Dag van Transgendervisibiliteit: feiten en cijfers
het kader van de Internationale Dag van Transgendervisibiliteit (31 maart) staan we stil bij discriminatie die transgender personen meemaken. We zetten een aantal feiten en cijfers op een rij.
Er wordt vaak gezegd: Nederland is een progressief land. Die discriminatie zal vast wel meevallen. Maar is dat wel zo? Helaas laten de cijfers wat anders zien.
Discriminatie in het dagelijks leven
“ 43% van de trans personen maakt discriminatie mee op de werkvloer ”
Even over straat lopen, boodschappen doen of naar een feest. Als zichtbaar trans persoon kunnen de dagelijkse dingen al grote problemen opleveren. Trans personen in Nederland worden namelijk regelmatig mishandeld of bedreigd. Uit een onderzoek van Transgender Netwerk Nederland blijkt dat zij zeven keer vaker slachtoffer zijn van geweld. “Elke dag vieze blikken, ik ben bespuugd, uitgescholden en in elkaar geslagen. Eén keer zelfs met een gebroken fles, waar ik nog steeds littekens van heb,” vertelt een van de respondenten. Een ander beschrijft de angst die ze hebben overgehouden aan een mishandeling: “Inmiddels ga ik nog maar weinig in de buurt over straat.”
Ook de werkvloer kan een onveilige plek zijn. De cijfers van discriminatie op het werk zijn schrikbarend hoog. Uit onderzoek van de Universiteit voor Humanistiek blijkt dat 43% van de trans personen discriminatie meemaakt op de werkvloer.
Discriminatie op de werkvloer
Bron: Inclusion4All, 2021.
- Seksuele intimidatie: 22% van de trans mannen en 27,3% van de trans vrouwen.
- Psychologische intimidatie: 29,3% van de trans mannen en 38,6% van de trans vrouwen.
- Fysiek aangevallen: 11,4% van de trans vrouwen.
- 88,2% van de non-binaire personen heeft het gevoel hun identiteit verborgen te moeten houden op het werk.
Transgender jongeren
Ieder kind moet zich veilig voelen op school. De tolerantie van jongeren ten opzichte van hun medeleerlingen is echter niet altijd even groot. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijksoverheid. Transgender jongeren trekken hierbij aan het kortste eind: ongeveer 15% van de leerlingen wil niet met hen bevriend zijn. Terwijl andere jongeren zich ten opzichte van 2018 nog even veilig voelen op school, is het veiligheidsgevoel van lhbtiq+-jongeren gedaald. Ook worden ze vaker opzettelijk lastiggevallen op en buiten school.
Wetten en bescherming
Artikel 1 van onze Grondwet beschermt iedereen tegen discriminatie. Ook discriminatie op grond van geslacht. Volgens het Europese Hof heeft dit ook betrekking tot genderidentiteit, genderexpressie en geslachtskenmerken. Maar het is nog niet overal in ons Wetboek van Strafrecht zo dat genderidentiteit en genderexpressie expliciet beschermd worden. Dit bemoeilijkt de bescherming van trans personen tegen discriminatie.
Van 1985 tot 2014 moesten alle trans personen die hun letter in het paspoort wilden veranderen zich verplicht laten steriliseren. Deze ingrijpende operaties waren niet medisch noodzakelijk, maar wel verplicht door de wet. Nu moeten trans personen naar een arts of psycholoog voor een schriftelijke verklaring. Dat is niet kosteloos: een gesprek kost rond de 250 euro en de verklaring rond de 65. Daarnaast moet je natuurlijk het nieuwe paspoort ook zelf betalen. Eind 2022 kwam er een wetsvoorstel om deze deskundigenverklaring af te schaffen zodat transgender en intersekse personen zelf kunnen beschikken over hun geregistreerde gender. Het Humanistisch Verbond roept de Tweede Kamerleden op deze wet te steunen.
“ Van 2009 tot 2018 had de Europese anti-genderlobby bijna 650 miljoen euro te besteden ”
Groeiende anti-genderlobby
Volgens onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau vlakt de acceptatie voor genderdiversiteit af. Dit zie je ook binnen de politiek. In totaal wordt er in Europa ongeveer 88 miljoen euro per jaar uitgegeven aan de anti-genderlobby. Dit zijn ultraconservatieve groepen die zich hard maken tegen op wetenschap en mensenrechten-gebaseerde feiten en progressieve wetgeving rondom gender, seksualiteit en vrouwenrechten (waaronder abortus). Van 2009 tot 2018 had deze lobby bijna 650 miljoen euro te besteden.
Een Nederlandse organisatie staat op de tweede plek van financiers vanuit Europa: het netwerk van Traditie, Familie en Privé-eigendom, waar organisaties als Civitas Christiana en Ordo Iuris deel van uitmaken. Zij hebben tussen 2009 en 2018 ongeveer 96 miljoen euro bijgedragen. Op de veertiende plek staat de European Christian Political Movement (ECPM) van Nederlandse bodem, met een bijdrage van 7 miljoen euro. Ter vergelijking: de International Lesbian and Gay Association (ILGA) Europe, de grootste Europese organisatie op het gebied van LHBTI-lobby, heeft een jaarbudget van ongeveer drie miljoen euro.
De lhbtiq+-gemeenschap en hun bondgenoten vrezen dat transgender personen door conservatieven als politieke speelbal worden ingezet om kiezers te winnen. Er wordt op grote schaal misinformatie verspreid en op angsten ingespeeld, met als gevolg dat een kwetsbare groep onthouden wordt van hun zelfbeschikking. Vanuit het Humanistisch Verbond willen wij een humanistisch alternatief bieden: een humanistisch perspectief, waarin er met een open blik en empathie gekeken wordt naar anderen die we misschien (nog) niet begrijpen. Het is belangrijker dan ooit dat we voor vrijheid, gelijkheid en vrijdenken opkomen.
Doorbreek het hokjesdenken!
Het Humanistisch Verbond staat voor vrijheid om te zijn wie je wilt zijn: zonder beperkende hokjes of kaders waaraan je moet voldoen. Helaas wint overal in de wereld het conservatieve gedachtegoed terrein. Mensen die uit hun hokje willen stappen worden gediscrimineerd of krijgen zelfs te maken met geweld.
Van oudsher komen wij op voor minderheden. We stimuleren het gesprek over genderhokjes en komen op voor de rechten van iedereen die hier niet in past. Lees hier meer over ons thema Genderidentiteit en hoe jij ons werk kunt steunen.
Tags:#gender#gender verdieping#genderidentiteit#transgender#transgenderwet#wetenschap en onderzoek#wetgeving#Zelfbeschikking
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.