In aanloop naar de Europse verkiezingen heeft het EHF in haar memorandum grote bezorgdheid geuit over de vrijheid in Europa. Waarom?
Ineke de Vries: “Wij vinden dat het belang van de Europese Unie en de humanistische en democratische waarden waarop deze op stoelt onvoldoende verdedigd worden.
In lidstaten is er weinig interesse in Europa, de opkomst bij de verkiezingen dreigt laag te worden en eenderde van de Nederlandse kiezer heeft vertrouwen in het Europese Parlement.
Het gedoe met de Brexit helpt niet. Kortom: Europa is in het defensief. Terwijl Europa ontzettend belangrijk is als het gaat om oplossingen voor grensoverstijgende problemen als migratie en klimaatverandering. En vanwege de bestrijding van ondemocratische tendensen, en verdediging van de onafhankelijke rechtsstaat, onafhankelijke media en fundamentele vrijheidsrechten.
De mensen in EU-landen waar mensenrechten en de rechtsstaat onder druk staan, zoals Polen, Italië, Roemenië of Hongarije, rekenen op Europa, en op ons dus, we kunnen ze niet in de steek laten. Onze humanistische waarde waarden – vrijheid, gelijkheid, menselijke waardigheid en solidariteit – staan op het spel.”
Is het echt zo erg?
“Ja, conservatieve, orthodoxe, groeperingen vormen invloedrijke coalities.
Ze worden gesteund door conservatieve regeringen. Sinds 2013 is het Agenda Europa-netwerk actief. Dat zijn meer dan 100 anti-mensenrechtenorganisaties die door lobby, referenda, petities een reactionaire agenda nastreven. De inzet is “to restore natural order”.
Dat houdt in: beperking van het huwelijk tot een ‘unie tussen een man en een vrouw’, tegengaan van moderne voorbehoedsmiddelen, beperking van de toegang tot veilige en legale abortus, afwijzing van seksuele voorlichting op scholen en verzet tegen de gelijke rechten van LGBTI-mensen.
Hoe sterk het netwerk is, bleek uit het succes van het European Citizen Initiative One of US een burgerinitiatief gericht op erkenning van de rechten van het embryo, dus tegen abortus. Dit initiatief haalde maar liefst 1,7 miljoen handtekeningen. Hoewel dit initiatief niet tot agendering door de Commissie leidde, laat het wel de kracht van de grensoverstijgende samenwerking zien. Als we niets doen wordt onze vrijheid ingeperkt.”
Lees meer op de Campagne-site van de EHF voor informatie over het manifest, het memorandum en de campagne
Ja, ik kies voor een vrij en liefdevol Europa
Ik sta voor gelijke rechten voor iedereen, wie je ook bent, of wie je ook liefhebt
Hoe kan het dat deze samenwerkingen zo succesvol zijn?
“Wat mij opvalt is dat deze groepen ondanks verschillen in overtuigingen elkaar vinden op een paar concrete doelen, en deze vanuit een langetermijnstrategie systematisch nastreven. Daarnaast worden ze moreel en financieel gesteund door individuen, groepen en politieke partijen in Europa en Amerika. Ook hebben ze een uitgekiende media- en lobbystrategie waarin ze slim gebruik maken van het mensenrechtendiscours en framing, bijvoorbeeld door onder de noemer van de term pro-life anti-abortusstandpunten te promoten
Ik vind dat nationale maatschappelijke- en belangenorganisaties hun ogen meer op Europa moeten richten, ook de humanistische. Het is uitermate belangrijk je te realiseren dat we een internationale samenleving vormen. De issues die één land spelen staan nooit op zichzelf. We zullen solidair moeten zijn, informatie en kennis moet delen, leren van elkaar ervaringen en dan samen moeten optrekken om een vuist te maken.
Neem de toenemende kracht van de anti-abortuslobby in Nederland. Dat kun je niet los zien van het hernieuwd zelfvertrouwen dat ontstaat bij conservatieven in andere Europese landen.
Europa begint bij de voordeur en we moeten alert blijven en laten zien welke vrijheden Europa ons brengt.”
Voor een humanistisch Europa
De European Humanist Federation (EHF) heeft een gezamenlijk manifest opgesteld voor een vrij en humanistisch Europa. Het manifest is in verschillende talen te downloaden en te verspreiden. Je vindt het manifest hier.
Het Humanistisch Verbond werkt nauw samen met EHF. Vooral als het gaat om het verdedigen van mensenrechten op politiek niveau trekken we samen op, zoals bij zelfbeschikking bij abortus of de privacy van persoonsgegevens.
