Zijn we wel echt losgekomen van een religieuze manier van denken? Historicus Phillip Blom denkt van niet. Hij zal in de Socrateslezing beargumenteren dat wij een ‘koud’ of te rationeel beeld van de Verlichting hebben en onderzoekt een nieuwe seculiere ethiek. De lezing vindt plaats op zondag 4 november vanaf 15:00 uur in Den Haag en is gratis toegankelijk
De volledige lezing, (audio) verslag, en foto’s vindt u op http://www.socrateslezing.nl deze pagina of ga naar www.facebook/Socrateslezing
Secularisten en athëisten worden er vaak van beschuldigd te rationeel te zijn. Ze worden ‘militant’ en ‘fanatiek’ genoemd en de Verlichting zou te abstract en onrealistisch zijn om aan onze diep menselijke zorgen en vragen tegemoet te komen. Een seculiere samenleving zou dan ook geen antwoord kunnen geven op de meest urgente vragen van de mens.
De rede is niet alleen onvoldoende, maar zelfs ongunstig als basis voor een vol, diep en rijk leven.
‘Koud’ idee van Verlichting
Philipp Blom zal in de Socrateslezing beargumenteren dat wij niet toevallig een ‘koud’ en Kantiaans beeld van de Verlichting hebben. Wat hem betreft is de ‘cultus van de rede’ (vertaald: Cult of reason) nog altijd sterk religieus. Hij pleit voor een vruchtbaar alternatief. Met Montaigne, Hume, Diderot en Darwin moeten we accepteren dat wij niet alleen door het verstand worden gestuurd, maar vooral passionele dieren zijn, gedreven door lust en compassie. De belangrijkste en diepste doelen van ons leven zijn niet rationeel, maar de rede kan wel helpen ze te bereiken.
Seculiere ethiek
Bas Heijne was in 2011 in de Socrateslezing kritisch over Philipp Blom. Net als Jonathan Israel, kan Blom niet verkroppen dat het religieuze denken weer terug dreigt te keren, vond Heijne. Waren we niet al lang Verlicht? Vol verbazing zou Blom constateren dat we de harde waarheid rond onze afkomst ontkennen en terugvallen in obscuur theïsme. Blom gaat dan ook op zoek naar de ‘andere’ Verlichting die ons een seculiere ethiek kan bieden. Die doelen van Blom zijn volgens Heijne niet alleen historisch onjuist, maar ook achterhaald. Reden te meer om dit jaar Blom zelf aan het woord te laten. Meer weten? Lees het interview met Philipp Blom in De Volkskrant van zaterdag 22 september.
Na de lezing is er ruimte voor vragen uit de zaal.
Over Philipp Blom
Philipp Blom is historicus, journalist, vertaler en romancier. Hij werd geboren in Hamburg en studeerde in Wenen en Oxford. Blom werd onder meer bekend door ‘Het verdorven genootschap’, over de radicale Verlichting in Frankrijk, met speciale aandacht voor d’Holbach en Diderot. Blom spreekt zijn lezing in het Nederlands uit.
Wanneer?
Zondag 4 november, 15.00-17.00 uur, inloop van 14:30 uur
Organisatie
De lezing wordt georganiseerd door het Humanistisch Verbond, de afdeling Haaglanden van het Humanistisch Verbond en Humanistische Alliantie.
Waar?
Den Haag, Sociëteit de Witte
Toegang
Gratis
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.
"*" geeft vereiste velden aan