Isoleer het virus, niet de mensen!
Isoleer het virus, niet de mensen! Wij willen niet nogmaals geïsoleerde zorginstellingen. Lees ons vijfpuntenplan en steun het manifest dat door zeventig zorgexperts is opgesteld!
In de eerste fase van covid-19 gold een lockdown voor zorginstellingen, zoals verpleeghuizen en andere instellingen met een sterke afhankelijkheidsrelatie zoals de zorg voor mensen met beperkingen. Drie maanden lang leefden bewoners afgesloten van hun dierbaren en de buitenwereld. Er was op veel plekken slechts aandacht voor basiszorg. Dit had niet alleen invloed op de kwaliteit van leven van bewoners, maar ook op die van hun naasten.
De eerste covid-19-golf had grote impact op alle betrokkenen. Op bewoners en naasten, maar ook op de medewerkers, vrijwilligers, managers en bestuurders, die zich enorm hebben ingezet om er het beste van te maken onder de uitzonderlijk moeilijke omstandigheden. Voor iedereen was het een onbekende, angstige periode.
Zowel de overheid als de veldpartijen en de zorgsector hebben de intentie om het anders te doen tijdens de huidige gedeeltelijke lockdown. Met de kennis en ervaring van nu zijn ook andere afwegingen en besluiten mogelijk. Zorgorganisaties hebben meer zeggenschap, zijn beter voorbereid en veerkrachtiger.
Toch is er reden tot bezorgdheid. Nauwelijks bekomen van de eerste fase is er nog altijd veel onverwerkt verdriet en vermoeidheid bij bewoners, naasten, medewerkers en bestuurders. Het gevaar ligt op de loer dat tegenstellingen en conflicten oplaaien. De toenemende covid-19-besmettingen en het gebrek aan zorgpersoneel (door ziekte of quarantaine) kunnen makkelijk opnieuw leiden tot verschraling en lokale lockdowns. Er zijn nu al enkele zorginstellingen dicht. De kans bestaat dat in de tweede covid-19-golf door de waan van de dag de kwaliteit van leven van bewoners en hun naasten opnieuw ondersneeuwt.
Dat maakt ons ongerust. En moeten we voorkomen.
Wij roepen op om kalm te blijven. Ook als het moeilijk wordt. Laten we gezamenlijk vasthouden aan waar het in de langdurige zorg om gaat: persoonsgerichte zorg en ondersteuning voor de bewoners. In nieuwe onzekere, soms angstige, tijden moet er ruimte blijven voor creativiteit, reflectie en dialoog. Collectieve maatregelen, zoals genomen in het begin van de crisis, passen niet meer. Laten we het advies volgen van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving, laten we op zoek gaan naar contextgebonden afwegingen binnen de kaders van de volksgezondheid en vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid.1
Als we het samen doen, kunnen we meer aan.
Teken ook!
Dit manifest, gericht aan minister Hugo de Jonge van VWS, is opgesteld door onder meer hoogleraar langdurige zorg Anne-Mei The, bestuursvoorzitter stichting Humanitas Gijsbert van Herk, schrijver/programmamaker Hugo Borst (Thuis op Zuid), voorzitter Raad van Bestuur CZ Joep de Groot, historicus en initiatiefnemer ‘Scherp op ouderenzorg’ Carin Gaemers, arts en filosoof Bert Keizer en Fatos Ipek, mantelzorger en oprichter OMAZ.nu.
Zie onderaan de volledige lijst met ondertekenaars en het vijfpuntenplan.
Onderteken ook het manifest. Samen staan voor humane zorg, ook in tijden van corona!
Als we het samen doen, kunnen we meer aan
- Persoonsgerichte zorg en ondersteuning zijn het uitgangspunt.
Kwaliteit van leven dient altijd het uitgangspunt te zijn. De stem van mensen zelf, van bewoners en naasten, is hierbij onmisbaar. Persoonsgerichtheid betekent geen one size fits all, het betekent dat er ruimte moet zijn voor diversiteit. Sommige bewoners hebben een migratieachtergrond. Dit vraagt om cultuurgevoelige zorg.
- Voorkomen van gezondheidsproblemen is onderdeel van kwaliteit van leven, maar op zichzelf niet bepalend.
Het voorkomen van gezondheidsproblemen is onderdeel van kwaliteit van leven, maar kan nooit als enige bepalend zijn. Dit geldt ook voor de publieke gezondheid. Uiteraard moeten we de veiligheid van bewoners, medewerkers en de gemeenschap waarborgen, maar ook hier kan het veiligheidsdenken nooit als enige bepalend zijn.
- We isoleren het coronavirus, niet de mensen.
