Wat vind je belangrijk, wat geeft je leven zin? Hoe ga je om met de mooie en lastige dingen in het leven? Het antwoord op deze vragen is voor iedereen anders. Dat wil niet zeggen dat je het allemaal alleen hoeft te verzinnen. Laat je inspireren door mensen die leven als humanist. Deze keer: Leo Horowitz (87), gepensioneerd systeemprogrammeur, van jongs af aan geïntrigeerd door technologie en de toekomst.
Wanneer besefte je dat je humanist bent?
‘Toen ik vijftien was ben ik naar een lezing geweest georganiseerd door één van de oprichters van het Humanistisch Verbond. Toen wist ik: dit is mijn levensovertuiging, en dat is altijd zo gebleven. Rond die leeftijd begon ik ook gedachten op te schrijven. Ik heb nog steeds notitieblokken vol waarin ik mezelf afvraag wat de reden is voor mijn bestaan en wat ik het beste zou kunnen doen in het leven. Ik vond ook dat iedereen zou moeten samenwerken en evenveel zou moeten verdienen, maar volgens mijn vader bleek dat toch niet zo goed te werken.’
Wat betekent humanisme voor jou?
‘Voor mij dé manier om in te zien dat je leeft voor de mensen om je heen. Niet voor een hogere macht, bijvoorbeeld. Nu ben ik niet religieus opgevoed, maar wel van Joodse afkomst. Daarvan spreekt me voornamelijk het gemeenschapsgevoel aan.’
Wat is een belangrijke humanistische waarde in jouw leven?
‘Tolerantie. Laat iedereen in zijn waarde en wijs niet direct ideeën af, heb waardering voor andere gezichtspunten. En ook: je kunt met je buren overleggen hoeveel geluid in de avond ze echt nodig hebben. Maar je moet tolereren dat je buren in de avond een zekere hoeveelheid geluid maken. Als ze dat nu echt fijn vinden. Ik denk dat het belangrijk is dat we elkaar in onze waarde laten. Waar ligt anders de grens en wie bepaalt dat?’
“ Laat iedereen in zijn waarde en wijs niet direct ideeën af, heb waardering voor andere gezichtspunten. ”
Welk taboe in de samenleving zou je graag doorbreken?
‘Ik vind het jammer dat we niet naakt kunnen lopen wanneer we dat willen. Natuurlijk begrijp ik dat het met name voor vrouwen lastig is. Het zou alleen kunnen als er een volledige verandering van gedrag komt en een betere algehele moraal, waarbij veiligheid bestaat voor iedereen. Zelf vind ik dat we kleding zouden moeten dragen omdat we het koud hebben of mooi vinden, maar niet omdat het moet. Dit is één van die ideeën die al mijn leven lang door mijn hoofd speelt, ondanks dat ik snap dat het moeilijk uitvoerbaar is in onze maatschappij.’
Wie of wat kan wel wat humanisme gebruiken?
‘Oorlogsleiders in de eerste plaats. Poetin en Netanyahu. Verder kan iedere persoon die macht heeft wel wat humanistische waarden gebruiken.’
Heb je een mooie lees-, luister- of kijktip?
‘Ik houd van muziek van Bach, maar als ik iets mag aanraden dan zou het de videoclip van het nummer One More Time van Daft Punk zijn. Die gaat over ruimtereizen, één van de dingen die ik van jongs af aan fascinerend vind. Het idee achter het nummer is dat je er nú bent, maar dat aan alles een eind kan komen. Dat vind ik mooi en belangrijk, dat we dat in ons achterhoofd houden.’
Wat is een wijze levensles die je hebt geleerd?
‘Dat ik niet direct een oordeel hoef klaar te hebben over een situatie, of al te snel een beslissing neem. Neem de tijd om je wat beter erin te verdiepen. Helaas ben ik altijd wat lui en gemakkelijk van aard geweest. Als ik dat niet had gehad zou ik meer mooie dingen gedaan kunnen hebben. Zoals het schrijven van toekomstscenario’s die ik publiceer op mijn blog, waar ik een aantal jaar geleden mee begonnen ben. Ik wil mijn kennis en inzichten delen met anderen, wie weet hebben zij er wat aan. Ik dring niks op, daar doe ik niet aan.’
Als er een Humanist van het Jaar-award zou zijn, aan wie zou jij die uitreiken?
‘Aan de dame bij wie ik sinds 2016 een schrijfcursus volg, Truus Rozemond. Of eigenlijk is het meer een schrijfclubje. Truus houdt mij op mijn oude dag aan het schrijven, zij stimuleert ons om daarmee bezig te zijn. Voor mijzelf betekent het dat ze helpt om datgene wat zich in mijn hoofd bevindt, naar buiten te brengen. Daar waar ik er anderen mee kan bereiken. Dat stukje verbinding vind ik heel humanistisch.’
Wat wil jij de wereld nalaten?
‘Zo veel mogelijk vrede. En gevoel voor de toekomst. Verder beschouw ik mijn eigen leven soms een beetje als mislukt. Ik had zoveel meer kunnen doen, beter bij kunnen dragen aan de computerisering bijvoorbeeld. Ik ben ook nooit de politiek ingegaan, dat had ik ook kunnen doen. Ik probeer een goed mens te zijn, dat wel. Ik weet niet of ik het ben, maar ik probeer het wel.’
Wat brengt jou bij het Humanistisch Verbond en wat brengt het Humanistisch Verbond jou?
‘Ik ben lid geworden zodat ik niet alleen maar zelf hoefde na te denken over de dingen waar ik mee zat, maar dat samen met anderen kon doen. Ik heb ook altijd actief geparticipeerd bij evenementen en heb zelfs groepjes begeleid. Daar heb ik overigens een hoop vrienden en kennissen aan overgehouden die ik nog steeds regelmatig zie op meetings die we houden. Op die manier is het humanisme altijd een rode draad in mijn leven geweest en nog steeds.’
“ Ik ben lid geworden zodat ik niet alleen maar zelf hoefde na te denken over de dingen waar ik mee zat, maar dat samen met anderen kon doen. ”
