frictie in tijden van dataisme
We geloven heilig in data. Grote hoeveelheden data leggen de wereld vast en de inzet hiervan maakt onze samenleving beheersbaar, voorspelbaar en overzichtelijk. Maar hoe wenselijk is onze datahonger? Voor wie en met welk doel proberen we de wereld om te zetten in data? En moeten we onze morele oordelen wel laten sturen door data?

Een ethische keuze is volgens Miriam Rasch altijd een tragische, menselijke, imperfecte keuze. Dataïsme probeert daarentegen voor elk probleem een technologische en perfecte oplossing te vinden. In het gesprek gaat zij in op de problemen die dit met zich meebrengt voor vrijheid, rechtvaardigheid en zelfbeschikking.

Mediawetenschapper Esther Hammelburg en filosoof Nanda van Bodegraven hebben het gesprek daarna begeleid. Aan de hand van een oefening hebben we bevraagd hoe de mens zichzelf kan kennen en door algoritmes kan laten kennen. Daarna zijn we aan de hand van filosofische vragen uit de zaal in kleinere groepen verder gaan denken over autonomie in digitale tijden.

Een kort verslag:

Het was een wat andere vorm dan bij de meeste andere HUMA-cafés, wat heel goed uitpakte en ook volgens veel aanwezigen voor herhaling vatbaar was. Bezoekers konden in de pauze vragen rond het thema indienen waarvan we een aantal selecteerden om te bespreken.

We deden dit op een ‘open space’ manier: verschillende tafels met op elke tafel een vraag, je kon naar eigen voorkeur bij een vraag gaan staan en was ook vrij om weer door te lopen als je het gevoel had niet meer bij te dragen aan het gesprek of gewoon even elders wilde kijken. Zo ontstonden levendige gesprekken die voortgezet werden tijdens de borrel.

De vragen die we zo bespraken:

– Ontstaan er nieuwe tweedelingen in de samenleving?
– Hoe kweken we meer awareness?
– Hoe erg is het dat de techbedrijven veel van ons weten?
– Heb je ooit ervaren dat je bekneld werd in je autonomie? Wat kunnen we daaruit leren? (een vraag die Miriam ons zelf voorlegde in de video die we vooraf met haar maakten, zie filmpje hieronder)

Voor degenen die het hebben gemist en toch benieuwd zijn naar het denken van Miriam Rasch: haar boeken Frictie – ethiek in tijden van dataïsme en Autonomie – een zelfhulpgids zijn een aanrader.

Filosoof en schrijver Miriam Rasch over het HUMA-café Bron: www.youtube.com

Over Miriam Rasch

Miriam Rasch
Beeld door: Merlijn Doomernik

Miriam Rasch is filosoof en essayist en verbonden aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Ze schrijft voor onder meer voor Filosofie Magazine, Follow The Money, De Nederlandse Boekengids en NRC Handelsblad. Haar essaybundel ‘Zwemmen in de oceaan: Berichten uit een postdigitale wereld’ verscheen in 2017 bij De Bezige Bij. In 2020 verscheen ‘Frictie: Ethiek in tijden van dataïsme’, dat werd bekroond met de Socratesbeker voor het beste filosofische boek van het jaar. In het voorjaar van 2022 verscheen ‘Autonomie, een zelfhulpgids’.

Het is belangrijk om autonomie te behouden en daar een nieuwe invulling aan te geven. Iemand kan jou vertellen hoe je autonoom moet zijn, maar dan ben je het misschien al niet meer. Dat is een rare paradox.

Ook interessant

Over Humanistisch Verbond Amsterdam

Vanuit Humanistisch Verbond afdeling Amsterdam Amstelland organiseren we regelmatig activiteiten. Iedere derde week van de maand (behalve in juli en augustus) een HUMA-café bij Perdu, met lezingen en debatten. Daarnaast kun je inspiratie opdoen en je geest verrijken bij cursussen, een open café, filosofische wandelingen, fietstochten en meer. Zowel leden als niet-leden zijn van harte welkom. Nu op de agenda:

Blijf op de hoogte van HUMA-café edities, cursussen en ander nieuws

Maandelijks sturen we een nieuwsbrief uit vanuit Humanistisch Verbond Amsterdam Amstelland. Om je te inspireren met nieuws over onze activiteiten, cursussen, verdiepingsdagen en thema’s waarover we met elkaar nadenken en spreken. Iedereen kan zich aanmelden, of je nou lid bent of niet.

Meld je hier aan voor onze nieuwsbrief.

Dan ontvang je elke maand nieuws van het Humanistisch Verbond Amsterdam Amstelland in je mailbox.

E-mailadres:

☑ We gaan zorgvuldig om met je gegevens, je kunt je op elk gewenst moment weer uitschrijven.

amsterdam_lucht_jpg

Afdeling Amsterdam Amstelland

Zelf denken, samen leven

Inspiratie, zingeving en filosoferen vanuit het humanistisch denken in Amsterdam en omgeving.
Profiel-pagina