Direct naar de inhoud
Word lid
Hedwig Barczuk

Overgave aan de winter

Type content: Nieuws Categorieën: Ecohumanisme Gepubliceerd op:

Voel jij ook de druk om in het nieuwe jaar meteen weer full force te moeten starten? Dat terwijl het pas net winter is, een seizoen dat ons uitnodigt om het juist rustiger aan te doen en naar binnen te keren. Hedwig Barczuk, organisator van onder meer seizoensvieringen, vertelt over het leren luisteren naar het natuurlijke ritme van de seizoenen.

‘De winter heeft voor veel mensen een negatief imago. Het is donker, koud en het voelt alsof er weinig gebeurt. Toch zit er juist in die periode een enorme kracht. Als kind kon ik onbezorgd genieten van de sneeuw, het schaatsen en de feestdagen. De winter was een vanzelfsprekend onderdeel van het jaar. De donkere dagen waren gewoon, en ik vond het heerlijk om naar buiten te gaan als het gesneeuwd had. Nu, als volwassene, ben ik me veel bewuster van hoe de winter me beïnvloedt. De korte dagen drukken op je energieniveau en het gebrek aan zonlicht merk je direct aan je stemming.’

‘De natuur trekt zich in de winter terug. Bomen laten hun bladeren vallen, sapstromen vertragen en dieren houden winterslaap. Dat is geen toevalligheid. Het is een proces dat rust en herstel mogelijk maakt. Mensen zouden daarin mee kunnen bewegen. Maar dat is lastig in een samenleving die altijd doordendert. We hebben kunstlicht en technologie waardoor we niet afhankelijk zijn van daglicht, maar dat draagt ook het risico in zich dat we onszelf vaak voorbijlopen. De winter laat ons zien dat rust een essentieel onderdeel is van groei. Het is een tijd om te reflecteren en tot rust te komen.’

Ondanks het negatief imago van de winter schuilt in deze periode een enorme kracht.

Leven volgens de natuurlijke cyclus van het jaar

‘Voor mij zijn seizoensvieringen een manier om dat bewustzijn van de natuurlijke cyclus van het jaar vast te houden. Samen met anderen sta ik stil bij de overgang van de seizoenen. We steken kaarsen aan, delen verhalen en nemen de tijd om te reflecteren. Het brengt een gevoel van verbondenheid en rust dat in het dagelijks leven vaak ontbreekt. De winter nodigt uit om naar binnen te keren, letterlijk en figuurlijk. Het is een periode waarin je van nature misschien al minder afspraken maakt en wat eerder thuis blijft. Voor mijzelf geeft dat ruimte voor zaken als lezen, schrijven en nadenken over wat er speelt in mijn leven. Dat voelt niet als iets negatiefs, maar juist als een kans om te vertragen.’

Deze koude en gure tijd is een periode om zaadjes te planten en ideeën te laten rijpen, zonder de druk om direct in actie te komen.

Toegeven aan rust en minder doen

‘Ik geloof dat we veel kunnen leren van de winter. Als je luistert naar je lichaam en je aanpast aan het ritme van het seizoen, kan je daar echt baat bij hebben. Sta bijvoorbeeld eens zonder wekker op en voel hoe je energieniveau zich gedurende de dag ontwikkelt. Als je ’s avonds geen zin hebt om de deur uit te gaan, geef daar dan aan toe. Het is niet erg om minder sociaal te zijn in deze periode. Je hoeft niet altijd ‘aan’ te staan. Soms is het juist goed om los te laten en je plannen pas in de lente concreet te maken.’

‘De winter is voor mij een tijd van inspiratie. Net zoals bomen hun sapstromen vertragen, kom ik door het weinige licht en het gure weer buiten tot rust. Het is een periode om zaadjes te planten en ideeën te laten rijpen, zonder de druk om direct in actie te komen. Die tijd komt wel weer in de lente. Veel mensen ervaren de winter als iets dat je moet ‘overleven’, maar ik geloof dat die weerstand het alleen maar moeilijker maakt. Als je de winter accepteert en omarmt als een natuurlijk onderdeel van het jaar, kan het juist een waardevolle tijd zijn.’

Als je naar de hele cyclus kijkt zie je dat in onze samenleving zwaar de nadruk ligt op de lente en zomer. Alles moet altijd maar groeien en bloeien.

Maatschappij die ‘doordendert’

‘Al vind ik het ook interessant om te onderzoeken hoe je dat doet: ‘meeleven’ met de winter. Ga je dan toch naar buiten op een dag dat het guur is en alles wegwaait? Is een bepaalde mate van discomfort vereist? En kan je wel echt die rust en dat uitschakelen vinden in een maatschappij die maar doordendert? En die verwacht dat je op 2 januari weer even productief bent als op 24 december, en alle andere dagen van het jaar?’

‘Als je naar de hele cyclus kijkt zie je dat in onze samenleving zwaar de nadruk ligt op de lente en zomer. Alles moet altijd maar groeien en bloeien, of het nu gaat om persoonlijke ontwikkeling, carrière, of economische prestaties. Het idee van oneindige groei lijkt de norm: direct na de oogst moet alweer de volgende lente beginnen. Dat zet een enorme druk, want als je even niet groeit of geen ‘vruchten plukt’, lijkt het alsof je faalt. Maar de natuur laat zien dat dit niet klopt. Na een periode van bloei is er altijd een fase van rust en herstel nodig. Het vereist winter om weer lente te kunnen worden en zomer: zonder het een kan het ander niet bestaan.’

Na een periode van bloei is er altijd een fase van rust en herstel nodig.
Hedwig Wiebes
Hedwig Wiebes
Freelance journalist

Ben jij een ecohumanist?

Ecohumanisme stelt de mens niet boven de natuur, maar ziet de mens als onderdeel van de natuur. Daar vloeit een verantwoordelijkheid uit voort om goed voor de aarde te zorgen. Niet alleen voor onszelf, maar ook voor toekomstige generaties, de natuur op zich en alles wat daar leeft.

Deel deze pagina

A list of posts