Het was merkwaardig weekend vorige week in Washington DC. Terwijl de democraten het religieus profiel van hun leiders oppoetsen om de republikeinse kiezer te bereiken met de ‘Faith and Values Leadership Summit’, kwamen atheïsten en seculieren vrolijk uit `de kast´ in de eerste Reason Rally in de Amerikaanse geschiedenis.
“Nee, het was niet zomaar een leiderschapstraining, de ‘Faith and Values Leadership Summit’ die de Democratische partij organiseerde. Als religieuze waarden sterker geprofileerd worden, kan immers een ware ‘Democratic faith outreach’ beginnen. Als toekomstige leiders hun religieuze inspiratie laten zien, zijn ze beter in staat de religieuze gemeenschap aan zich te binden.
En terwijl de Democraten à la Mark Rutte de religieuze kiezer aan zich willen binden, vindt op hetzelfde moment aan de andere kant van de stad het grootste atheïstische evenement ter wereld plaats: de Reason Rally. Het is de eerste keer in de geschiedenis dat seculier Amerika massaal zijn stem laat horen, ondanks de flinke regen.
De `Rally´wil laten zien dat seculieren en atheïsten zich niet hoeven te schamen. Atheïsten bestaan in alle soorten en maten, ze zijn niet eng of immoreel en kunnen ook politiek vertegenwoordiger zijn. En, ze hebben elkaar nodig in hun coming-out.
Good without God
Daarvoor hebben ruim 20.000 atheïsten, seculieren, agnosten, happy humanists en andere niet-gelovigen zich verzameld. Voor het podium met enorme schermen staan ze in grote getale met t-shirts en spandoeken: ‘Let’s have a moment of science’ ‘I’m not anti-religion, I’m just “Stay the hell out of my politics!” ‘ en ‘I believe in life before death’ (hé, die komt me bekend voor…) of ‘You can be good without God’.
Moraal zonder god: dat is even wennen voor veel Amerikanen. Het bleek ook uit de vraag van de ietwat bezorgde presentatrice van FOX-News, de zender die het evenement versloeg: Maar waar haal je zonder god je moraal vandaan?
Want in de VS zit je als atheïst en seculier humanist toch nog een beetje in de kast. Helemaal als je politiek actief bent. In het hele Amerikaanse Congres van ruim 500 leden is maar een openlijk atheïst te bekennen, democraat Peter Stark (coming out in 2007). Her en der gaan geruchten dat er in totaal maar liefst 27 atheïstische Congresleden zouden zijn. Maar hun namen blijven geheim, want je maakt je er zelf niet populair mee. (bron: Secular Coalition of America)
Het is een hele happening en alle humanisten, seculieren, vrijdenkers en atheïsten doen mee. Er zijn radio-opnamen, flitsende youtube-filmpjes, jeugdige zangers met ferme liederen, de eeuwige Richard Dawkins, hippe stand-up comedians, serieuze mensenrechtenactivisten, rap pratende bloggers en wat dies meer zei.
Ik vraag me af of ze elkaar hebben ontmoet, de religieus communicerende Democraten en de coming-out seculieren. Ergens op straat in Washington DC, halverwege, schuilend voor de regen. Heb je net als Democraat geleerd over religieuze waarden te beginnen, kom je een uit de kast gekomen atheïst tegen. En heb je net als atheïst gehoord dat je politiek zonder god kunt bedrijven, kom je een aan religie opgewarmde Democraat tegen. Dat zou best een inspirerende ontmoeting kunnen zijn, resulterend in een ‘Secular Democrats Festival’ of een ‘Shared Humanistic Values Leadership Summit’. Je weet het nooit.
Al met al stemt het me toch vrolijk. Want als de Democraten religieuze stemgerechtigden bij die gekke Republikeinen weten weg te houden, kunnen de goddelozen zichzelf intussen ‘outen’ en laten zien dat atheïsten sympathieke, open, creatieve en betrokken mensen zijn, maar dan zonder god. Beiden beschouw ik als vooruitgang.
En ik zie een groot festival ontstaan, met seculiere Democraten die allemaal uit de kast zijn gekomen.
Esther Wit, Programmamedewerker Maatschappelijke discussie Humanistisch Verbond.