van scheiding tussen kerk en staat. De Founding Fathers van de VS brachten deze scheiding consequent aan in de grondwet. Zij zagen dat ook als een voorwaarde voor samenhang in de religieus verdeelde samenleving. Later werden onder […]

Hoe creëren we een samenleving die mensen in staat stelt in vrijheid hun geloof te kunnen kiezen of juist niet te geloven? Mensenrechtenactivist Maryam Namazie houdt op 30 januari de Vrijheidslezing in debatcentrum De Balie.  Hoe creëren we een samenleving die mensen in staat stelt in vrijheid hun geloof te kunnen kiezen of juist niet […]

Kinderen uit een ietsistisch milieu moeten vaak ver reizen voor passend onderwijs. Voor de kosten daarvan draaien de ouders geheel op. Onterecht, vindt Wijnand Schipper, hoogleraar Staatsrecht aan de Universiteit Utrecht. “Ietsisten kunnen geen beroep doen op godsdienstvrijheid, terwijl zij wellicht zelf ook een godsdienst aanhangen.” Schippers eigen gezinssituatie is illustratief voor zijn pleidooi. “Mijn […]

De vrijheid van godsdienst én levensbeschouwing moet ook een sociale regel zijn, dat schreef Boris van der Ham in een opiniestuk op Joop.nl. Ongelovigen hebben in veel landen een groot probleem als ze daarvoor uitkomen. Vooral in streng islamitische landen riskeren humanisten, atheïsten en agnosten discriminatie, geweld, gevangenisstraf of zelfs de doodsstraf, aldus het Freedom […]

Voorzitter Mardjan Seighali weet hoe het is om niet in vrijheid te kunnen leven. In haar geboorteland Iran kon ze niet zichzelf zijn. In Tot op de dag doet ze haar verhaal. Een aangrijpend en hoopgevend boek over de zoektocht naar vrijheid. Als Mardjan Seighali op haar zesentwintigste in Nederland aankomt besluit ze alles op […]

Gulalai Ismail, de mensenrechtenactivist en mentor van Nobelprijswinnaar voor de Vrede, Malala Yousafzai, is gearresteerd in Pakistan. Gulalai Ismail is een meervoudig bekroonde mensenrechtenverdediger. Ze richtte Aware Girls op in 2002, een organisatie die vrouwen en meisjes voorlichting geeft over rechten en leiderschap in Pakistan. Malala nam deel aan het programma in 2011, het jaar voordat er […]

Wie zijn de niet-gelovigen? Wat vinden ze belangrijk in het leven? Waar halen ze troost en vreugde uit? Het allereerste onderzoek naar de waarden van niet-gelovigen, uitgevoerd door Kantar (voorheen NIPO). Sinds 2018 is het aantal niet-gelovigen in ons land in de meerderheid, en toch wordt deze groep nog altijd omschreven aan de hand van wat […]

In de Volkskrant van gisteren interviewde Janny Groen twee ex-islamieten. De een was een jonge vrouw van 23 die het niet aandurfde met naam en toenaam in de krant te komen. De andere, een uit Syrië gevluchte man van 39, beleed zijn ongeloof openlijk – hij was in zijn thuisland al een moedige vrijdenker. Column […]

75 jaar Humanistisch Verbond! 5 september werd het gevierd in Felix Meritis en bij de feestelijke opening van de tentoonstelling over vrijdenkers.

De dood van Iraanse generaal Soleimani, door een Amerikaanse aanval in Irak, heeft de toch al hooggespannen verhoudingen tussen de VS en Iran extra op scherp gezet. Er zijn veel zorgen over wat deze liquidatie gaat betekenen, ook bij de Iraanse en Irakese gevluchte vrijdenkers waarmee Humanistisch Verbond in contact is. Daarom: een extra bijeenkomst […]

In de Marokkaanse gemeenschap in Nederland  is er een positieve verschuiving als het gaat om individuele vrijheden en zelfbeschikking. De groeiende bewustwording van de Amazigh-  of Berber-cultuur en identiteit speelt daarbij een belangijke rol, vindt  gastblogger Rachid Benhammou.  De opleving is mede tot stand gekomen doordat er iets meer bewegingsvrijheid is ontstaan om de Amazigh-cultuur […]

Om een emancipatiegolf op gang te brengen is het nodig dat ex-moslims uit de kast komen, zichzelf verenigen, en het debat aangaan. Dat schrijven Gert Jan Geling (historicus, theoloog en arabist) en Fatima El Mourabit, Voorzitter Platform Nieuwe Vrijdenkers, van het Humanistisch Verbond in een opiniestuk op Joop.nl In onze huidige samenleving kennen we volop emancipatiebewegingen. […]