Het gaat erom het virus buiten te sluiten, niet om bewoners op te sluiten. Maximale creativiteit en maatwerk zijn hierbij nodig. Hetzelfde geldt voor naasten. In plaats van ze uit de zorgorganisatie te weren moeten zij in deze moeilijke tijden juist betrokken worden, in de afwegingen en besluitvorming, maar ook bij de ontstane extra zorgvragen wanneer het aantal coronabesmettingen oploopt. Voorwaarden zijn voldoende persoonsbeschermende middelen en testen, ook voor bezoek. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de zorgorganisatie en naasten. We bestrijden het coronavirus, maar ook het eenzaamheidsvirus.
- We praten en beslissen mét mensen, niet over en voor ze.
Bewoners zijn volwaardige gespreks- en beslispartners. Eigen regie en autonomie van bewoners en samenspraak met naasten staan voorop. Dit vraagt eerlijke voorlichting en transparantie over afwegingen.
- We blijven met elkaar in dialoog, ook als het moeilijk wordt.
In moeilijke tijden kunnen er gemakkelijk tegenstellingen en conflicten ontstaan door de verschillende meningen van bewoners, naasten, zorgmedewerkers, management en bestuurders. Het gaat dan niet alleen om goede bedoelingen en veiligheid, maar ook om de universele rechten van de mens. Het is juist dan van belang in dialoog te blijven en oog te hebben voor elkaars standpunten.
Tenslotte
Wij roepen het kabinet en de samenleving op om bestuurders, medewerkers, bewoners en naasten in staat te stellen om de kwaliteit van leven in alle zorginstellingen via deze vijf punten inhoud en vorm te geven.
Wij steunen alle bestuurders, medewerkers, bewoners en naasten die bij hun handelen uitgaan van de kwaliteit van leven en daarbij moeilijke afwegingen moeten maken en risico’s nemen. Wij steunen hen in hun moed de kwaliteit van leven op de eerste plaats te zetten.
Dus teken ook!
ONDERTEKENAARS:
- Anne-Mei The, hoogleraar langdurige zorg en dementie aan de Universiteit van Amsterdam, initiatiefnemer Tao of Care
- Gijsbert van Herk, voorzitter Raad van Bestuur Stichting Humanitas Rotterdam en Rijnmond
- Adelheid Roosen, theatermaker en maker Thuis op Zuid
- Carin Gaemers, historicus en initiatiefnemer Scherp op ouderenzorg
- Hugo Borst, schrijver, maker Thuis op Zuid en initiatiefnemer Scherp op ouderenzorg
- Christa Compas, directeur Humanistisch Verbond
- Jet Bussemaker, Hoogleraar beleid, wetenschap en maatschappelijke impact, in het bijzonder in de zorg aan het LUMC
- Jeanny Vreeswijk-Manusiwa en Lucía Lameiro García, coördinatoren van het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten
- Joep de Groot, voorzitter Raad van Bestuur CZ
- Liz Cramer, ex-mantelzorger
- Mohammed Benzakour, socioloog en schrijver
- Fatos Ipek, mantelzorger en oprichter OMAZ.nu
- Anja Machielse, Hoogleraar Humanisme en Sociale Weerbaarheid aan de Universiteit voor Humanistiek
- Floris Alkemade, Rijksbouwmeester
- Saskia Danen, mantelzorger en eigenaar Dementie Academie
- Angela Maas, hoogleraar Cardiologie voor vrouwen aan het Radboudumc
- Marcelle Mulder, auteur ‘Op bezoek bij een dierbare met dementie, met ruim zestig ideeën om samen te genieten’
- Bert Keizer, arts, filosoof en schrijver
- René Peeters en Angelique van Dam, voorzitter bestuur en directeur vereniging Humanitas
- Boris van der Ham en Frank Bluiminck, voorzitter en directeur Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland
- Christien Brinkgreve, emeritus hoogleraar Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht, schrijfster
- Brenda Frederiks, Universitair docent gezondheidsrecht Amsterdam UMC
- Elisabeth van Oostrum en Liesbeth Hoogendijk, voorzitter Raad van Toezicht en bestuurder MantelzorgNL
- Mirella Minkman, voorzitter Raad van Bestuur Vilans
- Tommie Niessen, Tommie in de Zorg
- Marian Verkerk, Hoogleraar Zorgethiek aan de Rijksuniversiteit Groningen en het Universitair Medisch Centrum Groningen
- Henk Nies, hoogleraar Organisatie en Beleid van Zorg aan de VU en directeur Strategie & Ontwikkeling Vilans
- Gözde Duran, ProMomo Expertise centrum Dementie van Hogeschool Windesheim
- Teun Toebes, sTeun en toeverlaat
