Terugblik: Humanistisch Verbond in het afgelopen jaar

Het Humanistisch Verbond staat voor vrijheid. Wij komen in actie als vrijheden op het gebied van leven, liefde, denken en dood in gevaar komen. Want we zijn ervan overtuigd dat om echt vrij te zijn, je elkaar nodig hebt. Wij vinden dat individuele vrijheid en samen leven hand in hand gaan. Daarom staan we voor een samenleving waarin we naar elkaar omkijken en elkaar steunen om het leven voor een ieder van ons beter en vrijer te maken.

Soms is daar een lange adem voor nodig. Denk bijvoorbeeld aan vrijdenkers op de vlucht, een vaak vergeten groep mensen. Niet-gelovigen worden wereldwijd steeds feller gediscrimineerd en vervolgd. In twaalf landen staat op ongelovigheid zelfs de doodstraf. Voor deze mensen ontbreekt goed georganiseerde steun in grote delen van de wereld. Terwijl het hard nodig is.

Ook Sjoerd Sjoerdsma (D66) vindt dat vrij-denkers wereldwijd meer steun verdienen. In zijn initiatiefnota eerder dit jaar stelt hij dat Nederland internationaal moet opkomen voor de rechten van niet-gelovigen. De hulp en kennis van het Humanistisch Verbond is hierbij ingezet. Al onze kennis zou niet beschikbaar zijn zonder het Freedom of Thought-rapport. In dat jaarlijkse verslag wordt discriminerend overheidsbeleid op grond van godsdienstvrijheid in kaart gebracht. Het rapport, uniek in zijn soort, wordt erkend door de Verenigde Naties en het Europees Parlement.

Wij zetten ons in voor een maatschappij waarin we met zorg naar elkaar omzien. Zonder betutteling, maar met echte aandacht voor wie we zijn, wat we willen en wat we kunnen. Om die reden investeert het Humanistisch Verbond in humanistisch geestelijke verzorging en in aandacht voor persoonlijke levensvragen. Enkele van onze wapenfeiten.

• De succesvolle Leeuwenhoek on tour kreeg een reprise. Aan de hand van dilemma’s gaan mensen met elkaar in gesprek over hoe om te gaan met mensen met dementie met behoud van eigenwaarde.

• Dankzij een samenwerking tussen het Humanistisch Verbond en Sitagre is nu ook geestelijke verzorging beschikbaar voor mensen die uitvallen op het werk. Een unicum in de zorg.

• Carin Gaemers en Hugo Borst hielden in april de Socrateslezing in De Rode Hoed. De twee zorgambassadeurs hielden een pleidooi om neoliberalistisch denken in de collectieve sector te doorbreken. Laat de moraal weer leidraad zijn, zeggen ze. “Wij zijn geen extremisten, maar het is ons bittere ernst.”

De Van Praagprijs ging dit jaar naar documentairemaker Sinan Can en werd uitgereikt op het Mag Het Licht Aan Festival, het enige humanistische festival ter wereld, georganiseerd door de Nederlandse humanistische beweging. Deze oeuvreprijs reikt het Humanistisch Verbond elke twee jaar uit aan iemand die de samenleving op ‘onorthodoxe en vernieuwende wijze’ medemenselijker maakt. Eerder ontvingen onder anderen Typhoon, Adelheid Roosen, Henk Oosterling, Karin Spaink en Pieter Winsemius de prijs.

De liefdeloze Nashville-verklaring die in januari het land op z’n kop zette, verdiende een tegenreactie, vonden wij. Die kwam er met onze Liefdesverklaring, en werd maar liefst 53.000 keer ondertekend. We deden mee aan de manifestatie in Amsterdam, haalden het nieuws, en gingen met de Liefdesverklaring richting het Binnenhof waar de handtekeningen door Kamerleden van bijna alle partijen in ontvangst werden genomen. Een bijzonder moment!