Over de ergerlijke wollige warrigheid van Ger Groot Filosoof Ger Groot ergert zich in dit artikel in Trouw aan een bijeenkomst van Engelse humanisten die fel antigodsdienstig zijn en overtuigd van hun gelijk. Als zelotisch atheïst en humanist geef ik (Floris van den Berg, red.) vijf commentaren op het betoog van Groot. In de eerste plaats is het […]

Ik dacht dat we hem hier persoonlijk zouden ontmoeten!’, zei iemand proestend. Ook anderen lachten hard toen duidelijk werd dat Spinoza al zo’n driehonderd jaar dood was. De meesten hadden wel eens van deze filosoof en vrijdenker gehoord, maar zich niet gerealiseerd dat hij in het Nederland van de zeventiende eeuw leefde. Voor de documentaire Ongelovig […]

Nu het verbod op godslastering wordt afgeschaft, stel ik meteen een nieuwe wet voor: de godverhelderings- en onderzoekswet. “We kunnen speciale vrijdenkers aanwijzen, die onze nieuwe goden helder benoemen en onderzoeken”, schrijft Esther Wit in haar blog. Deze godverhelderingswet is niet bedoeld om te kwetsen of te beledigen. Nee, hij moet alles dat zich al […]

In de media, in de politiek en onder religieuze groepen woedt een heftig debat. Moet religie verdwijnen achter de voordeur? Sommige orthodoxe gelovigen spreken over ‘christenpesten’ en een seculiere kruistocht tegen religie, ter vergelijken met de meest schandalige totalitaire regimes. Als voorzitter van het Humanistisch Verbond word ik vervolgens met grote regelmaat opgetrommeld om daarover […]

Scheiding tussen kerk en staat: ja die hebben we op papier. Zij het lang niet geheel in de praktijk, en zeker niet in de hoofden van gelovige politieke en maatschappelijke (opinie)leiders, zelfs de ruimdenkende, betoogt lid van het Humanistisch Verbond Peter Sluiter. Gastblog: Peter Sluiter Dat blijkt ook weer uit het betoog van Franck Ploum, […]

Deze week beginnen de onderhandelingen tussen VVD, GroenLinks, D66 en CDA. Jesse Klaver aan tafel bij Markt Rutte. Volgens het satirische online platform De Speld zou de fractieleider van GroenLinks nu al zijn wilde haardos hebben prijsgegeven aan de VVD. Maar vooralsnog worden de ideologische verschillen en de eigen kroonjuwelen nog even gekoesterd. “Iedereen heeft belang bij […]

Problemen worden vanuit systemen benaderd, niet vanuit mensen. Daardoor raken steeds meer mensen de regie over hun leven kwijt. Ze zijn verstrikt geraakt in regelgeving en voelen zich niet gehoord of gezien. Daar maken wij ons zorgen over. Geestelijk verzorgers van het Humanistisch Verbond en vrijwilligers van Vereniging Humanitas komen dagelijks bij mensen thuis. Ze […]

Individuele vrijheid is geen westers exportproduct dat schaamtevol moet worden gerelativeerd; het is een universeel en kwetsbaar streven dat gezien en beschermd moet worden, schrijft Boris van der Ham vandaag in een opiniestuk in NRC. Wereldwijd onderzoek naar religie en levensbeschouwing beperkt zich doorgaans tot een steile indeling in christenen, moslims, joden, hindoes en enkele kleinere […]

Nederland moet internationaal opkomen voor de rechten van mensen die geen godsdienst aanhangen. Dat staat in een initiatiefnota van D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma. Vrijdenkers doen hun verhaal tijdens de aanbieding van het Freedom of Thought-report bij de Tweede Kamer (2016) Vrijdenkers wereldwijd verdienen meer steun. Deze groep wordt nu nog te vaak vergeten in het buitenlands […]

Celebrating Dissent vierde het weekend van 31 augustus de vrijheid om anders te denken, de vrijheid om niet te geloven, de vrijheid om jezelf te zijn. Een verslag. Mensen uit verschillende landen, religies en culturen kwamen het weekend van 30 en 31 augustus en 1 september in Amsterdam samen om universele rechten en vrijheid van […]

Wat zegt de wet? Allereerst is het belangrijk te weten waar de wet nu precies over gaat. Het ingetreden verbod is namelijk geen algeheel verbod op het dragen van ‘gezichtsbedekkende kleding’. Het verbod geldt alleen voor bepaalde overheidsgebouwen – zoals ziekenhuizen en het openbaar vervoer – waar mensen die hun gezicht bedekken voortaan geweigerd kunnen […]

