Humanistisch DNA – Emma Hoefnagels
Wat vind je belangrijk, wat geeft je leven zin? Hoe ga je om met de mooie en lastige dingen in het leven? Laat je inspireren door mensen die leven als humanist. Deze keer: Emma Hoefnagels. Ze heeft net haar master in Sociale Uitdagingen, Beleid & Interventies afgerond en liep daarvoor stage bij Humanistisch Verbond.
Waar ben je op dit moment mee bezig?
‘De afgelopen zomer werkte en woonde ik op een camping die volledig in de natuur ligt. Even weg van de chaos van de stad, dat was heel fijn. Daar hoefde ik niet in mijn agenda te kijken en continu te plannen. Ik was vrij om te doen wat ik wilde, als ik niet werkte, en te kijken wat er op mijn pad kwam. Voordat ik naar de camping kwam schreef ik een scriptie over de sociaalecologische impact van de weggeefwinkel in Utrecht. Ik houd me veel bezig met de wegwerpmaatschappij en overproductie, en de effecten daarvan op de wereld.’
Wanneer besefte je dat je humanist bent?
‘Toen ik meedeed aan het postproject How to start a movement van Merel Smitt ben ik voor het eerst in aanraking gekomen met het Humanistisch Verbond. Rondom het thema ‘ecohumanisme’ ontving je drie weken lang iedere paar dagen leesmateriaal en opdrachten in de brievenbus die je uitnodigden je op een andere manier tot je dagelijks leven en omgeving te verhouden, maar ook tot het klimaat en de natuur. Mede via dit project ben ik me meer gaan verdiepen in het humanisme. Ik realiseerde me dat het erg raakte aan de manier waarop ik in het leven sta en dat er een hele groep mensen is die leeft volgens die humanistische waarden.’
Wat betekent humanisme voor jou?
‘Ik houd me op mijn eigen manier altijd al bezig met dingen die ik oneerlijk vind in de wereld. Eén van de manieren waarop ik dat doe is door me bewust te zijn van mijn impact op de samenleving. Voor mij betekent humanisme bijvoorbeeld ook geen nieuwe kleren kopen. Ik ben tegen de fast fashion-industrie die mensen uitbuit, veel afval genereert en super schadelijk is voor de aarde. Humanisme betekent voor mij dat ik het gesprek aanga met mensen die dingen zeggen die ik niet vind kunnen, zoals ‘homo’ als scheldwoord gebruiken. Ik probeer dan uit te leggen hoe dat soort zaken doorwerken en waarom je dat niet moet doen.’
Wat is een belangrijke humanistische waarde in jouw leven?
‘Het hebben van een open houding, een ruime blik naar het onbekende. Zelf zoek ik sowieso graag de randjes van mijn comfortzone op. Daar zit de ruimte om te ontdekken en te groeien. Ik vind het bijvoorbeeld leuk om dingen te doen die ik nooit eerder heb gedaan of mensen te spreken die heel anders naar het leven kijken. Ik denk dat we veel van elkaar kunnen leren, maar daarnaast is het gewoon een fijne manier van leven.’
Welk taboe in de samenleving zou je graag doorbreken?
‘Ik heb een hekel aan het patriarchaat, aan de dominante rol die mannen hebben in onze maatschappij en de verwachtingen die erdoor worden gecreëerd. Eén van de dingen die ik me op een gegeven moment realiseerde is dat ik het zo raar vind dat van mij verwacht wordt dat ik mijn benen en oksels scheer omdat ik een vrouw ben. Maar als mensen dat doen, wordt er juist weer raar opgekeken. Vanuit principe ben ik toen gestopt met het bijhouden van mijn oksels. Ik wilde me afzetten tegen zulke gendernormen.’
Wie of wat kan wel wat humanisme gebruiken?
‘Ik word erg verdrietig van het nieuwe kabinet en hun plannen om het asiel- en klimaatbeleid te versoepelen. Wat openheid en empathie kunnen zij wel gebruiken.’
Heb je een mooie lees-, luister- of kijktip?
‘Het bijbehorende muziekalbum van Sef: Ik Zou Voor Veel Kunnen Sterven Maar Niet Voor Een Vlag.’
Wat is een wijze levensles die je hebt geleerd?
‘Buiten de lijntjes is er meer ruimte. Ik weet niet meer waar ik die vandaan heb, maar ik denk er regelmatig aan. De mooie ervaringen vind je wanneer je de randen opzoekt. Ik voel veel meer vrijheid om mezelf te zijn sinds ik me minder laat leiden door maatschappelijke verwachtingen.’
Als er een Humanist van het Jaar-award zou zijn, aan wie zou jij die uitreiken?
‘Sef oftewel Yousef Gnaoui, de rapper. Geen idee of hij zichzelf als humanist identificeert, maar wat hij maakt inspireert me enorm – niet alleen muziek, maar ook theater en podcasts. Hij schopt een beetje tegen de gevestigde orde aan. Hij gebruikt kunst om zijn maatschappelijke zorgen te uiten en mensen aan het denken te zetten; wakker te schudden. Zijn voorstelling Vlag gaat bijvoorbeeld over de systemen waarbinnen we leven en hoe we landsgrenzen voor lief nemen terwijl daar zoveel ongelijkheid, discriminatie en kapitalisme bij komt kijken.’
Wat wil jij de wereld nalaten?
‘Op kleine schaal hoop ik altijd door te kunnen gaan met het voeren van gesprekken met mensen, in het kader van openheid. Ik hoop wat meer liefde te kunnen verspreiden en bij te dragen aan een humanere en betere wereld. Er is veel waar ik het niet mee eens ben en daar wil ik voor strijden. Tegelijkertijd voelt mijn rol als individu soms zo klein en wil ik óók gelukkig zijn en niet teveel zorgen kennen, juist omdat ik die vrijheid heb gekregen.’
Wat brengt jou bij het Humanistisch Verbond en wat brengt het Humanistisch Verbond jou?
‘Ik vind het heel belangrijk dat zoiets bestaat. De programma’s die worden aangeboden zijn ook heel waardevol. Eén van de projecten waaraan ik mocht meewerken tijdens mijn stage was Een goed gesprek waarbij we gespreksmethoden onderzochten om te kijken wat werkt wanneer personen heel verschillend denken over iets, bijvoorbeeld de genocide in Gaza. Hoe ga je om met mensen die heel uiteenlopende ideeën hebben en die toch willen delen met elkaar, ondanks hun verschillen? Een belangrijk thema vandaag de dag.’