Dit betekent humanisme voor mij

Marian Pater (49), voorzitter afdeling Drechtsteden en omgeving (Zwijndrecht, lid sinds 2012).
“Ik woon midden in de biblebelt, in Zwijndrecht. Er zit bijvoorbeeld een ‘school met de bijbel’ naast mijn huis. Leven en laten leven, denk ik altijd, maar ik zocht zelf wel gelijkgestemden. Bij het Humanistisch Verbond vond ik die. Ik vond de juiste taal: dit is hoe ik over de wereld denk, en wie ik zou willen zijn. Andere mensen snappen wie ik ben. En ik vind het mooi dat we opkomen voor de vrijheid om te zijn wie je wilt zijn.

Onze afdeling telt meer dan 250 leden en iedere paar weken hebben we een activiteit. We houden dialoogsessies, workshops, bestuderen kunst, en organiseren Stil de tijd, – een zingevingsbijeenkomst zonder een god. Daarnaast doen we de sociale dingen die je van een clubje verwacht. We denken aan en letten op elkaar. Het gevoel ergens bij te horen, dat wens ik iedereen. Ik ben heel gelukkig met mijn lidmaatschap. Het laat me nadenken over de waarde en betekenis van mijn leven in relatie tot anderen. Ik denk dat veel mensen humanist zijn, maar daar eigenlijk niet over nadenken.”

Tim Hofman (31), programmamaker (Amsterdam, lid sinds 2015).
“Het voelde heel vanzelfsprekend, noodzakelijk zelfs, om lid te worden van het Humanistisch Verbond. Jullie dragen uit waar ik voor sta: een progressief geluid. Over andere geloven zijn jullie nooit respectloos, maar jullie erkennen wel dat religie een beklemmend construct kan zijn. En doen dit op een open manier. Echt religieus ben ik niet opgevoed. Ik ging naar een christelijke basisschool en ben gedoopt. Maar ik weet niet wat mijn ouders precies geloven en dat deed er thuis ook niet toe. Ik herinner me dat ik vroeger in God geloofde. Dat gaf een warm en veilig gevoel, maar op een gegeven moment rond mijn elfde of twaalfde dacht ik: ik geloof er gewoon niets van. Mijn ouders zeiden: ‘kijk maar wat je doet.’

Pas rond mijn zeventiende ben ik me druk om religie gaan maken. Ik had een partner die streng religieuze vrienden had. Zij zaten dan in achterkamertje op een verjaardagsfeestje te bidden, deden mee aan genezingsdiensten en vonden homoseksualiteit gek. Toen ervoer ik hoe beklemmend religie kan zijn. Of ik mezelf een humanist noem? Ik geloof niet in labels. Zo noem ik mezelf ook geen atheïst, omdat dan God alsnog centraal staat. Maar ik deel waarschijnlijk wel de waarden van het humanisme.”

Linda Glebbeek (45) (Den Haag, lid sinds 2016).
“Ik was ervan overtuigd dat alles goed geregeld is in Nederland. Dat we hier heel progressief zijn. Misschien naïef van me, maar je leeft in je eigen bubbel. Ik dacht: ik hoef geen strijd meer te leveren voor bepaalde rechten. Maar een samenleving is iets dynamisch en onderwerpen zoals mensenrechten en gelijkwaardigheid zijn aan erosie onderhevig.

Ik kwam in aanraking met het Humanistisch Verbond, omdat jullie gingen demonstreren tegen de subsidie die Siriz (red: christelijke hulporganisatie die anti-abortus is) ontvangt om hulp te verlenen aan ongewenst zwangeren. Dat dat met ons belastinggeld gebeurt, daar schrok ik zo van. Dit laat zien dat we moeten opletten. Dat er iets te verdedigen valt. Ik besefte daarvoor niet hoe belangrijk het is dat ik in een land leef waar vrouwenrechten serieus worden genomen, maar dat dit ook kan veranderen. Toen ik jong was heb ik zelf een abortus gedaan. Het heeft mij persoonlijk geraakt, wat het oplevert als deze rechten goed geregeld zijn.”

