Het andere verhaal: Anne-Fay Kops
Met haar theaterconcert Reaspora vertelt zangers Anne-Fay Kops het verhaal over haar gemengde afkomst. Een verhaal waarop ze veel kritiek en zelfs haatberichten kreeg. Anne-Fay: ‘Ik vind uiteindelijk dat je je eigen verhaal mag vertellen, los van of mensen het snappen of willen snappen.’
Anne-Fay Kops (35) is zangeres. Haar theaterconcert Reaspora gaat volgend jaar in reprise.
“Uitgangspunt van Reaspora was het onderzoek dat ik samen met mijn broer heb gedaan naar onze afkomst. We reisden onze roots achterna. Mijn opa, een half-creoolse, half-Chinese man, is begin jaren vijftig vanuit Suriname via Aruba en Curaçao naar Nederland gekomen. Mijn moeder is half-Nederlands en half-Surinaams, waarvan dus een kwart creools en een kwart Chinees. De buitenwereld echter ziet haar als een zwarte vrouw. En dan kom ik, een vrouw met privileges omdat ik white-passing ben, zoals dat heet. Ik ben wit, maar ik ben het niet helemaal.
Op de dansacademie die ik volgde kreeg ik altijd commentaar op mijn benen en billen – die waren te dik. De reizen die mijn broer en ik voor dit project maakten zijn helend geweest: ik zag vrouwen met hetzelfde creoolse postuur als het mijne en kon daar de schoonheid van inzien. Gaandeweg begreep ik ook steeds meer van mijn moeder en opa, hoe het voor hen was om in Nederland te leven.
Toen ik de eerste teaser van mijn project online zette, kreeg ik veel kritiek en zelfs haatberichten. ‘Hey Karen, kankerdom, probeer je nou zwart te zijn?’ Dat was heftig. Mensen vonden dat ik aan cultural appropriation deed: me iets probeerde toe te eigenen dat niet van mij is. Die redenatie snapte ik wel, omdat je niet meteen aan mij ziet waar ik vandaan kom. We leven in een socialemediawereld waarin iedereen een paar seconden van iets ziet of hoort en zich op grond daarvan een mening vormt. Maar niet alle verhalen kun je in een paar seconden doorgronden. Voor sommige is een langere tijd nodig.
Het wrange is dat ik me door mijn onderzoek juist heel erg bewust ben geworden van mijn witte privilege en dat ik dat op een goede manier moet inzetten. Dat probeer ik dus te doen. Gelukkig begrepen sommige criticasters het beter toen ze de voorstelling hadden gezien of het album hadden gehoord. Maar ik zal altijd wel een lichte twijfel blijven voelen. Zit ik in een witte bubbel waardoor ik denk dat ik dit gewoon mag doen? Of hebben zij gelijk en moet ik mijn mond houden?
Ik vind uiteindelijk dat je je eigen verhaal mag vertellen, los van of mensen het snappen of willen snappen. Wat voor mij heel belangrijk is: ik heb hierdoor mijn moeder aan het praten gekregen. Vroeger sprak ze zich nooit uit tegen het racisme dat ze ondervond. Na de eerste voorstelling van Reaspora zei ze: ‘Ik snap mijn geschiedenis nu beter, ik weet nu dat ik er ook bij hoor in Nederland en dat ik me juist moet uitspreken over racisme.’ Dat is het meest waardevolle wat uit dit project is voortgekomen. Het sterkt me in het gevoel dat ik dit mocht en misschien wel moest doen.”
Prikkelende interviews, verdiepende essays en verhalen van mensen over menselijkheid – je vindt het in HUMAN INC! Drie keer per jaar niet te missen verdieping en verlichting. Leden ontvangen het blad gratis. Voor 6 euro per maand ben je al lid. Doe met ons mee, word lid!