Regionale Wereldhumanismedag 2024 in het Watersnoodmuseum
Eenentwintig juni is de jaarlijkse Wereldhumanismedag. Zeven afdelingen van het Humanistisch Verbond (Rotterdam/Rijnmond, Leiden, Midden Holland, Drechtsteden, Delft, Zeeland en Haaglanden) organiseren jaarlijks gezamenlijk een viering onder de naam Humanifest. In 2024 vond op zaterdag 22 juni deze plaats in Zeeland, in het Watersnoodmuseum. Een bijzondere plek waar de deelnemers op verschillende wijzen geconfronteerd werden met klimaat en de gevolgen van de veranderingen.
Voor deelnemers vanuit buiten Zeeland was een bus beschikbaar die vertrok vanuit Rotterdam. In de bus een verhaal van Joost Kievit over de Deltawerken en de huidige klimatologische problemen. Voor de anderen werd in het Watersnoodmuseum op dezelfde tijd een verhaal gepresenteerd door Leo Adriaanse. Een prachtig geïllustreerde Powerpoint over de aanleiding van de deltawerken, de uitvoering van grote projecten en de huidige bevindingen met die grote ingrepen voor land, water en landschap. Elke ingreep, zo blijkt steeds opnieuw, leidt tot veranderingen in de omgeving. En dat zijn niet altijd ecologisch gunstige.
Hoef natuurlijk niet te melden dat gasten met koffie en thee en een Zeeuwse bolus werden ontvangen door dagvoorzitter Lisa van Zanen, voorzitter van de afdeling Leiden. Nog vóór de, overigens voortreffelijke, lunch, waren de busreizigers inmiddels gearriveerd en luisterden de deelnemers naar een inspirerend verhaal van Nanda Bakker, intercultureel psycholoog. In haar verhaal roept zij onder andere op de onzekerheid te accepteren van het naar buiten treden. Die onzekerheid biedt ruimte om vrij te durven leven, voelen en denken. Ook klimaatpsycholoog Niels de Boer stelde de aanwezigen prikkelende vragen met betrekking tot eigenbelang en ‘opofferingen’ ten behoeve van beheersing van waterbewegingen zoals dat voorligt bij wonen in lagere delen van het land. Vermeldenswaard is zijn aanbeveling voor het boek – hij noemt het een ‘all-over-boek’ – ‘Het betekenisweb’ van Jeremy Lent. Lent pleit voor het werken aan een alternatieve beschaving die toekomstige generaties in staat stelt nog lang te gedijen op een bloeiende Aarde.
Het middagprogramma bestond uit een keuze uit drie activiteiten: wandelen rond het museum met een gids, bezoek aan het Watersnoodmuseum of deelnemen aan een soort rollenspel, het Oosterschelde Spel. De rondleiding door het museum, gehuisvest in caissons die gebruikt zijn om gaten in de dijk te dichten, was mede bijzonder, omdat de gids, Jaap Schoof, de oprichter van het museum is. Zijn les aan ons: mensen luisteren pas naar waarschuwingen als er al een ramp geweest is.
In het Oosterschelde Spel worden de deelnemers uitgedaagd zich te verplaatsen in een van de ‘belanghebbenden’ bij de ontwikkelingen van de Oosterschelde. Niet alleen mensen maar ook dieren. Op indringende wijze werden de deelnemers zich ervan bewust dat ingrepen in de natuur vaak meer gevolgen hebben dan je denkt, indirect en vaak pas na jaren openbarend. Een dijk die de veiligheid van bewoners verhoogt kan tevens de habitat van vogels aantasten. Wat kies je en kan een andere oplossing mogelijk meer doelen tegelijkertijd dienen?
Mardjan Seighali, voorzitter van het landelijk bestuur, legde het verband met de huidige programma’s en hoe lokale afdelingen na deze mooie dag intern verder kunnen met de thema’s, zoals keuzevrijheid, naar buiten treden ondanks mogelijke onzekerheden en het versterken van de eigen geestelijke weerbaarheid!
We maakten al eerder op de dag kennis met Montana Hogenboom en haar dichtkunst. Zij heeft het laatste woord binnen het gezamenlijke programma met een op de dag toegespitst gedicht. Haar slotwoorden:
Men zocht, nieuwsgierig en vond het
In het Zeeuwse. Cadeautjes besluiten
De dag. En wij bedanken de gastvrijheid
Van de Oosterschelde en blijven
Koppige Optimisten
Uiteraard namen we tenslotte nog een hapje en drankje alvorens de thuisreis met bus of auto te aanvaarden. De bus was op tijd terug in Rotterdam.
Voor meer informatie over het gedicht van Montana, de lessen van Niels en Nanda of de informatie in de Powerpoint van Leo, neem dan contact op met [email protected]