Seculier humanist Paul Kurtz overleden
Een doener en een hartstochtelijk ambassadeur van het seculier humanisme, dat was Paul Kurtz. De filosoof overleed op 20 oktober op 86-jarige leeftijd. Hij was tussen 1968-1981 bestuurslid van the American Humanist Assocation (AMA) en als oprichter van het Center for Inquiry hét gezicht van de seculiere en sceptische beweging in de VS.
Volgens Kurtz is humanisme geen religie zonder god, maar ook geen filosofie. Om duidelijk te maken wat humanisme wel is, introduceerde hij de term eupraxsofie, de wijsheid om het goede te doen.
Vrijdenker Floris van den Berg is directeur van het Centre for Inquiry in Nederland. Hij ontmoette Paul Kurtz in Amherst (VS) toen hij werkte aan zijn proefschrift en bewonderde hem. “Wat ik mooi vind is dat Kurtz zo’n breed pallet van ideeën in zijn filosofie onderbrengt. Hij is een kritisch atheïst en skepticus, maar hij stelt er iets positiefs tegenover. Mensen hebben zelf de mogelijkheid om het goed te leven en het goede te doen zonder god. Zorg voor de aarde paste daar ook in. Hij schreef het boek Planetary humanism over.”
Een doener
Het internationale humanistische landschap is voor een belangrijk deel door Kurtz vormgegeven. Hij was zeer actief. Hij richtte the Counsel for Secular Humanism op (met het tijdschrift Free Inquiry), Center for Inquiry dus, maar ook het Institute for Science and Human Values (met het tijdschrift The Human Prospect) en was mede-auteur van de verschillende Humanist Manifesto’s van de American Humanist Association.
Tussen 1986 en 1994 was hij mede-voorzitter van International Humanist Ethical Union (IHEU). Sonja Eggerickx, de huidige voorzitter van IHEU omschrijft hem als een ‘doener, iemand die zaken voor elkaar kreeg‘. “We mogen zijn betekenis voor het humanisme, wetenschap en het kritisch denken niet onderschatten.”
Radicale verlichting
Kurtz was een aanhanger van de radicale verlichting.
Van den Berg. “Hij bestreed irrationaliteit en was voorvechter van individuele vrijheid. Daarom ook heeft hij geprobeerd in toenmalig communistisch China en Rusland het humanisme te verspreiden, een humanisme gebaseerd op wetenschap en democratie. “
Daarnaast heeft veel gepubliceerd: 800 artikelen en meer dan 40 boeken. Van den Berg:”Hij heeft de uitgeverij Prometheus Books opgezet, die met de winst op Science fiction boeken atheïstische boeken kon uitgeven, waaronder mijn boek dat in vertaling is verschenen als Philosophy for a better world.
Een betere wereld die begon bij Kurtz altijd bij mensen zelf en hun gedrag.
Van den Berg: “Kurtz was een hele warme, innemende man, met een enorm werktempo en echt interesse in mensen. “
Lees verder in de Humanistische Canon
A list of posts
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.