Een Nederlander laat zich niet achter de voordeur drukken
In de media, in de politiek en onder religieuze groepen woedt een heftig debat. Moet religie verdwijnen achter de voordeur? Sommige orthodoxe gelovigen spreken over ‘christenpesten’ en een seculiere kruistocht tegen religie, ter vergelijken met de meest schandalige totalitaire regimes.
Als voorzitter van het Humanistisch Verbond word ik vervolgens met grote regelmaat opgetrommeld om daarover tekst en uitleg te geven. Dat doe ik natuurlijk graag, maar daarbij verzucht ik soms ook: Laten we allemaal iets beter naar elkaar luisteren, dat zou veel schelen. Alle karikaturen en vijandbeelden die over en weer worden geschetst zijn namelijk niet bevorderlijk voor een goed debat.
Ok, terug naar de vraag: Moet religie ‘achter de voordeur’? Nee, natuurlijk niet. Een humanist is voor de vrijheid van meningsuiting, dus ook religieuze opvattingen, ook orthodoxe, moeten geuit kunnen worden. Een mening achter een ‘deur’ houden zou ook haaks staan op de Nederlandse cultuur: we zijn nu eenmaal niet op ons mondje gevallen en wensen onverbloemd voor onze mening uit te komen, religieus of niet religieus. Ik zou mijn humanistische of vrijzinnige opvattingen ook niet achter een ‘deur’ willen houden. Maar dat betekent ook dat in het publieke debat er discussie kan ontstaan over elkaars opvattingen. Dat geldt trouwens ook voor een humanist, een vrijzinnig-gelovige of atheïst. In dat debat moet de overheid zoveel mogelijk zorgen voor een gelijk speelveld.
Opvattingen of gebruiken moeten niet een speciale behandeling krijgen vanwege het simpele feit dat die ‘religieus’ zijn. Maar voor de rest: geef je mening. En er is daarbij nog een belangrijk uitgangspunt, namelijk dat dit recht op het uiten en ontwikkelen van je mening of levensbeschouwing, een individueel recht is. Het is geen collectief recht: alsof je, zodra je het een religie noemt, een muurtje om je gemeenschap mag bouwen waar de individuele rechten van mensen niet meer zouden gelden.
Dus als meisjes uit vrije wil een hoofddoek willen dragen, prima. Dat is hun recht, ook op straat of in de winkel of op school. Maar als op het schoolplein andere moslima’s, die er voor kiezen geen hoofddoek te dragen, onder druk worden gezet die ook te dragen, dan staat dat haaks op individuele geloofsvrijheid. Ik vind het mooi als bijvoorbeeld Andries Knevel als orthodoxe christen toch de vrijheid voelt om de evolutietheorie aan te hangen. Een humanist strijd ook voor het recht van christenen om hun geloof te belijden in streng islamitische landen. Maar ik maak me net zo druk over het feit dat atheïsten en humanisten in zeven van dat soort landen eveneens de doodstraf riskeren vanwege hun levensovertuiging. Iedereen verdient individuele gewetensvrijheid, zonder dwang, achter en voor de voordeur.
Tags: #Religie en kerk #Seculier #vrijheid van meningsuiting
A list of posts
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.