Hierop volgde de Liefdesbrief, verstuurd op Valentijnsdag naar de Tweede Kamer. Daarin stellen we dat de vrijheid en de liefde tussen mensen meer ruimte verdient. We vroegen om aanpassing van huidige wetten of zelfs nieuwe wetgeving, zoals die over meerouderschap. De Liefdesverklaring is ondertekend door mensen uit verschillende kerkgenootschappen, media, cultuur en politiek. Zoals predikant Joost Röselaer, Jennifer Hofman, Miryanna van Reeden, Cornald Maas, Stine Jensen, Shirin Musa, Tim Hofman, Eddy Terstall, Nausicaa Marbe, Alex Klaassen, Peter van der Vorst, Li-lianne Ploumen, Kathalijne Buitenweg en Dilan Yesilgöz.

We zijn de motor achter het huidige maatschappelijke debat over abortus. Het is belangrijk dat het hier weer over gaat, want ook in Nederland proberen conservatieve krachten de abortuspraktijk in een negatief daglicht te plaatsen. Het Humanistisch Verbond is de eerste die dit signaleerde en aankaartte. Abortus is een mensenrecht en dient beschermd te worden. Het is aan de vrouw om hierover te beslissen.
Wat kregen we voor elkaar?

• De petitie om intimidatie bij abortusklinieken tegen te gaan is meer dan 20.000 keer ondertekend;

• Een meerderheid van de Tweede Kamer sprak zich uit vóór bufferzones;

• drie van de veertien gemeenten met een abortuskliniek verbieden demonstre-ren bij de ingang van de kliniek;

• Meer dan 3000 mensen melden zich aan voor het buddyproject om vrouwen te begeleiden in hun bezoek aan een kliniek;

• Meer dan 10.000 Zeg JA tegen de vrije keuze-stickers zijn besteld als reactie op de anti-abortusreclame;

• Ruim 130 publicaties in de media over de abortuszaak en het Humanistisch Verbond

Nederland heeft een zorgvuldige euthanasiewet. Toch laat de wet nog te veel mensen in de steek, zoals mensen met dementie en psychiatrische patiënten. En voor wie ‘klaar’ is met leven bestaat nog geen wettelijke regeling. Dat moet anders. Samen met schrijver Henk Blanken lanceerden we het manifest Mijn Dood is niet van Mij. Hierin roepen we het kabinet op om deze vergeten groepen niet langer te negeren. Een menswaardige dood moet een recht zijn, geen gunst. Wat had het voor effect?

• DWDD, Trouw, Het Parool, de VPRO-gids, Dagblad van het Noorden schonken aandacht aan het manifest.

• We roepen op tot praten en nadenken over je dood. Huisartsen spelen hierbij een grote rol. Uit ons onderzoek blijkt dat bijna 90 pro-cent van de huisartsenpraktijken in Nederland online geen aandacht besteedt aan euthana-sie en levenseinde, terwijl deze thema’s juist vaak om een gesprek vragen. EenVandaag en vakbladen berichtten erover, VVD bracht een amendement in.

• We organiseren de verdiepingsdag Goed Leven, Goede Dood. Met als centrale vraag: hoe kijk je naar de dood? Hoe kun je vorm geven aan je eigen levenseinde of dat van een dierbare?

Wat wil ik mijn kinderen aan waarden meegeven? Hoe bereid ik ze voor op de veranderende wereld? Hoeveel vrijheid bied ik ze voor persoonlijke ontwikkeling? Het Humanistisch Verbond staat voor brede vorming van kinderen in opvoeding en onderwijs, burgerschap en persoonsvorming.

• De Universiteit voor Humanistiek deed op ons verzoek onderzoek onder 1500 ouders naar opvoedwaarden. Een primeur: niet eerder is in Nederland een dergelijk, grootschalig onderzoek gedaan onder humanisten, vrijdenkers en andere niet-godsdienstigen. Trouw schreef er uitgebreid over, en meerdere vakbladen.

• Samen met HUMAN en HUMANKIND touren we door het land met de Wat zou jij doen?-tour waarbij ouders en kinderen met elkaar filosoferen over opvoedvragen.

• We starten de cursus Als ze maar gelukkig zijn! Aan de hand van filosofie, opdrachten en gesprekken onderzoeken ouders wat ze belangrijk vinden in de opvoeding.

• In de Socrateslezing op 2 december buigen Özcan Akyol en Anna van den Breemer zich over de vele paradoxen die het ouderschap kent door theorie af te wisselen met de praktijk van hun eigen gezinsleven. Kaarten nog verkrijgbaar via humanistischverbond.nl.