Hij geeft me een laatste omhelzing, stapt in – ik zwaai – en hij rijdt weg: Valerii Kuvakin, de gangmakervan het Russische humanisme. Wat een geweldig aardige man is hij! En wat een energie heeft hij, terwijl hij al dik in de zeventig is.
Hij schreef boeken over humanisme, vertaalde werken van de Amerikaanse humanist Paul Kurtz, richtte een humanistisch huis op, bracht mensen bij elkaar en … zorgde goed voor me toen ik bij hem logeerde. Mijn logeerkamer was klaar, hij bakte aardappeltjes voor me en maakte me wegwijs in Moskou. En zo hij was voor mij, was hij voor alle deelnemers in de summerschool: een zorgzame erudiete humanist.
Het humanisme is hard nodig in de Russische samenleving. Niet alleen als tegenwicht tegen de machtsgeile en gestoorde christelijk-orthodoxe kerk –een van de hoogste officials denkt dat hij direct contact met god heeft- maar vooral ook om de nieuwe middenklasse van een eigentijds rationeel en democratisch wereldbeeld te voorzien.
Ook Rusland is een kenniseconomie aan het worden en een steeds groter deel is hoger opgeleid. Deze rationeel denkende middenklasse aanvaardt geen autoritair gezag meer van wereldse en religieuze autoriteiten. Ze willen argumenten horen en goede redenen. Ze willen meedenken en kritiek levereren.
Het gist in de middenklasse
Ondergronds gist het in Moskou, zoals zondagavond toen ik aanwezig was bij een groep activisten. Daar zaten in een bar, in een gewelfd kelderzaaltje, jonge mensen ernstig te delibereren over vrijheid, en politieke eerlijkheid. Over hoe ze moesten omgaan met de arrestatie van een van hun vrienden. Over hoe aan geld te komen voor advocaten.
Professor Kuvakin was half dissident in de Sovjettijd en zegde op een gegeven moment zijn lidmaatschap van de Communistische Partij op. Hij wilde een ander Rusland, dat seculier zou zijn, vrij en humaan. Net als de jongste generatie die nu in zaaltjes, parken en thuis bij elkaar komt. Kuvakin, een pionier, gangmaker en een humanist.
Tags: #Humanisme #Religie en kerk
A list of posts
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.
"*" geeft vereiste velden aan