Op welke partij moet je stemmen als je wilt dat de samenleving humanistischer wordt? De Humanistische politieke meetlat toont de verschillen. “Het is boeiend om te zien dat je ons gedachtegoed en visie op een aantal maatschappelijke terreinen in wisselende samenstelling terugvindt bij de verschillende partijen.”
Vanaf vandaag is de Humanistische politieke meetlat te raadplegen. Voor de tweede keer heeft het Humanistisch Verbond samen met de Humanistische Alliantie de partijprogramma’s van de grote politieke partijen bekeken op hun humanistische gehalte. Humanisten lopen uiteen wat betreft hun politieke voorkeur. Sommigen kiezen vooral liberaal, andere meer socialistisch. Maar zij delen fundamentele waarden: vrijheid, gelijkwaardigheid, zelfbeschikking en verantwoordelijkheid. Op belangrijke humanistische thema’s laat de meetlat in één oogopslag de belangrijkste verschillen zien.
Visie
Ineke de Vries, directeur van het Humanistisch Verbond en lid van het dagelijks bestuur van de Humanistische Alliantie, benadrukt dat deze meetlat géén kieswijzer is en dat humanisten elkaar niet voorschrijven wat te stemmen. Waarom dan deze meetlat? De Vries: “Omdat wij onze leden en al diegenen die zich verwant voelen met het humanistische denken en de humanistische waarden onderschrijven een middel willen geven bij het nadenken over welke keuze ze gaan maken. Het is meer een denkwijzer.”
Hoewel zij het maken van een humanistische politieke meetlat een ‘hachelijke onderneming’ vindt is dat voor haar geen reden om het niet te doen. “Met deze meetlat laten we zien vanuit welke visie op mens en samenleving politieke partijen hun standpunt bepalen. Wij hebben een aantal terreinen gekozen, waar de kernwaarden van het humanisme onder druk staan. Zoals fundamentele vrijheden, een menselijke economie, een Europa van waarden én democratie, de scheiding van kerk en staat, gelijke rechten, duurzaamheid en medisch- ethische kwesties.” Zo zie je dat bij de liberale VVD vrijheid en gelijkheid hoog scoren, maar krijgen vreemdelingen hier nauwelijks een kans. Wil je vrij beschikken over een zachte dood, dan is het vooral GroenLinks die dat mogelijk maakt door strafbaarstelling van hulp bij zelfdoding af te schaffen.
Boeiend
Humanisten koppelen individuele verantwoordelijkheid aan maatschappelijke verantwoordelijkheid. Een samenleving moet mensen de mogelijkheid geven zelf keuzes te maken, maar zij hebben ook een verantwoordelijkheid naar de samenleving. Ik vind het boeiend hoe je ons gedachtegoed bij verschillende partijen terugziet, zegt De Vries. “Het gaat ons om de samenhang tussen individuele en gezamenlijke verantwoordelijkheid. Die zie je maar bij enkele partijen terug. Dat zijn vooral GroenLinks, D66 en de PvdA. Zij scoren dan ook het hoogst op de meetlat. Met de CU en de SP delen we zorgzaamheid, maar bij hen scoort zelfbeschikking weer heel slecht.”
De economische crisis en Europa zijn de belangrijkste verkiezingsthema’s. Humanisten kiezen hier voor de mens boven welk systeem dan ook. Is de mens onderdeel geworden van het doel ‘economische groei’, of moet de economie menselijke ontwikkeling en groei mogelijk maken? Is Europa een waardegemeenschap van seculiere idealen en echte democratie, of gaat het vooral om eigen belang en concurrentie met de rest van de wereld? De meetlat toont de verschillen.
Beïnvloeden
Waarom is er dan geen humanistische politieke partij? “Het Humanistisch Verbond is een levensbeschouwelijke organisatie, die de politiek overstijgt. Het humanisme kan inspiratiebron zijn voor iedereen, ook voor politici. Wij proberen politieke partijen te beïnvloeden als zij standpunten innemen over hulp bij zelfdoding, privacy, duurzaamheid en vreemdelingenbeleid. De Humanistische politieke meetlat is hiervoor één van onze middelen.”
Lees ook
- het interview met Ineke de Vries van 28 augustus in Dagblad Trouw of op hun website;
- het webartikel van Vrij Nederland redacteur Thijs Broer;