- Floor Ziegler en Teun Gautier, Sociaal Creatieve Raad
- Georgette Fijneman en Marti Paardekooper, directievoorzitter en directeur Zorginkoop Langdurige Zorg bij Zilveren Kruis
- Ab Klink en Marieke Braks, Coöperatie VGZ – VGZ Zorgkantoor
- Aad Koster, voorzitter bestuur Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorg en Welzijn
- Monique Kremer, bijzonder hoogleraar Actief Burgerschap aan de Universiteit van Amsterdam
- Jan Baars, hoogleraar Ouder worden in een levensloop perspectief aan de Universiteit voor Humanistiek Utrecht en hoogleraar Filosofie van de Mens – en Maatschappijwetenschappen aan de Universiteit van Tilburg
- Gerjoke Wilmink, directeur bestuurder Alzheimer Nederland
- Janny Bakker-Klein, voorzitter Raad van Bestuur van Movisie, kennisinstituut voor sociale vraagstukken
- Marc Vermeulen, hoogleraar onderwijssociologie/ strategie voor non-profitorganisaties aan de TIAS school for Business and Society
- Anne Goossensen Hoogleraar informele zorg en zorgethiek aan de Universiteit voor Humanistiek
- Ad Standaart, partner Bureau Obelon
- Marc van Ooijen, voorzitter Raad van Bestuur De Zorggroep
- Eric Hisgen, voorzitter bestuur Huis van de Tijd
- Tamara Pieterse, Raad van Bestuur Zorgbalans
- Monique van Doorn, directeur Zeeuwse Zorgschakels, initiatiefnemer Andere handen
- Pauline Meurs, hoogleraar bestuur van de gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit Rotterdam
- André Brand, Raad van Bestuur Hilverzorg
- Gerke de Boer, verpleegkundige en opleider
- Angela Kallewaard, Raad van Bestuur WVO Zorg
- Eelco Damen, Ben Sajet Centrum voor zorginnovatie Amsterdam
- Marcel Olde Rikkert, hoogleraar geriatrie aan het Radboudumc Alzheimer Centrum
- Angela Jansen en Jelle de Visser, Raad van Bestuur ZZG Zorggroep
- Anton van Mansum en Anthonie Maranus, Raad van Bestuur Surplus
- Hugo Broekman, voorzitter Raad van Bestuur Frion
- Anne-Miek Vroom, bestuurder stichting Ikone
- Ella van Lingen, Raad van Bestuur Reinaerde
- Tineke Abma, directeur Leyden Academy on Vitality and Ageing
- Marcel Canoy, gezondheidseconoom
- Vivian Broex, bestuurder ZorgSpectrum
- Frank Kodden, Raad van Bestuur stichting Driezorg voor wonen, welzijn en zorg
- Margje Mahler, directeur Zorg bij Zorggroep Apeldoorn en omstreken
- Jaap Jan Brouwer, Koplopers in de zorg
- Han Schellekens en Zion Jongstra, Raad van Bestuur Dagelijks Leven
- Henk Kouwenhoven, voorzitter Raad van Bestuur Sherpa
- Inge Borghuis, Raad van Bestuur Amstelring
- Iris van Bennekom en Paul Zegveld, Raad van Bestuur WilgaerdenLeekerweideGroep
- Lies Zuidema, Raad van Bestuur Brentano
- Jack Jansen en Michael Ehlen, Raad van bestuur MeanderGroep – Zuid Limburg
- Jan Kremer, voorzitter Kwaliteitsraad van het Zorg Instituut
- Marcel van Woensel en Jorie Akkermans, Raad van Bestuur en directie Van Neynsel
- Peggy van der Koelen, Raad van Bestuur Vughterstede
- Wilhelmien Looymans, directeur Stichting Zorgwacht
- Marco van Alderwegen, bestuurder van Zonnehuisgroep IJssel-Vecht
- Marjolijn Bruurs en Margreet van der Voort, Raad van Bestuur Stichting Mantelzorgelijk
- Wilfred Juurlink, bestuurder zorgverlening Het Baken – Noord Veluwe
- Rose-Marie Droës, hoogleraar psychosociale hulpverlening voor mensen met dementie, Vrije Universiteit
- Hilde Verbeek, hoogleraar Zorgomgeving voor Kwetsbare Ouderen, Universiteit Maastricht
- Jan Hamers, hoogleraar Ouderenzorg, Universiteit Maastricht
- Debby Gerritsen, hoogleraar Welbevinden in de langdurige zorg, Radboud Universiteit
- Raymond Koopmans, hoogleraar Ouderengeneeskunde, Radboud Universiteit
- Rob van Marum, klinisch geriater, hoogleraar farmacotherapie bij ouderen, Amsterdam UMC
- Wilco Achterberg, hoogleraar Ouderengeneeskunde, LUMC
- Marijn van Ballegooien, wethouder Amstelveen
- Jan Molenaar, emeritus hoogleraar kinderchirurgie Erasmus Universiteit Rotterdam en ex-mantelzorger
- Ruben Wenselaar, voorzitter Raad van Bestuur Menzis en Jan Megens, manager Zorgkantoor Menzis
- Wiesje Heeringa, Raad van Bestuur Viattence
Deel het manifest!
Vraag anderen om ook te tekenen
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.