Weg met die zorgregeltjes
Frida Winklaar (79) uit Waddinxveen is voorstander van een wet op voltooid leven, schrijft ze in haar brief aan politici in Den Haag. Ze hoopt dat haar wens, als het zo ver is, gehoord wordt. En wil niet dat anderen voor haar beslissen. Hoe wil zij ouder worden?
Bestuurders en gemeentepolitici kunnen meer buiten de hokjes en regels om denken. En burgers mogen burgerlijk ongehoorzaam zijn. Alleen dan floreert menselijke zorg en welzijn voor oud en jong. Enkele conclusies van het eerste debat op 23 februari in Deventer in de serie Dichterbij. Ouder worden en samenleven.
Humane zorg ontstaat als gemeenten, inwoners en professionals elkaar zo vroeg mogelijk vinden en samenwerken. Maar hoe werkt dat? Om daar een antwoord op vinden organiseert het Humanistisch Verbond de debatreeks Dichterbij. Ouder worden en samen leven. Vanmiddag zijn we in Deventer, de komende weken doet de ‘tour’ Rotterdam en Groningen aan.
Moderator John Overmeer leidt dan en ook nu het gesprek met de zaal, raadsleden, professionals en vrijwilligers uit zorg & welzijn, en inwoners van alle leeftijden.
De panelleden van vanmiddag komen uit verschillende hoeken van de samenleving: Anyta Brouwer (Humanitas Deventer), Elisabeth van Oostrum (bestuurslid Humanistisch Verbond en voorzitter Mezzo), Bep Spa (raadslid namens de PvdA) en Carla Bellers (humanistisch geestelijk begeleider).
De sla van Patrick
“Waarom leren we niet meer van goede initiatieven?” vraagt Anyta Brouwer retorisch. Zij vertelt het succesverhaal van Humanitas Deventer dat als eerste woonzorgcentrum in Nederland naast ouderen ook studenten huisvesting biedt. De les van dit initiatief is dat de levens er zo op een goede manier ‘gewoner’ op worden. Jongeren genieten van de vertraging die ouderen in hun leven brengen. En ouderen raken heus niet in paniek als ze in de gang een keer een krat bier tegenkomen, maar vieren af en toe een feestje mee. Het gaat om ‘gewoon van betekenis zijn voor elkaar’.
Brouwer: “Er woont een jongen die een landbouwopleiding volgt en om de hoek in een container zelf sla verbouwd. De ouderen willen nu alleen nog maar de sla van Patrick eten.”
Wel-zijn en zingeving
Elisabeth van Oostrum benadrukt dat meer van dit soort mooie woon- en hulpstructuren hard nodig zijn: er komen steeds meer ouderen, die ook steeds langer thuis wonen. En met nieuwe generaties tweeverdieners verdwijnt de huidige generatie mantelzorgers. Veel mantelzorgers – er zijn er ruim 4 miljoen – zijn vrouw zonder betaalde baan. Zij investeren veel in dit waardevolle werk. Hoe spelen we in op deze veranderingen?
Volgens Van Oostrum zijn welzijn en zingeving cruciaal. “Nu wordt vooral in zorg geïnvesteerd. Maar van goede zorg alleen wordt je niet gelukkig.” Instemming vanuit de zaal. ‘Méér investeren in welzijn en menselijke relaties’.
“In de woningbouw zie je bijvoorbeeld hoe sterk we de samenleving nog in hokjes opknippen,” zegt een welzijnswerker uit de zaal. “Woningen voor ouderen hier, woningen voor starters daar, voor jongeren weer ergens anders. Mensen moeten midden in de samenleving kunnen staan.”
Door een sterker sociaal weefsel kun je bovendien kosten besparen, beaamt Brouwer. Humanitas Deventer heeft aanleunwoningen voor jongeren met psychische klachten. Terwijl zij eerder 8 uur per week zware, gespecialiseerde zorg kregen, kunnen zij met 20 uur lichte ondersteuning waardevol werk doen in de moestuin van Humanitas. “De jongeren zijn trotser – en de ondersteuning is veel goedkoper.”
