Hoewel god vijftien jaar geleden uit Jorwerd verdween, is de invloed van christelijk denken hardnekkig. In het onderwijs is zelfs sprake van censuur; teksten in geschiedenismethodes over antisemitisme zijn geschrapt. Dat gebeurt `sluipenderwijs´ volgens Dick Metselaar, voorzitter van afdeling Deventer van het Humanistisch Verbond.
Met Sanne Terlouw pleitte Metselaar op radio 1 voor meer nuance en zuiverheid. God was de laatste tijd flink in het nieuws. Maandag 24 maart was op Refoweb te lezen dat je als christen niet naar de `occulte Efteling´ kan en in de Kamer werd gedebatteerd over het afschaffen van het verbod op smalende godslastering waaraan SGP en CU niet willen meewerken. Lijn 1, het radioprogramma van Radio 1 besteedde daarom aandacht aan de vraag hoe groot de rol van god is in onze samenleving.
Sanne Terlouw (publiciste en schrijfster onder andere van lesmethodes voor de basisschool) en Dick Metselaar waren te gast bij het programma en spraken over de invloed van christelijke godsdienst in het basisonderwijs.
Antisemitisme
`De christenen hebben de joden de schuld gegeven van Jezus´ dood en dat heeft eeuwenlang vreselijke gevolgen gehad voor de joden,´ schreef Sanne Terlouw voor een geschiedenislesmethode voor groep acht van de basisschool. “Veel mensen denken dat het antisemitisme begonnen is bij Hitler, terwijl het al 2000 jaar bestaat,” zegt Terlouw. Toch werd deze zin geschrapt en kwam niet in het lesboek terecht. En zo zijn er meer voorbeelden van teksten die niet opgenomen worden in de geschiedenisboeken. Metselaar noemt als voorbeeld het antisemitisme van Maarten Luther waarover nergens te lezen valt. Terlouw mist de belangrijkste reden voor het belang van Aletta Jacobs in lesmateriaal. Ze wordt weliswaar genoemd als eerste vrouwelijke medicijnenstudent en voorvechtster van vrouwenrechten, maar over haar gevecht voor voorbehoedsmiddelen voor vrouwen, wat veel belangrijker is, lezen scholieren niets.
Censuur
Volgens Metselaar sluipen allerlei vanzelfsprekendheden, in lesmethodes. “Ik denk dat te weinig mensen -waaronder seculieren- dat beseffen.” Het verbaast hem dat de censuur bij uitgeverijen van lesboeken bestemd voor openbaar onderwijs, dat neutraal zou moeten zijn, geen aanleiding is voor Kamervragen en acties bij de Vereniging voor Openbaar Onderwijs en het Humanistisch Verbond. Terlouw beaamt dat en weet dat uitgeverijen van lesmethodes ervoor kiezen rekening houden met de gevoeligheden van christelijke scholen, omdat zij ook die markt willen bedienen. Daardoor krijgen kinderen op openbare scholen ook geen neutraal onderwijs, terwijl ouders daar wel van uitgaan.
Desgevraagd zei uitgeverij Malmberg dat het `allemaal wel meevalt´. “Een zwakke reactie,” meent Metselaar, “lees de teksten zoals ze oorspronkelijk waren en wat er nu als resultaat in de boeken terecht is gekomen. Ik ben daar niet blij mee.” Hij pleit dan ook voor `meer discussie´ hierover. Dat past ook meer in deze tijd, vindt hij:
“Wat verdwijnt is wetgeving die mensen verplicht te leven naar de regels van bepaalde groepen. Wat we nu zien is dat er wetgeving of in ieder geval ruimte komt om je eigen individuele leven uit te kiezen.”
Arrogant
Maar uit de reacties van twee christelijke luisteraars blijkt dat moraliteit nog altijd wordt gekaapt door de christelijke kerk. `Arrogant´, noemt Terlouw dat. “De normen die er zijn, zijn niet alleen christelijk, maar van ons allemaal en die staan in de wet.” Zij is voorstander van het Franse model: openbaar, dus neutraal onderwijs op school, religie daarna, in de middag en in het weekend. “Dan hou je het zuiver.”
Beluister de tweede helft van het Radio 1-programma van maandag 25 maart tussen 10.00 uur en 11.00 uur.