Wat vind je belangrijk, wat geeft je leven zin? Hoe ga je om met de mooie en lastige dingen in het leven? Laat je inspireren door mensen die leven als humanist. Deze keer: Ivo Hengst, psycholoog en actief voor de afdeling Groningen van Humanistisch Verbond.
Waar ben je op dit moment mee bezig?
‘Als psycholoog werk ik met mensen met een licht verstandelijke beperking in combinatie met psychiatrische problematiek. Vaak hebben zij ook met politie of justitie te maken gehad. Daarnaast ben ik vader van drie kinderen en ben ik mijn vrije tijd actief voor het Humanistisch Verbond. Ik help bijvoorbeeld gespreksavonden en zondagsvieringen organiseren. Jarenlang ben ik ook betrokken geweest bij de Jonge Humanistengroep die we in 2009 hebben opgericht. Ik heb dat lang weten te rekken, maar nu hebben jongere mensen het stokje overgenomen.’
Wanneer besefte je dat je humanist bent?
‘Dan denk ik terug aan mijn basisschooltijd. Ik zat op een Christelijke basisschool, al kwam ik niet uit een gelovig nest. Daar werd duidelijk dat het geloof de onderliggende reden zou zijn om ‘goed’ te doen in de wereld en voor anderen. Dat vond ik gek. In mijn ogen had je geen hogere macht nodig om een beter mens te willen zijn. Toen ik wat ouder was las ik iets over het humanisme en toen viel alles in elkaar, en begon ik mezelf ook humanist te noemen.’
Wat betekent humanisme voor jou?
‘Het blijft interessant om na te denken over mijn levenswaarden. Daar volledig naar leven is overigens een tweede, misschien ook niet zo gek met een jong gezin. Tien, vijftien jaar geleden had ik zeker sterkere ideeën over het verbeteren van de wereld. Dat heb ik een beetje losgelaten. Nu houd ik het kleiner, ik doe bijvoorbeeld mijn best om een open houding te hebben en anderen gelijkwaardig te behandelen. Ook probeer ik meer te investeren in de relaties in mijn nabijheid en verbondenheid te ervaren met mensen om wie ik geef. Hoewel er nog genoeg te bereiken valt, betekent het dat ik in deze levensfase iets minder bezig ben met de rest van de wereld – al beschouw ik mezelf zeker nog wel als een betrokken burger.’
Wat is een belangrijke humanistische waarde in jouw leven?
‘Dat is toch wel die verbinding. Ik vind het belangrijk om verbonden te zijn met mensen om me heen, maar evengoed met de samenleving en de planeet. Duurzaamheid vind ik ook belangrijk. Dat uit zich erin dat ik stilsta bij de dagelijkse keuzes die ik maak: wat ik eet en wat ik koop, bijvoorbeeld.’
“ Ik vind het belangrijk om verbonden te zijn met mensen om me heen, maar evengoed met de samenleving en de planeet. ”
Welk taboe in de samenleving zou je graag doorbreken?
‘Ik merk, ook binnen mijn werk, dat het nog steeds beladen is om over je kwetsbaarheid te praten, vooral als je psychische problemen hebt of iets wat daaraan raakt. Het zou mooi zijn als dat verandert, zeker in een tijd waarin beeldvorming via sociale media zo’n grote rol speelt. Veel jongeren ervaren prestatiedruk omdat alles zogenaamd perfect moet zijn. Bij de Jonge Humanisten hebben we een veilige ruimte gecreëerd om het open over kwetsbaarheden te hebben en ook mijn eigen kinderen probeer ik te leren dat het oké is om fouten te maken.’
Wie of wat kan wel wat humanisme gebruiken?
‘Wie niet? Maar ik maak me wel zorgen over het groeiend aantal landen dat richting autoritair leiderschap gaat. De mensen die dat aanhangen zou ik wel wat humanisme gunnen: waarden als openheid en verdraagzaamheid.’
Heb je een mooie lees-, luister- of kijktip?
‘Het muziekalbum I’m Wide Awake, It’s Morning van Bright Eyes. Prachtige kwetsbare liedjes. Een roman die me erg is bijgebleven is Narziss en Goldmund van Hermann Hesse, over ratio en gevoel en hoe beiden belangrijk zijn. Daarnaast wil ik Religie voor atheïsten van Alain de Botton noemen. Als ongelovige vind ik het interessant om na te denken over seculiere uitwerkingen van zingeving, gemeenschapszin en rituelen. Het boek inspireerde me om bij de Jonge Humanisten midwinter- en midzomervieringen te introduceren.’
Wat is een wijze levensles die je hebt geleerd?
‘Het idee dat iedere zwakte of ongunstige eigenschap ook een positieve kant kan hebben. Zelf ben ik altijd heel rustig en verlegen geweest. Lange tijd vond ik dat jammer, maar inmiddels weet ik dat ik op die manier ook heel bedachtzaam kan zijn en dat ik respectvol naar anderen ben en mensen de ruimte kan geven. En het past ook goed bij het werk wat ik ben gaan doen.’
Als er een Humanist van het Jaar-award zou zijn, aan wie zou jij die uitreiken?
‘Wie mij als psycholoog erg heeft geïnspireerd is Carl Rogers, de pionier van de humanistische psychologie. Zijn empathische, authentieke en niet-veroordelende benadering vormt nog steeds de basis van de moderne psychotherapie. Ook merk ik dat zo’n warme, oprechte en accepterende houding erg bijdraagt aan de open sfeer die zo belangrijk is tijdens de gespreksavonden die we organiseren in Groningen.’
Wat wil jij de wereld nalaten?
‘Ik hoop dat ik in ieder geval eraan kan bijdragen dat mijn kinderen de wereld met een open en vragende houding tegemoet treden. Verder zou ik een gezonde planeet en een vreedzamer samenleving willen nalaten, maar als individu is mijn rol daarin helaas beperkt. Het klimaat kan ik niet in mijn eentje redden, ook al doe ik mijn best door geen vlees te eten en niet te vliegen. Dat vind ik soms moeilijk om te accepteren.’
Wat brengt jou bij het Humanistisch Verbond en wat brengt het Humanistisch Verbond jou?
‘Het is mijn hobby, ik vind het gewoon ongelooflijk leuk om bezig te zijn met alle thema’s en het bedenken en organiseren van bijeenkomsten. Ook kan ik nog enige muzikale creativiteit kwijt door, samen met een andere humanist, geregeld aan het thema gerelateerde liedjes te spelen als intermezzo. Op die manier is het humanisme ook altijd aanwezig in mijn leven. De gelijkgestemden die ik via het Humanistisch Verbond ontmoet vormen bovendien een steun als het gaat om hoe je je in deze ingewikkelde tijd tot de wereld om je heen verhoudt. Ze inspireren me om door te blijven gaan met de bewuste keuzes die ik maak.’
“ Ik hoop dat ik eraan kan bijdragen dat mijn kinderen de wereld met een open en vragende houding tegemoet treden. ”
