
De Klimaatwakers: “We waken omdat we niet kunnen slapen”
De Klimaatwakers waken gedurende de hele kabinetsformatie, bij het Catshuis en online. Als partner interviewen wij een van de initiatiefnemers, Rozemarijn van ’t Einde. “Het klimaat moet net zo behandeld worden als corona.”

Kort samengevat, wat is jullie boodschap aan het nieuwe kabinet?
“Dat ze de klimaatcrisis als een crisis behandelt en verantwoordelijkheid neemt voor de Nederlandse bijdrage aan klimaatverandering. Er moet een eerlijke energietransitie komen in Nederland, betaald door de vervuiler, en rechtvaardig klimaatbeleid tegenover landen die het meeste getroffen worden. Niet pas klimaatneutraal in 2050, maar in 2025. Veel mensen vinden dat extreem. Wij vinden dat we eerst moeten kijken naar wat nodig is, daarna of het haalbaar is. Net zoals bij de coronacrisis.”
“ Niet pas klimaatneutraal in 2050, maar in 2025 ”
Wie is Rozemarijn van ‘t Einde?
Rozemarijn van ‘t Einde (28) is een van de initiatiefnemers en bedenkers van de Klimaatwakers. Ze is afgestudeerd predikant, geestelijk verzorger en criminoloog. Sinds een paar maanden is ze actief klimaatactivist bij Extinction Rebellion.
Het Humanistisch Verbond is partner van de Klimaatwakers omdat wij vanuit onze humanistische waarden willen omzien naar het leven op aarde en haar toekomst. Is dit ook jouw persoonlijke motivatie als klimaatactivist?
“Ja, voor mij komt dat vanuit christelijke waarden. En een sterk plichtsgevoel met schaamte omdat Nederland veel heeft bijgedragen aan klimaatverandering. We zijn welvarend en innovatief. Toch lopen we achteraan in de energietransitie, gênant. Met de Klimaatwake willen we mensen die dit gevoel delen een plek geven. Ook mensen die regulier demonstreren niet prettig vinden. Daar ben ik trots op.”
Waarom juist waken en niet demonstreren?
“Voor mij voelde het logisch en gepast om te waken. Vanuit het christendom heeft dat associaties met hoop, rouw en alert zijn. We zijn in paniek over de toestand van de aarde, wanhopig over alles wat al verloren is gegaan en nog zal gaan. Bij onze nachtelijke livestream ontstaan bijzondere ontmoetingen tussen wakers die elkaar daarvoor niet kenden. Er heerst een gedeeld gevoel van ‘met je handen in het haar zitten’, maar ook de motivatie toch een steentje bij te dragen. Met demonstreren kun je verontwaardiging uiten, maar dit is meer: we waken omdat we niet kunnen slapen. Dat roept denk ik meer compassie op. Er komt geen vingertje bij kijken. ”
“ We zijn welvarend en innovatief. Toch lopen we achteraan in de energietransitie, genant. ”
Jullie richten je niet op het individu?
“Klopt, en terecht. Bijna alle Nederlanders zetten wel stappen om bewuster te leven. Maar als je het in perspectief zet, ligt de verandermacht bij de overheid. Er zit een vreemde kloof tussen wat de burger wil en wat de regering doet. Daarom wil ik iedereen oproepen je ook op grotere schaal uit te spreken. Meld je aan als waker of schrijf brieven naar je politieke partij, zodat deze crisis aangepakt wordt waar het moet.”
Waar komt die kloof vandaan?
“De macht van de lobby, denk ik. Het gevoel van crisis is niet leuk. Als je ervan kan wegkijken, doe je dat. Dat geldt ook voor politici. Die durven geen impopulaire maatregelen te nemen. Dat is waarom wij waken. Juist om erbij stil te staan. Bij het Catshuis staat een globe. Als ik waak kijk ik daarnaar en denk ik: shit, onze aarde staat in brand. We voeren oorlog met de toekomst, maar het voelt meestal niet zo. Omdat we het beestje niet bij de naam noemen. Rutte spreekt over een ‘klimaatprobleem’. De NOS plaatst plaatjes van stranden bij artikelen over de opwarming van de aarde. Bij de coronacrisis gaat dit anders. Het wordt als crisis behandeld en rigoureuze maatregelen worden genomen omdat het nodig is. De klimaatcrisis is blijkbaar te abstract en ver weg. Terwijl deze wel al zorgt voor doden en vluchtelingen. Niet voor niets zijn ontwikkelingshulporganisaties onze partner.”
“ We voeren oorlog met de toekomst, maar het voelt meestal niet zo ”
Hoe kunnen we de politiek dan oproepen om juist die keuzes te maken voor over honderd jaar? In plaats voor de komende vier jaar?
“Wat eigenlijk nodig is, is een burgerberaad. Een representatieve groep burgers, volledig geïnformeerd door wetenschappers, die bindende adviezen uitbrengt. Daarmee voorkom je de invloed van de lobby, worden beslissingen breder gedragen en kun je beter op de lange termijn focussen. De journalistiek en actiegroepen zijn nodig om te zorgen dat de overheid deze adviezen uitvoert. Er zou een klimaatpersconferentie moeten zijn. Daarom staan we overdag bij het Catshuis – de plek waar de corona-overleggen plaatsvinden.”
Wat hebben jullie al bereikt en wat willen jullie nog bereiken?
“Met al onze partners, van klimaatorganisaties tot levensbeschouwelijke organisaties, verkondigen we een breed maatschappelijk geluid. Dat wordt gehoord door de media. Maar het belangrijkste en mooiste is dat veel mensen die zich niet eerder hebben uitgesproken over het klimaat nu komen waken. Dat verhoogt het bewustzijn. Het ultieme doel: dat het nieuwe kabinet de klimaatcrisis als crisis behandelt. Ook in het regeerakkoord.”
Is er leven na jouw dood? Alleen als je het zelf beschermt!
De humanistische idealen, met zorg naar elkaar omzien en respect voor de autonomie van de ander, beperken zich niet tot de mens. We pleiten voor een radicaal klimaatbeleid omdat wij niet de laatste generatie willen zijn met een bloeiende toekomst waarin onze waardevolle projecten voortgezet kunnen worden. De betekenis van ons huidige leven wordt ondermijnd door het risico dat dit niet kan gebeuren, omdat de aarde misschien onleefbaar is geworden.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.