Direct naar de inhoud
Word lid

Ik ben wat ik kies te worden

Type content: Nieuws Categorieën: HUMAN INC. magazine Gepubliceerd op:

Heb jij weleens een andere weg willen inslaan in je leven?
Of ben je al eens – misschien wel onvrijwillig – richting een nieuw begin gedúwd, bijvoorbeeld toen je relatie of baan tot een einde kwam? Iets nieuws beginnen is onlosmakelijk verbonden met iets ouds beëindigen. Dat vergt tijd, moed en doorzettingsvermogen.

Zo’n 1 miljoen rokers ondernamen in 2023 ten minste één poging om van die gewoonte af te komen. Tienduizenden mensen lieten zich behandelen in de verslavingszorg. Enkele honderden personen wijzigden officieel hun genderregistratie. 33.863 immigranten vestigden zich in Nederland en 167.932 mensen vertrokken naar het buitenland. Ongeveer 1,8 miljoen mensen veranderden van baan en enkele honderdduizenden mensen gingen met pensioen.

Iedereen begint meerdere keren in zijn leven aan iets nieuws. Dat kan een ingrijpende verandering zijn of iets kleins, bijvoorbeeld ’s middags thee in plaats van koffie. Het kan ook zijn dat je naaste is overleden en je niet anders kan dan je leven op een totaal andere manier inrichten.

Geen begin zonder einde

Bij een nieuw begin behoort een breuk met het oude. Je slaat een nieuwe weg in omdat je behoefte hebt aan verandering, wilt herstellen van verlies, nieuwe ervaringen wilt opdoen, je een nieuwe levensfase bereikt, je geconfronteerd wordt met gezondheidsproblemen, geïnspireerd raakt door anderen, er nieuwe mogelijkheden op je pad komen, enzovoort. Dat betekent dat je naar je verleden en heden kijkt en zegt: ik wil het anders. ‘Als je moedig genoeg bent om afscheid te nemen, zal het leven je belonen met een nieuw hallo’, stelt de Braziliaanse schrijver Paulo Coelho. Coelho’s uitspraak moedigt aan om afscheid te nemen van het oude en het onbekende te omarmen.

Gemakkelijk is dat echter lang niet altijd. Afscheid nemen – of het nu is van een persoon, baan of levensomstandigheid – vergt niet alleen moed maar ook tijd voor verwerking en herstel. Zo suggereert onderzoek dat het in veel gevallen tussen de zes maanden en twee jaar kan duren om volledig over een relatiebreuk heen te komen, afhankelijk van de duur van de relatie en de aard van de breuk.

Niet in één dag gefixt

Een nieuw begin gaat natuurlijk niet altijd gepaard met een rouwproces. Misschien ben je er wel helemaal niet rouwig om dat je nu meer thee dan koffie drinkt. Toch vragen nieuwe gewoonten – hoe klein dan ook – het nodige aanpassingsvermogen.

Onderzoek toont aan dat het gemiddeld 66 dagen duurt om een nieuwe gewoonte aan te leren, zoals dagelijks fruit eten of twee keer per week naar de sportschool gaan. Hoelang het precies duurt hangt af van persoon tot persoon én de complexiteit van de gewoonte. Het kan acht, maar ook 254 dagen duren, blijkt uit een studie van de University College London (2009).
Waar alle studies het in ieder geval over eens zijn: wees geduldig en zet door. Het aanleren van een nieuwe gewoonte kost nu eenmaal tijd en vereist consistentie. Raak dus niet gefrustreerd en wees mild voor jezelf wanneer een en ander toch wat minder soepel verloopt dan gehoopt. Zo
is het voor veel mensen moeilijk om in één keer af te kicken van een verslaving, zoals aan alcohol of drugs. Deze lichamelijke en geestelijke strijd kan soms jaren duren, met de mogelijkheid tot terugval. Hierbij kan het helpen om ook de kleine ‘nieuwe beginnetjes’, zoals één dag niet drinken, als een grote overwinning te zien. Want is niet elke dag, elk uur en elke seconde dat je iets ouds kan doorbreken een nieuw begin?

Bewust of onbewust?

Ook intergenerationele patronen wijzen erop hoe moeilijk het soms kan zijn om een nieuwe weg in te slaan. Zo kunnen geweld, misbruik en emotionele verwaarlozing in een gezin van generatie op generatie worden doorgegeven. Mensen zijn zich niet altijd bewust van een bepaald patroon en kunnen veel moeite ervaren om het te doorbreken. Omdat je geen ander gedrag kent, bijvoorbeeld, omdat je niet de juiste ondersteuning krijgt, of omdat er van je wordt verwacht dat je je hetzelfde blijft gedragen, bijvoorbeeld als ‘zorgdrager’ van de familie. Hoe stap je uit je gebruikelijke rol? Hoe ga je in tegen eerdere overtuigingen en ervaringen? Hoe doorbreek je iets dat als ‘normaal’ wordt beschouwd, in je familie maar ook in de bredere gemeenschap en cultuur?

We kunnen zelf kiezen

‘Ik ben niet wat er met mij is gebeurd, ik ben wat ik kies te worden’, schreef de Zwitserse psychiater en psycholoog Carl Jung. Jung benadrukt hierbij het belang van zelfvernieuwing en persoonlijke verantwoordelijkheid. Het vermogen om opnieuw te beginnen ligt in de keuzes die we maken voor wie we willen zijn, los van ons verleden.

Ook humanisten geloven in de kracht van keuzes. Volgens de oprichter van het Humanistisch Verbond, Jaap van Praag, hebben we de kracht om ondanks de onzekerheid van het leven keuzes te maken en door te gaan. Hij benadrukte dat dit ons verplicht om actief deel te nemen aan het creëren van een betere toekomst.

Nieuw jaar, nieuw begin

Dus: wat voor leven kies jij en in wat voor wereld wil jij leven? En hoe ga je dit actief creëren? Ben je bereid een nieuwe weg in te slaan – en het oude achter je te laten?

Soms is een nieuw begin noodzakelijk om een mooiere, humanere wereld te creëren. Zowel voor jezelf als voor je medemens. En weet: je hoeft dit niet alleen te doen. Wij zijn het Humanistisch Verbond, en wij doen het samen. Doe jij met ons mee? Hier lees je onze nieuwe plannen voor het komende jaar.

Foto van auteur elif stepman
Elif Stepman
Senior communicatiespecialist / schrijver voor het Humanistisch Verbond

Goed verhaal?

Dit en meer journalistieke verhalen lees je in HUMAN INC, het tijdschrift van het Humanistisch Verbond.

Deel deze pagina

A list of posts