Het verhaal van Marein Zwama (23), bedenker van Het Gendergesprek. “Voor mij was het veel meer zoeken: waar hoor ik bij? Hoe moet ik me gedragen?”
“Bij elke nieuwe ontmoeting denk ik halverwege het gesprek: moet ik vertellen dat ik transgender ben of maak ik het dan te belangrijk? Dat laatste wil ik juist niet, want ik ben zoveel meer dan transgender. Ik ben een student met vrienden, heb een lieve familie en veel interesses. Tegelijkertijd zie ik de ander tijdens het gesprek naar me kijken en denken: er klopt iets niet. Ik kan het dan maar beter zeggen, denk ik op zo’n moment.
De stilte doorbreken. Praten over gender. Dat is ook de bedoeling van het Gendergesprek dat ik voor het Humanistisch Verbond heb ontwikkeld. Als je je openstelt voor dit gesprek, leer je niet alleen iets over de ander, maar misschien ook over jezelf. Want hoe hebben verwachtingen en rolverdelingen effect op jou?
Voor mij was dat best een zoektocht. Ik ben opgegroeid in een behoudende provinciestad en probeerde mijn rol te vinden in de wereld, maar ik kon niet denken over een toekomst en mijn rol daarin, omdat mijn eigenheid verstopt zat. De allereerste identiteit die me was meegegeven bij de geboorte paste niet en hoe haal je dat in?”
Ik wil in vrijheid kunnen nadenken over mijn gender
“Ik ging op zoek naar woorden waarin ik me herkende en die ik kon gebruiken om ervoor te zorgen dat mensen me begrepen. ‘Genderneutraal’ was er zo één. Niet dat mijn identiteit genderneutraal is, maar ik dacht dat het mij misschien kon omschrijven. Ik voelde me nog geen man, maar ook zeker geen vrouw. Non-binair ben je dan in theorie, maar in de praktijk voelde ik me comfortabeler bij het mannelijke.
In dezelfde periode – 2017 – werd het woord ‘genderneutraal’ uitgeroepen tot meest irritante woord van het jaar. Daar schrok ik van, al begrijp ik wel dat mensen moeite hebben met verandering. Het kan voelen als kritiek op hoe het altijd geweest is. Pubers zijn nog eens extra gevoelig voor het onderwerp. Ze zijn zich nog aan het ontwikkelen en willen erkend worden in hun mannelijkheid of vrouwelijkheid. Alles wat daarvan afwijkt, betrekken ze op zichzelf en maakt ze onzeker. Maar toch, waarom dat onbegrip? Zie elkaar als mens, zou ik willen zeggen, en heb een beetje begrip voor iemands persoonlijke zoektocht. Op de een of andere manier heerst het beeld dat transgenders snel over de rooie gaan als er ook maar iets verkeerds gezegd wordt. Zo ben ik helemaal niet. Ik ben helemaal geen boos persoon. Maar ik wil wel mezelf kunnen zijn en in vrijheid kunnen nadenken over mijn gender.”
Ik pas niet in het standaard transgenderverhaal
“Nog altijd heb ik soms moeite om hardop uit te spreken dat ik transgender ben. Want als je zegt dat je trans bent, dan moet je opnieuw in het plaatje passen. In mijn geval, dat van een man.
Ik pas niet in het standaard transgenderverhaal. Ik wist bijvoorbeeld niet al vanaf mijn derde dat ik eigenlijk een jongen was. Zo’n verhaal laat zich gemakkelijker vertellen en begrijpen. Bij mij was het niet zo zwart-wit. Voor mij was het veel meer zoeken: waar hoor ik bij? Hoe moet ik me gedragen? Wat is mijn rol? Welke verwachtingen heeft de wereld van mij? Welk gedrag hoort daarbij? Het was vooral veel experimenten en uiteindelijk dacht ik: ik mag mezelf gewoon een jongen noemen.
Ik ben een halfjaar geleden gestart met de hormoonbehandeling. Toen ik eraan begon had ik ineens heel veel energie en ging ik rondjes rennen. Ik merk het ook aan mijn stem. Als ik praat voel ik het soms trillen in mijn borstkas. Ik had altijd een vrij hoge stem, nu klink ik zoals ik me voel: als een jongen. Ik voel vooral rust. Ik zit op koers. De weg is ingezet. Het klopt.”
Marein Zwama (23) komt uit Elburg en studeert Euroculture aan de universiteit van Uppsala, Zweden. Momenteel loopt hij stage bij het Humanistisch Verbond. Marein is de bedenker van het Gendergesprek.
Tags:#gender#gendergesprek#genderidentiteit#marein#mijn gender#transgender
Meer verhalen over gender
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.