Schaf strafbaarheid hulp bij zelfdoding af
20 februari 2013 leestijd 2 minuten
Hulp bij zelfdoding is strafbaar in Nederland. Mede daardoor krijgen mensen geen goede stervenshulp en kunnen ze niet zelf beschikken over hun leven. Voorzitter Boris van der Ham en directeur Ineke de Vries ondertekenden samen met vertegenwoordigers van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE), andere organisaties, acteurs en politici Manifest 294.
Hierin wordt gepleit voor afschaffing van artikel 294, lid 2, uit het Wetboek van Strafrecht. “De weloverwogen wens om te willen sterven verdient aandacht en hulp daarbij dient niet strafrechtelijk vervolgd te worden”, dat is de centrale gedachte van Manifest 294. Nu zijn alleen artsen, onder voorwaarden beschreven in de euthanasiewet (2001), uitgesloten van vervolging. Ieder ander die hulp verleent maakt dus grote kans strafrechterlijk te worden vervolgd.
Medische uitzichtloosheid
In de wet wordt er slechts gesproken over euthanasie en hulp bij zelfdoding onder voorwaarden van onder meer ‘medische uitzichtloosheid’. Hoewel de rechtspraak bij afwijkende gevallen – als artsen hulp bieden bij niet-medische problemen of als niet-medici hulp verlenen – in beweging komt, is er grote onduidelijkheid hoe de wet geïnterpreteerd mag worden. Bij mensen die een weloverwogen stervenswens hebben, maar waar niet een medische reden geldt, geeft dat grote onzekerheid. Deze mensen zijn gedwongen tot mensonterende vormen van zelfdoding, die ze niet zelden in grote eenzaamheid volbrengen.
Zelfbeschikking en humaniteit
Boris van der Ham, voorzitter van het Humanistisch Verbond: “Het Humanistisch Verbond heeft zelfbeschikking als een van haar kernwaarden. Door de toegenomen medische mogelijkheden kunnen mensen langer leven. Dat is mooi. Maar het betekent ook dat mensen de ruimte moeten hebben om ook op een verantwoorde wijze zelf te beslissen over hun sterven. Het Humanistisch Verbond heeft bovendien humaniteit als kernwaarde. Mensen met een weloverwegen stervenswens, moeten niet aan hun lot worden overgelaten.”
“Afschaffing van artikel 294, lid 2 maakt verantwoorde hulp om waardig te sterven onder meer omstandigheden en door meerdere hulpverleners mogelijk. Dat biedt degene die het leven wil beëindigen de keuze om met gepaste hulp goed te kunnen sterven,” aldus Van der Ham.
Verschillende groepen
Het Humanistisch Verbond heeft zich de laatste jaren ingezet voor zelfbeschikking en humaniteit voor verschillende groepen: mensen die geestelijk lijden zoals uitbehandelde psychiatrisch patiënten of mensen met de diagnose dementie die het verloop van die ziekte niet willen afwachten en ouderen die `klaar´ zijn met leven (voltooid leven). Zij vinden zelden artsenhulp en leven verder tegen hun zin.
Soms zien zich genoodzaakt illegaal medicijnen te verzamelen, te stoppen met eten en drinken of nemen hun toevlucht tot gruwelijke methoden van zelfdoding. In een aantal gevallen sterven zij eenzaam en mensonwaardig en niet op de manier die ze gewild hadden: rustig, veilig, met goede begeleiding en in bijzijn van intimi.