Erken het meerouderschap, dat is het advies van de commissie Wolfsen in het rapport ‘Kind en ouders in de 21ste eeuw.’ Het huidige kabinet maakt echter weinig haast. ‘Open je ogen, kijk om je heen en toon wat meer initiatief,’ vindt Daan van der Valk (57) uit Haarlem die – naar eigen zeggen – deelneemt aan een succesvol opvoedkundig avontuur.
Liefde, goede opvoeding en een veilige omgeving is het belangrijkste wat je als ouder kan geven. Of je nou de echte vader of moeder bent of niet, vindt Daan van der Valk.
“Voor mij was het ouderschap een echte eye-opener. Als je me vijf jaar geleden had verteld dat er een kind in mijn leven zou komen, had ik je vol ongeloof aangekeken. Ik heb nooit een kinderwens gehad. Mijn vriend Jan-Peter, met wie ik meer dan vijftien jaar samen ben, wel. Toen zijn nichtje Paulien ons wilde betrekken bij de zorg voor haar pasgeboren zoontje Jesse, waren we overrompeld. We vonden het stoer dat ze had besloten in haar eentje een kind op de wereld te zetten met hulp van een spermadonor. We leefden erg met haar mee en het was groot feest, toen ze eindelijk zwanger werd.
Haar vraag maakte diepe indruk. Ze wilde dat er ook een man in het leven van haar zoontje zou zijn en ze wilde iets regelen voor hem, mocht haar iets overkomen.
Ik dacht eerst: wil ik dit? Maar ik hoefde er niet lang over na te denken. We vonden het allebei fantastisch. En zo besloten we het avontuur vier jaar geleden met elkaar aan te gaan.
Ultieme ondersteuning
Inmiddels is ons huis Jesses tweede huis geworden. In het begin spraken we af dat hij om de week één dag en nacht bij ons zou zijn. Maar in de praktijk is hij er elke week. Hij heeft hier zijn eigen kamer, eigen speelgoed. Het voelt heel erg vertrouwd. Paulien heeft een baan en dat betekent dat we standbye staan voor alles wat op haar pad komt. Laatst ging ze een week op vakantie. Dan is Jesse bij ons.
Ik vind het super cool hoe ze dat doet. Een kind in je eentje opvoeden, werken, tijd hebben voor vrienden. Ik ben blij dat wij dat mede mogelijk maken.
Ik zou ons geen meeroudergezin willen noemen. We zijn eerder haar ultieme ondersteuning en zorgen voor veel vrijheid in haar leven. Het is wel zo dat Jesse bijna als een eigen kind is gaan voelen. We geven hem veel liefde en aandacht. Qualitytime. Ik voel me heel erg verantwoordelijk voor hem. Ik vond het ook doodeng toen hij nog zo’n klein baby’tje was. Maar hij hoeft ons geen ‘papa’ te noemen. We hebben geen liefdesrelatie met Paulien. Hij noemt ons gewoon ‘Daan’ en ‘Peet’.
Poepen-op-het-potje-fase
Ik vind het bizar hoe snel de ontwikkelingen gaan. We zitten nu in de poepen-op-het-potje-fase. Laatst wilde hij geen luierbroek aan, maar gewoon in zijn blootje rondrennen, dan check ik wel even bij Paulien of dat de bedoeling is. Zij is de moeder en bepaalt de opvoeding. We willen samen één lijn trekken, consequent zijn. Ook al zijn er natuurlijk wel verschillen met thuis. Hij weet dondersgoed dat wij twee mannen zijn en zoekt meer uitdaging, wil vechten. Dan kijkt hij me schreeuwend aan en onderzoekt waar mijn grens ligt.
Ik noem onze opvoedkundige samenwerking een succes. Het maakt ons alledrie gelukkig. Dat is de meest simpele omschrijving. Het heeft mijn wereldbeeld veranderd. Ik vind het cool dat je als ouder invloed hebt op het geluk van een kind.
Vaderliefde
Mijn biologische vader heeft zich nooit als de vader gedragen die ik nodig had. Hij was altijd in het buitenland. Ik vond de vaderliefde bij een ander gezin, dat van een huisarts met vier dochters. Ik werd als zoon binnengehaald en was altijd welkom op hun boerderij aan de Lek, mocht mee op hun vakanties naar Italië. Ik ben niks tekort gekomen, maar als je die liefde en aandacht niet krijgt, maak je een valse start.
Er wordt heel positief gereageerd op onze samenwerking. Ook al denk ik dat mensen die hun bedenkingen hebben dat niet vertellen. Toch is er al veel acceptatie. Maar dat wordt niet in Den Haag weerspiegeld. De wetgeving verandert niet mee. Ik denk dat wij daar ook tegenaan gaan lopen. Als we Jesse bijvoorbeeld mee op vakantie willen nemen, moeten we door een papierwinkel heen, anders komen we de grens niet over. Als wij een spaarrekening voor Jesse willen openen is dat negatief voor Pauliens inkomen. En er zullen ongetwijfeld meer hobbels komen.
Initiatief
Ik kan wel jaloers zijn op Scandinavische landen waar het roer al veel eerder is omgegooid. Ik zou tegen christelijke politici willen zeggen; open je ogen, kijk om je heen en toon wat meer initiatief. De maatschappij verandert heel snel. Denk aan de toekomst en zorg ervoor dat de wet aansluit bij de werkelijkheid waar we in leven. Ik zie om mij heen zulke mooie voorbeelden van meeroudergezinnen met happy kinderen. Ik denk of gezinnen nou samengesteld zijn of niet; als je maar bewust kiest voor het dragen van deze zorg en het belang van het kind voorop stelt. Altijd.”
De wet
Volgens de Nederlandse wet bestaan meeroudergezinnen niet. Kinderen kunnen juridisch gezien maar twee ouders toegewezen krijgen, waardoor elke ‘extra’ ouder wettelijk gezien niets over het kind te zeggen heeft. Deze extra ouders mogen hun kind bijvoorbeeld niet inschrijven bij een school, kunnen in de problemen komen als ze met hun kind op vakantie willen gaan naar het buitenland of een erfenis willen nalaten. In 2016 presenteerde de commissie Wolfsen het rapport Kind en ouders in de 21ste eeuw. Het advies was om meerouderschap te erkennen. Maar het ligt stil. De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie verschillen te zeer van mening over dit onderwerp en het regeerakkoord kondigt daarom slechts ‘nieuw onderzoek’ aan.
Breng ons verhaal naar Den Haag
Het debat over belangrijke onderwerpen mag niet bevriezen. Wat moet er volgens u uit de ijskast blijven? Waar loopt u warm voor? Kom in actie.
Zie ook Ouderschapscoalitie en stichting Meer dan gewenst, zij maken zich ook sterk voor een modernere wetgeving.