Levensvragen
Na de pauze is de zaal geraakt door de column van humanistisch geestelijk begeleider Carla Bellers. Zoveel wordt wel duidelijk: de hoeveelheid sociale contacten die iemand heeft biedt niet altijd uitkomst. Aan de hand van aangrijpende voorbeelden pleit Bellers voor meer aandacht voor de levensvragen van ouderen, waarvoor je goed en langzaam naar elkaar moet kunnen en leren luisteren. Zij roept de gemeentelijke politiek op daar meer ruimte voor te maken, ook binnen de WMO. Een cultuuromslag is nodig om voor iedereen écht contact mogelijk te maken.
Burgerlijke ongehoorzaamheid
Voor Van Oostrum is het van belang dat professionals faciliteren en ruimte maken voor een beweging van onderop. “De enige zekerheid die we hebben is dat we ouder worden? Wat gaat dat betekenen? Hoe wil je straks wonen?”
En wat mogen we aan de vooravond van de verkiezingen straks van bestuurders en lokale overheden verwachten? Terwijl niet alle raadsleden zich raad weten met die vraag, ontstaat vanuit de zaal een vlammend pleidooi voor bestuurders die vanuit hun hart werken, ‘dichterbij’ de praktijk staan, niet alles met regels dicht timmeren en durven te vertrouwen op inwoners. Zij moeten ‘ontkantoren’ en initiatieven de ruimte, tijd en steun geven te groeien, ook als ze niet onmiddellijk in een of ander bestemmingsplan passen. Het gesprek laait bij vlagen op, als raadslid Bep Spa stelt dat inwoners niet op de politiek moeten wachten, terwijl mensen in de zaal juist meer ondersteuning verlangen.
Zo wachten we op elkaar. Vanuit de zaal klinkt daarom een stevige oproep tot méér burgerlijke ongehoorzaamheid. “Gewoon doen” zijn uiteindelijk de twee meest herhaalde woorden van de bijeenkomst. “Fuck de regeltjes”, klinkt het een paar keer. Het bleef nog even onrustig in Deventer.
Kom naar de debatten in Rotterdam en Groningen,
Rotterdam: maandag 12 maart 2018
Gasten: oud PvdA-politicus en feminist Hedy d’Ancona, schrijver en documentairemaker Het Doet Zo Zeer Heleen van Royen, bestuursvoorzitter Stichting Humanitas Rotterdam Gijsbert van Herk, publicist Mohammed Benzakour, directeur Nationaal Programma Kwaliteitssprong Zuid Marco Pastors, wethouder Sven de Lange en geestelijk begeleider Neanske Tuinman. Moderator is sociaal ondernemer John Overmeer. Vind hier meer informatie over de gasten.
Locatie: ’t Klooster, Afrikaanderplein 7 in Rotterdam.
Tijd: 19:00 – 22:00 uur
Tickets: 5 euro inclusief consumptie. Koop nu je ticket >>
Tickets zijn ook verkrijgbaar aan de deur.
Groningen: vrijdag 16 maart 2018
Gasten: Hedy d’Ancona, Carin Gaemers, wethouder Roeland van der Schaaf, Edwin Klok, directeur van Zorgbelang, hoogleraar huisartsgeneeskunde Betty Meyboom en geestelijk begeleider Bas van der Sijde. Moderator is sociaal ondernemer John Overmeer. Vind hier meer informatie over de gasten.
Locatie: Floreshuis, Floresplein 19 in Groningen
Tijd: 14:00 – 17:00 uur
Entree is gratis, graag hier aanmelden
Tickets zijn ook nog verkrijgbaar aan de deur.
Tags: #Burgerschap #Goed oud worden #participatiesamenleving #Zelfbeschikking #zelfzorg
A list of posts
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.