Humanists International publiceert vandaag een belangrijk rapport over de toenemende discriminatie van humanisten wereldwijd. Het rapport is een waardevolle aanvulling op de jaarlijks uitgegeven Freedom of Thought rapporten, ook van de hand van Humanists International. In het rapport zijn getuigenissen opgenomen van humanisten in acht verschillende landen die gevaar lopen om vervolgd te worden op […]

Afgelopen weekend kwamen humanisten uit verschillende werelddelen bijeen tijdens de IHEU-conferentie in de Roemeense hoofdstad Boekarest. “Het was zeer indrukwekkend te zien welke strijd hier nog gevoerd wordt voor rechten die wij als vanzelfsprekend beschouwen”, schrijft voorzitter Boris van der Ham in zijn blog. Boekarest. Als 19-jarige student was ik er voor het laatst geweest. […]

Werknemers van de Nederlandse kranenbouwer Rusch hebben zich tot de islam bekeerd om 10.000 euro per maand te kunnen verdienen. Rusch kreeg de opdracht van de Saudi Bin Laden Group, een groot bouwbedrijf met een naam die aan hele andere dingen doet denken. Dat meldde het Financieele Dagblad in een bijna komisch bericht, dat door De Telegraaf werd overgenomen: De […]

In Pakistan dreigt opnieuw een blogger het slachtoffer te worden van blasfemiewetgeving: zijn naam is Ayaz Nizam. Gastblogger Gert-Jan Geling roept ons op ons in te spannen voor zijn vrijheid.  Door Gert Jan Geling Toen in 2013 de Saoedische liberale blogger Raif Badawi werd veroordeeld tot 600 zweepslagen en zeven jaar gevangenisstraf leek de wereld […]

Het Humanistisch Verbond is jarig. Het ‘geestelijke tehuis’ voor buitenkerkelijken en humanisten is vandaag 70 jaar. Het Humanistisch Historisch Centrum (HCC) feliciteert ons met dit ‘heugelijk feit’ door een sfeerimpressie van HHC-directeur Bert Gasenbeek. Hoe ging het er 70 jaar geleden aan toe tijdens de oprichtingsvergadering van het Humanistisch Verbond?  Door Bert Gasenbeek Op zondag […]

Wie het bestaan van een god of andere hogere macht tegenspreekt, is sinds januari 2014 dit jaar niet langer geestesziek. In de nieuwe, vijfde editie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM), het bekendste naslagwerk van de psychiatrie, is atheïsme niet meer terug te vinden. Atheïsme werd bij de tweede editie in […]

Op 10 december is het jaarlijkse Freedom of Thought Report uitgekomen. Een overzicht van de discriminatie van atheïsten, vrijdenkers en humanisten wereldwijd. Hard nodig want ongelovigheid is vooral een niet-bestaande-identiteit. Terwijl mijn collega’s van het Humanistisch Verbond bij de presentatie van het rapport in Den Haag zijn, ben ik afgevaardigd naar het Europees Parlement in Brussel. En […]

De Iraakse Nemr (9) is een van de 400 asielkinderen in Nederland voor wie uitzetting dreigt. Samen met zijn vader Ayad bezoekt hij regelmatig de gespreksavonden die het Humanistisch Verbond organiseert voor vrijdenkers van over de hele wereld. Ayad:“Ik wil me vrij voelen. Ik leef maar één keer.“ Nemr is al ongeveer acht keer verhuisd. […]

Lang dacht ze dat ze als actrice en schrijfster vrij was, nu vraagt ze zich af of dat werkelijk zo is. Want zit ze niet als ieder ander in een ratrace? Waar gaat het leven nu helemaal over? ‘Maar als je dan tóch bezig bent’, zegt Nazmiye Oral (48), ‘waarom zou je dan niet proberen […]

In het Iran van Keyvan (32) kan een vrouw wel studeren, maar krijgt ze nooit een baan op niveau. Door die onrechtvaardigheid tegen zijn vrouw viel hij van zijn geloof. ’Als architect had ze zóveel te bieden aan de maatschappij, maar ze werd uitgesloten door gelovigen.’ Waarom ben je gevlucht?“De staat ontdekte ons atheïstische genootschap, […]

In het Bangladesh van Saikat circuleert een dodenlijst met 84 bloggers die kritisch zijn op religie. Ook Saikat staat erop. ‘Toen mijn naam en pseudoniem in een persconferentie werden onthuld, ben ik dezelfde dag gevlucht.’   Waarom ben je gevlucht? ‘Sinds 2010 blogde ik kritisch en satirisch over religie in Bangladesh, er ontstond toen een hele scenevan […]