Dat beloof ik: Margriet Minnema
Nooit meer liegen. Niks meer kopen. Onbevangen kijken naar de héle mens. Staan voor veiligheid en rechtvaardigheid. Voor Margriet Minnema weegt haar belofte zwaar.
MARGRIET MINNEMA (32) werkte zes jaar als humanistisch geestelijk verzorger voor gevangenen. Inmiddels is ze beleidsadviseur Sociale Veiligheid & Integriteit bij het ministerie van Justitie en Veiligheid.
“Als humanistisch geestelijk verzorger heb je een ambtsgeheim. In mijn geval beloof ik aan gedetineerden dat wat we bespreken onder ons blijft. Die belofte is veel waard in de context van de gevangenis; vertrouwelijkheid is een verademing in een omgeving waarin van iedereen elk woord en elke gedraging wordt gewogen, en alles potentieel zijn of haar positie in gevaar kan brengen.
Een belofte die ik mezelf in mijn werk probeer te doen, is onbevangen naar ieder mens kijken, ongeacht wat hij of zij heeft gedaan. Ik heb op de terrorismeafdeling van de gevangenis gewerkt, de enige afdeling waar iemand wordt geplaatst op grond van zijn delict. Er zijn geen aparte gevangenissen voor moordenaars of zedendelinquenten, maar wel voor terroristen. Dat wordt dan je enige identiteit. Ik sprak daar met gedetineerden die een sterke geloofsopvatting kennen. Ik ben vrouw en in hun ogen ongelovig. Er konden in ons contact dus meteen behoorlijk wat veronderstellingen ontstaan: over geloofsopvatting, over wat je het goede acht om te doen. Waar het in mijn werk over gaat is dat ik in het gesprek zoek naar common ground, om vanuit daar de verschillen te onderzoeken. Iemand is zoveel meer dan het label ‘terrorist’. Zo hoop ik dat ook de ander ontdekt dat ik meer ben dan ‘vrouw’ of ‘ongelovige’.
“ Waar het in mijn werk over gaat is dat ik in het gesprek zoek naar common ground, om vanuit daar de verschillen te onderzoeken ”
Moreel dilemma
Mijn ambtsgeheim heeft grenzen. Bijvoorbeeld: iemand vertrouwt mij toe dat hij overweegt een einde te maken aan zijn leven. Breek ik dan mijn belofte, deel ik dat met de leiding? Als humanistisch geestelijk verzorger hoef ik geen verantwoording af te leggen over wat we hebben besproken, zelfs niet na een incident. Maar op moreel vlak blijft het een dilemma. Ik heb meegemaakt dat ik dacht: deze cliënt zou er vannacht weleens een einde aan kunnen maken. Toch heb ik dat niet met de gevangenisleiding gedeeld, omdat ik er vanuit mijn levensbeschouwing ten diepste van overtuigd ben dat mensen het recht hebben om zelf te besluiten of ze hun leven willen beëindigen of niet. Ik wilde deze cliënt zijn autonomie niet ontnemen. Bovendien zou ik met een melding en alle gevolgen van dien het vertrouwen tussen ons ernstig schaden. Op zo’n moment drukt de belofte zwaar. De persoon over wie het gaat heeft toen gelukkig gekozen voor het leven. Het is alweer een paar jaar geleden en ik kan er nu makkelijk over praten, maar de avond waarop ik twijfelde over wat ik moest doen, zal ik niet snel vergeten.”
