Nu het verbod op godslastering wordt afgeschaft, stel ik meteen een nieuwe wet voor: de godverhelderings- en onderzoekswet. “We kunnen speciale vrijdenkers aanwijzen, die onze nieuwe goden helder benoemen en onderzoeken”, schrijft Esther Wit in haar blog.
Deze godverhelderingswet is niet bedoeld om te kwetsen of te beledigen. Nee, hij moet alles dat zich al als god manifesteert helder en duidelijk in het volle licht zetten. Ik weet dat god niet benoemd kan worden, daar hij veel te machtig en groots voor. Maar onzichtbare zaken die toch een enorme macht uitoefenen, zorgen voor veel ellende. Benoemen en onderzoeken dus.
Misschien kunnen we het de godverhelderingswet de Koerbaghwet noemen. In 1664 schreef hij ‘Een Bloemhof’. Het is een woordenboek, een encyclopedie van het vrijdenken. Koerbagh wilde voor ongeschoolde landgenoten de betekenis van moeilijke woorden uitleggen zodat deze zich konden weren tegen machtsmisbruik. In zijn tijd waren het dokters, juristen en theologen die met geleerde termen adviezen verstrekten die voor eenvoudige mensen onbegrijpelijk waren en veel geld kostten.
Een nieuwe Bloemhof
Wij hebben een nieuwe Bloemhof nodig! Niet voor de rechtsgeleerdheid, geneeskunde en godgeleerdheid, maar voor de economie. Gelukkig is VPRO’s Tegenlicht er al mee begonnen. De nieuwe goden van de financiële werkelijkheid worden door de programma-makers geontmythologiseerd. Als u de laatste aflevering niet heeft gezien: ze hebben de schaduwwereld van de globale belastingontduiking onder de loep genomen. Schaduwwerelden blijven liever onzichtbaar en gebruiken een eigen taal. ‘Tegenlicht’ maakte voor het gemak een woordenlijst met moeilijke termen als country-by-country-reporting, offshore,passive income, the zone en transferpricing.
Je kunt ook een spel spelen om zoveel mogelijk belasting te ontduiken, bijvoorbeeld als Apple, Google, Starbucks, General Electrics, Coca Cola of Citybank.Via offshore bedrijfjes verplaats je je geld zodat je nauwelijks belasting betaalt. Er is vermoedelijk tussen de 21 en 32 biljoen dollar belastingvrij gestald of onzichtbaar rondcirculerend. Dat is meer dan het BNP van Japan en de VS bij elkaar, daar kunnen we zo een groot deel van de schuldencrisis mee betalen.
God in paniek
Een paar dagen geleden was god in paniek. Dat komt omdat onze eigen Dijsselbloem iets stoms had gezegd. Hij zei iets heel zinnigs, maar het is god niet welgevallen, en dus is Dijsselbloem onbekwaam. Politici worden niet meer afgerekend door kiezers, maar door op god gelijkende abstracties als ‘de financiele markten’. De financiële markten zijn de grote goden van onze tijd. Je moet een speciale opleiding genieten om ze te begrijpen, je moet op je woorden letten (anders doen ze plotsklaps gevaarlijke dingen), ze zijn erg machtig, sommigen mogen namens deze macht spreken, ze zijn onzichtbaar en alomtegenwoordig, en de mensen die ze maken doen er heel gewichtig over.
Onzichtbare werelden met macht
Humanisten houden niet van onzichtbare werelden met veel macht. Ze maken angstig en passief. Naast zo’n godsbenoemings- en onderzoekswet, de Koerbaghwet, stel ik meteen voor dat we het niet laten bij getreur over falende systemen. Want net als god is ook de economie gewoon een menselijk product. Daar mag je kritiek op leveren dus, en je mag dingen veranderen als ze niet werken zonder dat de hel uitbreekt. Je hoeft ook geen antikapitalist te zijn om het falen waar te nemen, je kunt er rationeel over denken en praten.
Al met al, ik wilde maar zeggen: dat lucht op, zo’n afgeschafte ‘hier valt niet over te praten’ wet! Tijd om de nieuwe goden aan te pakken.
– Meer over Koerbagh in de Humanistische Canon.
– Zie de tegenlicht-uitzending
– Een spelletje belasting ontduiken