Fatima el Mourabit (44), voorzitter van de Nieuwe Vrijdenkers (Amsterdam, lid sinds 2015).
“Voor mensen die uit de islam stappen, was er lange tijd geen organisatie die hen vertegenwoordigde. Een vergeten groep. Maar in de lente van 2015 trok het Humanistisch Verbond de stoute schoenen aan en organiseerde bijeenkomsten voor deze groep. Hieruit ontstond later platform de Nieuwe Vrijdenkers. Ik kwam er zelf in de herfst bij. Bijna tien jaar daarvoor had ik tegen mijn ouders en omgeving uitgesproken dat ik niet gelovig ben. Ik ben namelijk van Marokkaanse komaf, van de islam afzien is een groot taboe. Toen ik voor het eerst bij de Nieuwe Vrijdenkers kwam, voelde dat als een warm bad. Je hoeft maar een half woord te gebruiken en ze begrijpen je struggles.

Ik zag hoe belangrijk het is om je te verenigen. Niet alleen door samen te komen met gelijkgestemden, maar ook om bepaalde thema’s, – zoals afstappen van je geloof -, bespreekbaar te maken. Het gaat er niet om of een organisatie rechts of links is, maar om zelfbeschikkingsrecht. Dat recht bewaakt het Humanistisch Verbond. Zo ontmoette ik een meisje van 18, ze kwam voor het eerst bij de Nieuwe Vrijdenkers. Ze was een onzekere meid en droeg een hoofddoekje. Nu studeert ze, woont ze op kamers, schrijft blogs en brengt jongeren bij elkaar. Ja, daar ben ik dan echt trots op.”

Ab Gietelink (92), voorzitter afdeling Noord-Oost Overijssel (Almelo, lid sinds 1949).
“Het zou me niet verbazen als ik al zeventig jaar lid ben. Toen ik bij de SVHG, de humanistische studentenvereniging in Utrecht zat, meldde ik me aan. Ik ben niet humanistisch opgevoed, maar vrijzinnig hervormd. Vrijzinnigen zetten wel vraagtekens bij de Bijbel of het allemaal klopt. Maar als je dan eenmaal de HBS hebt gedaan dan denk je: het is moeilijk om in de Bijbel te geloven. Herman Finkers heeft daar trouwens een liedje over geschreven. (red: jij hebt toch HBS gehad? Dat is geen kattenpis. Hoe kun je dan geloven dat er een hemel is?’)

In de jaren zestig, hadden buitenkerkelijken minder rechten. We werden achtergesteld. Op mijn 32e werd ik voorzitter in Almelo, nu ben ik dat overigens weer. Ik heb me voor allerlei zaken hard gemaakt. Waaronder een openbaar bejaardentehuis. Er was er alleen een voor katholieke en protestante komaf. We zijn nu in een hele andere tijd beland, want buitenkerkelijken zijn in de meerderheid. Maar mensen doen daar weinig mee, dat vind ik jammer. We moeten streven naar een groter en jonger ledental, zodat we onze belangrijke waarden met meer gewicht kunnen uitdragen.”

Gijs Kooijmans (35) (lid sinds 2019).
“Het was vlak voor de Europese verkiezingen van 2019. Na het spitten door de verkiezingsprogramma’s kon ik niet anders dan concluderen dat er geen partij was waar ik me echt bij thuis voelde. In genoeg standpunten kon ik me vinden, maar als het gaat om voor mij belangrijke eigentijdse waarden was er niet één partij waarbij ik dacht: hier sluit ik me bij aan. Het was in die tijd dat het Humanistisch Verbond veel van zich liet horen. Ze maakten zich hard voor de abortuszaak en het beschermen van een vrije en liefdevolle samenleving. Onderwerpen die ik heel belangrijk vind. Opnieuw ben ik over het Humanistisch Verbond gaan lezen. De dag erna werd ik lid.

Het Humanistisch Verbond is natuurlijk geen politieke partij. Voor mij zijn ze overkoepelend. Niet links of rechts. Geen belangen die op het spel staan. Bij het Humanistisch Verbond draait het om de mensen. Ze staan voor dat wat ik belangrijk vind. Ze beschermen die waarden en brengen ze verder. De verkiezingen maakten blijkbaar iets bij me los. Ik had behoefte me ergens bij aan te sluiten. Bij het Humanistisch Verbond voel ik me thuis. (en mocht je je het afvragen. Natuurlijk ben ik gaan stemmen.)”

Miryanna van Reeden (52) (lid sinds 2019).
“Het humanisme staat voor mij voor menselijkheid, voor redelijkheid en is niet dogmatisch. Het is een belangrijke, redelijke stroming in het maatschappelijke debat waar nuances vaak verloren gaan en mensen toch heel vaak met hun buik in plaats van hun hersenen denken. Het is gericht op samenleven en niet op uitsluiten, op geven en nemen.”