11 september 2019 leestijd 2 minuten
De rechtbank spreekt arts Catharina A. vrij van strafvervolging. Ze heeft aan alle zorgvuldigheidseisen voldaan. ‘Een concrete wilsuiting is niet hetzelfde als een coherente wilsuiting,’ zei de rechter. Precies dat schreven wij eerder ook.
De arts die verdacht werd van onzorgvuldige euthanasie op een ernstig demente patiënt is vandaag ontslagen van alle rechtsvervolging. Een belangrijke bevestiging dat de Euthanasiewet ook geldt voor mensen die door vergevorderde dementie niet meer wilsbekwaam zijn. De uitvoeringspraktijk die in Nederland zorgvuldig functioneert en waar we trots op mogen zijn, wordt met deze uitspraak bestendigd. Het Humanistisch Verbond komt op voor een samenleving waarin we vrij zijn om onze eigen invulling te geven aan leven, liefde, denken en dood. We zijn blij dat deze uitspraak de wet helder en eenduidig heeft toegelicht en het onnodige troebleren van de wet door angst voor vervolging of plichtmatig volgen van medische richtlijnen bij artsen hiermee kan worden verminderd.
De rechtbank vindt bewezen dat de arts het leven van de patiënt op haar uitdrukkelijk en ernstig verlangen heeft beëindigd door toediening van euthanatica. Hierbij heeft zij zich gehouden aan alle zorgvuldigheidseisen van de Euthanasiewet. Een concrete wil is iets anders dan een coherente wil, geeft de rechtbank aan: “Als de patiënte nog wel concrete woorden kan vormen en uitspreken maar feitelijk vanwege haar wilsonbekwaamheid de strekking van die woorden niet langer begrijpt en tot een redelijke waardering van haar belangen niet in staat kan worden geacht, is van een coherent kenbaar maken van de wil geen sprake”. En iemand die geen coherente wil meer heeft, kan ook niet een eerdere eigen opgestelde en coherente wilsverklaring herroepen.
De rechtbank volgt hiermee de lijn van Nys en Wijsbek, filosofen in medische ethiek, op deze zaak, die gisteren op ons verzoek hun kijk op de zaak gaven:
“Een concrete wilsuiting is nog geen coherente wilsuiting. Zolang een patiënt haar wil coherent uit, kun je daaruit opmaken dat zij begrijpt wat die uiting betekent en dus nog tot op zekere hoogte wilsbekwaam is. Maar als zij, zoals deze patiënt, soms zegt dood te willen en veel vaker niet, is er van een coherente wilsuiting geen sprake. […] Het ziet ernaar uit dat de arts, door terug te vallen op een schriftelijke wilsverklaring, wel degelijk de laatste wil van de patiënt uitvoerde zoals zij die had vastgelegd toen ze dat nog wel kon.”
