Humanistisch DNA – Thijs Kroezen
Wat vind je belangrijk, wat geeft je leven zin? Hoe ga je om met de mooie en lastige dingen in het leven? Laat je inspireren door mensen die leven als humanist. Deze keer: Thijs Kroezen, die net zijn master Interculturele Communicatie heeft behaald en daarvoor onder meer stage liep bij het team Campagne & Communicatie van Humanistisch Verbond.
Wanneer besefte je dat je humanist bent?
‘Van jongs af aan heb ik een sterk gevoel van rechtvaardigheid. Dat heb ik mede te danken aan mijn vader, die geen activist was maar wel uitgesproken was over onder meer mensenrechten. Voor mij begon dat echt te spelen toen ik meedeed aan een aantal Erasmus-uitwisselingsprojecten. Daarbij ontmoet je andere jongeren uit heel Europa waarmee je ondanks je verschillen in achtergrond en taalvaardigheid moet samenwerken. Zo leerde ik hoeveel je teweeg kunt brengen; niet ondanks de verschillen maar juist dankzij.’
Wat betekent humanisme voor jou?
‘Het humanisme is voor mij een vraag die we hopelijk nooit zullen kunnen beantwoorden, maar waarvan we dat wel altijd zullen proberen. Uiteindelijk betekent het humanisme voor mij dat we onze verschillen erkennen en snappen dat een mens nooit elke dag precies dezelfde persoon is. Humanisme is rekening houden met dat we als mensen nooit vast- of stilstaan; dat we altijd kunnen veranderen. Ik vind dat een heel bevrijdend mensbeeld. Het draagt ook bij aan een open houding hebben richting elkaar.’
Wat is een belangrijke humanistische waarde in jouw leven?
‘Geduld en begrip opbrengen voor de ander. Je weet nooit wat iemand meemaakt, waarom hij doet wat hij doet. Neem bijvoorbeeld de supermarkt en dat iemand in de rij voordringt; op dat soort momenten probeer ik mijn oordeel zoveel mogelijk voor me te houden. Misschien heeft die persoon wel gewoon een kutdag. Daarbij: zelf doe je ongetwijfeld ook dingen waar anderen zich soms aan ergeren.’
Welk taboe in de samenleving zou je graag doorbreken?
‘Ik ben blij dat we inmiddels wat opener kunnen spreken over geestelijke gezondheid, maar ik merk ook dat we er nog niet zijn. Belangrijk is dat we nu gaan erkennen dat we hulp nodig hebben; dat we hulp durven te vragen aan de mensen om ons heen. Er schuilt een enorme kracht in kenbaar maken dat het even minder goed met je gaat. In plaats daarvan zijn we in het westen echter heel gericht op het individu: je wil het in je eentje kunnen redden en je zegt al snel dat het wel gaat. Dat is van mij een taboe dat opengebroken mag worden.’
Wie of wat kan wel wat humanisme gebruiken?
‘Iedereen, maar dat is zo’n makkelijk antwoord. Politici en beleidsmakers kunnen wel wat humanisme gebruiken. We zitten vast in systemen waarin enkel wordt gekeken naar rendement, naar hoeveel geld er verdiend kan worden. Vrijwel al het menselijke lijkt verdwenen.’
Heb je een mooie lees-, luister- of kijktip?
‘The Dawn of Everything van antropoloog David Graeber en archeoloog David Wengrow, naar het Nederlands vertaald als Het begin van alles. Zij hebben uitgebreid onderzoek gedaan naar hoe de menselijke beschaving eigenlijk tot stand is gekomen. Het lijkt alsof onze geschiedenis er één is van uitbreiding, expansie, veroveringsdrang en oorlogsuitbuiting, maar zij ontdekten dat dit klassieke beeld helemaal niet het volledige verhaal is. Er blijken talloze voorbeelden te bestaan van samenlevingen uit de geschiedenis waarin mensen elkaar hielpen in plaats van elkaar aanvielen. Zoiets is niet alleen fascinerend maar kan ook dienen als inspiratie voor hoe wij onze toekomst willen vormgeven.’
Wat is een wijze levensles die je hebt geleerd?
‘Dat je als mens niet op jezelf staat maar onderdeel uitmaakt van een gemeenschap, en dat het goed is om de mensen om je heen bij jouw leven te betrekken. Dat gaat ook weer over dat taboe: dat je al snel het gevoel hebt dat je anderen niet wil lastigvallen. Vanuit eigen ervaring weet ik nu dat sommige problemen een stuk minder zouden zijn als je bijtijds steun zoekt bij vrienden en familie. We kunnen elkaar met zoveel meer helpen; let eens op de kinderen van je vrienden of ga met een goede vriend mee naar een afspraak in het ziekenhuis – en vraag het wanneer jij iets nodig hebt van een ander, al is het maar een luisterend oor.’
Als er een Humanist van het Jaar-award zou zijn, aan wie zou jij die uitreiken?
‘Francesca Albanese, zij is Italiaans en een expert op het gebied van mensenrechten. Sinds 2022 is zij aangesteld als speciaal rapporteur van de Verenigde Naties voor de bezette Palestijnse gebieden. Wat ik bewonder aan haar is de overtuigende kracht waarmee ze zich inzet, ondanks kritiek die ze vanuit bepaalde hoeken krijgt.’
Wat wil jij de wereld nalaten?
‘Ik ben nog vrij jong dus dat voelt ver weg. Mijn pad ligt nog grotendeels open – ik begin eigenlijk pas net, maar zover ik invloed kan hebben hoop ik dat ik kan bijdragen aan een mooiere en rechtvaardigere wereld. Ik hoop ook bij een organisatie terecht te komen die zich daarmee bezig houden.’
Wat brengt jou bij het Humanistisch Verbond en wat brengt het Humanistisch Verbond jou?
‘Wat me direct aansprak is hoe het Humanistisch Verbond op brede wijze de verbinding probeert te zoeken binnen de Nederlandse maatschappij. Zaken die ik heel mooi vind zijn bijvoorbeeld de filosofiecursussen die worden aangeboden om zo de filosofie toegankelijker te maken. Persoonlijk heeft mij dat erg geholpen.’