Het nieuwe mensenrechteninstituut in Nederland, het College voor de Rechten van de Mens, opent in oktober haar deuren. Speerpunten worden ouderenzorg, rechten van vreemdelingen en discriminatie op de arbeidsmarkt. Het Humanistisch Verbond zou daar echter nog graag privacy aan toevoegen.
Het Humanistisch Verbond ondertekende een brief van het Platform Bescherming Burgerrechten met die boodschap. “Van alle mensenrechten staat het recht op privacy in deze tijd het meest onder druk. Zonder te willen afdoen aan het maatschappelijke belang van deze drie speerpunten willen wij u middels deze brief in overweging geven om het thema privacy alsnog tot speerpunt van uw College te maken,” zo luidde het begin van de brief. Het Humanistisch Verbond heeft samen met andere organisaties het Platform Bescherming Burgerrechten opgericht. Het Platform is de laatste jaren uitgegroeid tot een belangrijke ‘privacywaakhond’.
Standaard-recept
In de brief wordt de zorg uitgesproken over de de tendens waarbij ieder maatschappelijk probleem met een standaard-recept lijkt te worden benaderd.
Dat leidt tot meer digitale registratie, meer koppeling van bestanden en centrale ontsluiting van systemen en databanken die voor steeds meer functionarissen en derde partijen toegankelijk worden. Daarnaast is er sprake van de inperking van professionele autonomie, preventieve controle en profiling.
Neiging tot beheersing
De oorzaak daarvan is een neiging tot beheersing van de samenleving. “Het lijkt erop of men, vooral in de politiek, gevoed door media en de vox populi – voor zover ook weer beïnvloed door de media – in deze instrumenten een beheersing van de samenleving ziet die tot meer orde en rust en veiligheid zou moeten leiden.”
Dat leidt echter tot het omgekeerde. Want: digitalisering brengt namelijk met zich mee dat de hoeveelheid gegevens die over iedere burger wordt opgeslagen steeds groter, onoverzichtelijker en onbeheersbaarder wordt. Dit geldt des te meer voor gegevens die foutief zijn ingevoerd, verkeerd gekoppeld of verouderd zijn. Met de exponentiële toename van digitale registraties nemen de risico´s van datalekken navenant toe en ontstaan nieuwe vormen van identiteitsfraude en -diefstal. Daarmee wordt de onveiligheid van digitale systemen een onveiligheid die burgers direct bedreigt.
Daarnaast is er een risico dat burgers door digitale profilering verworden tot hun digitale `dubbelgangers´. De autonomie van de vrije en participerende burger die zo belangrijk is in een democratische rechtsstaat komt daarmee ernstig in gevaar.
De basis van de democratische rechtstaat
Privacy vormt de basis van onze democratische rechtsstaat, vinden de organisaties die zijn georganiseerd in het Platform. “Want zonder privacy raken talloze andere mensenrechten in het geding, waaronder het recht op vertrouwelijke communicatie en vrije meningsuiting, non-discriminatie, vrijheid van beweging, vereniging en vergadering, demonstratie, cultuur en religie, persvrijheid en het recht op een eerlijk proces.”
Twee van de drie thema’s die het het College voor de Rechten de Mens tot speerpunten heeft gekozen, worden ook door het Humanistisch Verbond zeer belangrijk worden gevonden.
Tags:#Burgerschap
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.