Is cyberspace een soort van dorpsplein?
‘Ik ben een conservatief mens’ , zegt Joris van Eijnatten bij Obalive. Hij schreef een cultuurgeschiedenis van de communicatie. Wat bedoelt hij eigenlijk met ‘conservatief’? En ben ik dat ook?
Van Dorpsplein tot Cyberspace. Een cultuurgeschiedenis van de communicatie. Zo heet de studie waarvoor van Eijnatten is uitgenodigd. Heel conservatief klinkt die titel niet. Maar toch, volgens Van Eijnatten is en blijft menselijke communicatie toch gewoon een beetje…nuja, menselijke communicatie. Wat we nu virtueel in cyberspace doen is uiteraard wel helemaal anders dan wat we vroeger face-to-face op het dorpsplein deden, maar tegelijkertijd is het ook precies hetzelfde. We blijven namelijk doen wat we altijd doen: communiceren als mensen van vlees en bloed. Met alle vlees-en-bloedproblemen van dien. We roddelden vroeger op het plein en doen dat nu op facebook.
Dat is natuurlijk een paradox en Theodor Holman pakt hem meteen op. Is cyberspace eigenlijk een soort van dorpsplein, en was het dorpsplein dan een soort van cyberspace? Is het niet zo dat ons denken juist veranderd door allerlei nieuwe media? Zijn we niet opener geworden, of sneller gaan denken, of minder geconcentreerd?
Dat soort veranderingen is volgens Van Eijnatten maar moeilijk aan te tonen, nee, misschien wel helemaal niet aan de orde. Hij kijkt nadenkend, alsof hij graag een spannende revolutie in onze mentaliteit had aangekondigd maar daar in zijn studie gewoon niet op stuitte. De uitspraak ‘Ik ben een conservatief mens’, kwam zo ongeveer op dat moment.
Terwijl ik de streaming van de uitzending bekijk, vraag ik me verwoed af wat er valt leren van de cultuurgeschiedenis van de communicatie. Wil Van Eijnatten onze overspannen verwachtingen en zorgen over het gebruik van internet relativeren? Is cyberspace minder belangrijk dan we denken in onze cultuurontwikkeling?
Omdat ik hoop progressief te zijn, heb ik mijn twittertabblad openstaan en wil via #Obalive meteen mijn vraag voorleggen. Dat is nu het leuke aan de nieuwe media:, directe interactie tussen mij als kijker en de programmamakers. En terwijl ik nadenk over de juiste formulering van mijn vraag, hoor ik de rest van het gesprek niet meer. Geërgerd schakel ik weer terug. Maar mijn vraag blijft knagen en terwijl ik hem opschrijf en wil versturen, zegt Theodor Holman tegen Van Eijnatten: ‘Hartelijk dank voor dit interessante gesprek!’
Juist. Zou ik nu al te traag zijn voor de nieuwe media? Ben ik zelf conservatief, schakel ik te langzaam? Ik weet het niet. Ik weet overigens wel dat mij dit op het dorpsplein ook was gebeurd. Van Eijnatten heeft gewoon gelijk; communiceren blijft moeilijk omdat we mensen van vlees en bloed zijn, welk medium je ook gebruikt.
Terugkijken en luisteren? Dat kan : http://www.obalive.nl/
Het boek kopen? Dat kan via Prometheus
Tags: #informatietechnologie #Mens en techniek
A list of posts
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.