Hoe scoren de grootste partijen op een waardig levenseinde?

Het Humanistisch Verbond maakt zich al jaren sterk voor een waardige laatste levensfase en levenseinde. Daarom dienen de levenseindezorg en hulp bij een zelfgekozen dood te verbeteren. Dit laatste geldt ook voor mensen met dementie, chronisch psychiatrische patiënten en ouderen die hun leven voltooid achten. Hoe spreken de partijen zich uit?

We worden steeds ouder. De verlengde laatste levensfase roept bij veel ouderen vragen op over de zin van het leven en over hun levenseinde. Hét terrein van (humanistisch) geestelijk begeleiders. Zij zijn bijvoorbeeld in staat te onderzoeken of achter een vraag om stervenshulp levensvragen schuilgaan.

Daarom vraagt Het Humanistisch Verbond de politiek om:

• meer aandacht voor levenseindezorg en daarbij behorende opleidingsmogelijkheden;
• meer geestelijke begeleiding aan de oudere en de arts, waar doorgaans de vraag om hulp bij zelfdoding terechtkomt, voor het maken van een weloverwogen keuze;
• goede hulp om waardig te sterven niet alleen bij strikt medische maar ook vanwege existentiële redenen.

Vooral dit laatste punt is problematisch. De meeste artsen beperken zich tot hun eigen vakgebied. Zij overwegen alleen hulp bij zelfdoding te geven als er een medische grond is en sprake is van uitzichtloos lichamelijk lijden. Er is vooralsnog geen breed draagvlak voor een brede interpretatie van de euthanasiewet.

Strafbaarstelling hulp bij zelfdoding schrappen uit Wetboek

Het Humanistisch Verbond pleit daarom, met de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) en burgerinitiatief Uit Vrije Wil, voor het schrappen van artikel 294.2 uit het Wetboek van Strafrecht. Dat artikel maakt hulp bij zelfdoding door een ander dan een arts strafbaar. Mensen met een langdurige en gegronde stervenswens, maken bij gebrek aan hulp door artsen zelf een einde aan hun leven, zonder dat zij straffeloos bijgestaan kunnen worden door niet-medische professionals of intimi. Daardoor sterven zij een eenzame en vaak gruwelijke dood. Indien hulp door anderen dan artsen mogelijk wordt, kunnen ook zij waardig sterven. Straf is pas aan de orde als niet aan de zorgvuldigheidseisen is voldaan.

Wat staat erover in de verkiezingsprogramma’s?

Op het punt van geestelijke begeleiding en aandacht voor levensvragen in de laatste levensfase zijn de christelijke partijen bondgenoot. Maar zij verschillen fundamenteel van mening over zelfbeschikking en hulp bij een zelfgekozen levenseinde.

Zo schrijft de Christen Unie dat de mens niet zelf over het leven mag beschikken en beschouwt legalisering van abortus en euthanasie achteraf als een verkeerde weg.
De PvdA stelt daartegenover dat ze niet zal toestaan dat regelgeving rond overtijdbehandeling, abortus en euthanasie beperkt zal worden ten opzichte van de huidige regels.
GroenLinks wil het verlenen van abortus en euthanasie uit het wetboek van strafrecht. Artsen zijn dan niet in principe ‘strafbaar tenzij ze aantonen zorgvuldig te hebben gehandeld’, maar alleen als ze de regels overtreden. 

Artikel 294.2

Wat betreft het schrappen van artikel 294.2 uit het Wetboek van Strafrecht: D66 vindt dat het artikel moet worden aangepast, de PvdA wil het moderniseren en GroenLinks wil het schrappen. 
De VVD meent dat wilsbekwame ouderen over hun eigen levenseinde mogen beschikken en ‘wil onderzoeken hoe dat goed geregeld kan worden ten opzichte van andere wetgeving.’
De PvdA pleit daarnaast voor meer aandacht voor kwaliteit van leven van ouderen. 
D66 bepleit meer inspraak van ouderen in hoe lang er door behandeld wordt, verwijsplicht van artsen die geen euthanasie willen verlenen en zelfbeschikking bij medisch-ethische kwesties in het algemeen. 
De SP en PVV zeggen niets over welke medisch-ethische kwestie dan ook.

Humanistische politieke meetlat

Wilt u meer weten over hoe de verkiezingsprogramma’s van diverse partijen scoren op de humanistische politieke meetlat? Kijk dan vanaf 1 september op www.humanistischemeetlat.nl

Tags: #Euthanasie #menswaardig levenseinde #Zelfbeschikking