De Europese Unie is een overwinning op de geschiedenis. Maar de verworvenheden blijven niet vanzelf voortbestaan – ze moeten worden verdedigd en verdiept, vindt Boris van der Ham, voorzitter van het Humanistisch Verbond.
De Europese Unie gaat vooral over geldzaken. Over subsidies, handelsverdragen. Met ons manifest vragen we ook aandacht voor de Europese waarden. Waarom is dat volgens jou belangrijk om te doen?
De vrijheid om zelf te mogen beslissen over je lijf, je leven en de liefde. Dat lijkt zo vanzelfsprekend, maar het staat onder druk. In Europa zijn er krachten die deze vrijheden juist in willen perken. Juist tijdens de komende Europese verkiezingen willen wij daar aandacht voor vragen.
Wat zijn volgens jou typisch humanistische waarden die ten grondslag liggen aan Europa en de Europese Unie?
In de Europese Unie hoeven we het echt niet over alles eens te zijn. De een wil meer vrijhandel, de ander juist niet. Een ander wil een grotere EU, en een ander vindt de EU als instituut helemaal niks. Het is prima om daarover scherp van mening te verschillen. Maar daaronder liggen wel een aantal waarden die door de eeuwen heen zijn bevochten. De gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen, bijvoorbeeld. Ook het recht om wetenschappelijk onderzoek te doen. Ik zou die waarden best humanistisch willen noemen. Natuurlijk mag je kritisch zijn op hoe de Europese Unie werkt, maar het feit dat er überhaupt samen wordt gewerkt is een overwinning op de geschiedenis. Mensen zijn in staat geweest oorlogen achter zich te laten. Europa is een van de beste plaatsen om te wonen. Dat is prachtig. Maar dat blijft niet vanzelf voortbestaan.
Waarom vindt u het belangrijk om u uit te spreken?
Kijk om je heen in Europa. In een aantal landen zie je dat partijen die heel groot zijn geworden fundamentele vrijheden aanvallen. De vrijheid van pers, de vrijheid van meningsuiting. Maar ook tornen ze aan de vrijheid om zelf je gezin te stichten, te mogen beslissen over je eigen lichaam en over op wie je verliefd wilt worden.
Ultraorthodoxe organisaties hebben zich de afgelopen jaren ingegraven in een aantal EU-lidstaten, en krijgen ook steeds meer voeten aan de grond in het Europees Parlement. Ze maken daarbij handig gebruik van de populariteit van een aantal nationalistische partijen. Ze surfen mee op hun winst. In Nederland moeten we daar iets stevigs tegenover zetten. Of je nou links, midden of rechts bent, voor de EU bent of juist heel kritisch – laat alle Nederlanders pal staan voor deze fundamentele vrijheden.
Wat kunnen wij, burgers, naast stemmen, nog meer doen om belangrijke verworven vrijheden te beschermen en verder te brengen?
Stemmen is sowieso belangrijk. Maar het Humanistisch Verbond maakt zich heel sterk om dit soort onderwerpen überhaupt op de agenda te krijgen. Wij houden de politiek scherp, waar ze soms zitten te slapen.
Een paar maanden geleden kwamen we met een manifest tegen de ultraorthodoxe ‘Nashvilleverklaring’, en die werd binnen een mum van tijd door 53.000 mensen ondertekend. En we doen nog veel meer. Ik zeg altijd: vrijheid vraagt vereniging. We moeten samen de vrijheid verdedigen en verdiepen.
Voor een vrij en liefdevol Europa
Europa is meer dan een economische gemeenschap. Meer dan een politieke macht. Meer dan de Champions League of het Eurovisiesongfestival. Europa is de bron van vrijheid. Van gelijke rechten voor iedereen, wie je ook bent, of wie je ook liefhebt.
Lees in ons dossier waarom wij ons met een vrij Europa bezighouden en wat we doen.
A list of posts
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.
