Het andere verhaal: Jodie Ras
Hoe ga je om met polarisatie rondom de oorlog in Gaza? Volgens humanistisch geestelijk verzorger Jodie Ras gaat het niet om elkaar overtuigen van een bepaald standpunt, maar om luisteren naar elkaars verhaal. ‘Het goede gesprek’ helpt.
Jodie Ras (45) werkt als humanistisch geestelijk verzorger bij justitie, programmaleider Moreel Beraad bij GGZ-instelling GGNet en als gespreksleider van ‘Het goede gesprek’.
“Als humanistisch geestelijk verzorger leid ik allerlei soorten samenkomsten. Voor het Moreel Beraad heb ik een gespreksmethodiek bedacht waarmee ‘Het goede gesprek’ kan worden gevoerd over beladen onderwerpen, zoals nu de oorlog in de Gazastrook. Ik heb twaalf jaar in Israël gewoond, dus ik ken de situatie in het Midden-Oosten van nabij; ik weet hoe mensen elkaar kunnen verliezen tijdens een gesprek over dit conflict. Het gaat over een stuk van de wereldgeschiedenis waarbij we allemaal op een of andere manier betrokken zijn en waarvan het leed ons raakt. Juist omdat het slachtofferschap aan beide kanten zo diep gaat, kan iemand helemaal in beslag worden genomen door verdriet en pijn. Daardoor is het vaak moeilijk om het verdriet van een ander echt te zien.
Als gespreksleider faciliteer ik het gesprek, waarbij het niet gaat om elkaar te overtuigen van een bepaald standpunt, maar ik vooral uitnodig naar elkaar te luisteren. Mijn beginvraag is altijd: wat doet dit conflict emotioneel met je? Emoties kun je zien als morele verklikkers: ze geven een belangrijk signaal af over welke waarde onder druk staat. Boosheid gaat vaak over verontwaardiging over onrecht; angst over een bedreiging van het gevoel van veiligheid. Waarden zijn universeel en creëren gemeenschappelijke grond, want iederéén is voor veiligheid en rechtvaardigheid.
De volgende stap is die waarden vertalen naar handelingsopties: praktische daden die uiting geven aan de waarden die iemand hooghoudt. Iemand die empathie als belangrijke voorwaarde tot goed samenleven ziet en daardoor solidair is met het slachtofferschap van beide zijden, kan iemand anders die eenzijdig solidair is aanspreken om ook het leed van de ander te zien.
Tijdens de gesprekken leren de deelnemers begrijpen dat iedereen zijn eigen verhaal heeft. Aan het begin van het gesprek zitten de deelnemers hoog in hun emotie; nadat die emotie is erkend kan hij worden vertaald naar waarde-gedragen handelingsopties. Ik heb het bij ‘Het goede gesprek’ vaak meegemaakt: mensen worstelen met iets groots, we praten erover, en anderhalf uur later ligt er een uitkomst op tafel die recht doet aan alle waarden die de deelnemers hooghouden. De conclusie is goed uit te leggen, weloverwogen en weldoorvoeld, in samenspraak met elkaar tot stand gekomen. Daar kan ik heel blij van worden.
Bemerken dat conflicterende meningen op dit niveau kunnen leiden tot verbinding, geeft me hoop dat ze er in de regio zelf misschien ook ooit uit gaan komen.”
Prikkelende interviews, verdiepende essays en verhalen van mensen over menselijkheid – je vindt het in HUMAN INC! Drie keer per jaar niet te missen verdieping en verlichting. Leden ontvangen het blad gratis. Voor 6 euro per maand ben je al lid. Doe met ons mee, word lid!