Levensvragen gelden voor iedereen, religieus of niet
Humanisten zijn `laf´ vanwege hun gehechtheid aan het leven vóór de dood, stelde pastor/geestelijk verzorgster Margriet van der Kooi in Trouw. Ze maakt zich zorgen over het ‘onvermogen om met de dood om te gaan’. Lees: op een religieuze manier met de dood om te gaan. Directeur Ineke de Vries reageert in Trouw: “Wie zoals Van der Kooi in één richting denkt, herkent blijkbaar geen andere manieren van omgaan met grote vragen.”
De Vries erkent in het opiniestuk (p.21) dat Van der Kooi een belangrijk thema aansnijdt. “Vragen over de dood verdienen een eigen plek in de zorg. Ze zijn niet pathologisch en ook niet behandelbaar. Het zijn existentiële vragen. Een arts en een psycholoog kunnen gesprekspartners zijn voor de stervende, maar geestelijk verzorgers bieden iets anders. Ze zijn gespecialiseerd in omgaan met levensvragen waarop ieder mens zijn eigen antwoorden moet vinden. Waar leef ik voor? Wat wil ik in dit leven doen? Heb ik goed geleefd en hoe kan ik goed sterven?”
Eenzijdig beeld
Het is jammer echter dat Van der Kooi maar één manier onderkent om met onze eindigheid om te gaan: een godsdienstige, denkt De Vries.
“Ofwel je gelooft in de eeuwigheid en dat geeft hoop, ofwel je ontkent de dood en dat biedt wanhoop. Andere opties zijn in haar wereldbeeld afwezig. Dat getuigt niet alleen van een eenzijdig beeld van de werkelijkheid, seculiere en filosofische manieren om met grote vragen om te gaan bloeien immers als nooit tevoren. Het is vooral een ontkenning van de werkelijkheid van miljoenen mensen in ons land: humanisten, atheïsten en twijfelaars.”
Een taal vinden
Onze samenleving laat een breed palet levensbeschouwelijke ervaringen rond de dood toe, constateert de Vries. “Er wordt over gesproken en geschreven, er worden romans en films over gemaakt, er zijn gesprekken, lezingen, schilderijen, beelden.”
Humanisten proberen een taal te vinden de dood deelbaar te maken en bij elkaar troost te zoeken. De Vries:” “Humanistisch geestelijk verzorgers hebben er dagelijks mee te maken. Ze laten iemand terugblikken, zijn levensverhaal vertellen, zoekend naar een afronding. Soms gaat het niet om woorden, maar om pure aanwezigheid. Het leven en de dood van de stervende zelf staan centraal, niet de overtuiging van de geestelijk verzorger.”
Volgens Van der Kooi zijn humanisten `laf´, vanwege hun gehechtheid aan het leven vóór de dood. Ze raken in verlegenheid als de eeuwigheid ter sprake komt. De Vries:”Ja inderdaad, humanisten hebben geen antwoord en geen oplossing, ze hebben geen eeuwige god of het eeuwige leven. De dood is niet moeilijk omdat hij wordt ontkend, maar omdat hij moeilijk is. En de oprechte poging om met je eigen sterfelijkheid in het reine te komen vraagt moed, helemaal als de eeuwigheid voor jou niet bestaat.”
De terechte wens van Van der Kooi om in ziekenhuizen existentiële vragen een eigen plek te geven, krijgt zo een nare bijsmaak, vindt Ineke de Vries. “Wie een levensbeschouwelijke dilemma alleen herkent als het antwoord jouw God is, mist inderdaad een hoop. Wie stelt dan nog de grote vragen”
- – Humanistisch geestelijk verzorgster Jacqueline Weeda reageerde ook. Haar reactie werd op 5 juni geplaatst in Trouw.
- – Meer over het werk van humanistisch geestelijk verzorgers vindt u op de dienstenpagina.
Tags:#Goed oud worden#Humanisme#Religie en kerk#Seculier#Zingeving
A list of posts
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.