Atheïsten, humanisten, agnosten en vrijdenkers worden steeds feller gediscrimineerd, vervolgd of zelfs gedood. In 59 landen is religiekritiek strafbaar en in 13 landen kunnen afvalligen de doodstraf krijgen. Dit blijkt uit het Freedom of Thought Report (FOT) 2017. Gisteren waren Nederlandse en internationale humanisten in Brussel om dat onder de aandacht te brengen bij Europese beleidsmakers en parlementariërs. Donderdag 7 december reikt het Humanistisch Verbond het rapport uit aan de Tweede Kamer en de mensenrechtenambassadeur.
Yvan Dheur is strijdbaar en een associatief denker. Dheur werkt als internationaal beleidsmedewerker bij het Kenniscentrum bij de Unie Vrijzinnig Vereniningen deMens.nu. Hij bereidt zich op een andere meeting voor in het Europese Parlement. Daarin zal de zeer conservatieve en machtige katholieke lobby zijn ‘surrealistische plannen voor de-secularisering voor Europa en de wereld gaan ontvouwen’. Plaats van handeling: één van de grotere plenaire zalen van het Europese Parlement. Daarover graag later meer, zegt Dheur, die zich hoorbaar door de telefoon opwindt over de macht van de gelovigen. De internationale humanisten van IHEU moesten het dinsdag doen met de veel kleinere en wat onhandige bibliotheek in Brussel.
‘Geen ideale setting’ dus voor Dennis de Jong (Confederale Fractie Europees Unitair Links/Noords Groen Links), Bob Churchill (samensteller FOT-report / IHEU), Merete Bilde (European External Action Service, IHEU) en de bedreigde Bengaalse blogger Prithu Sanyal om hun toespraken te geven en verhalen te vertellen.
Badawi zou dood zijn
“’Of zoiets zin heeft?’ Natuurlijk heeft het zin, reageert Dheur fel. “En het is zelfs cruciaal. Zonder diplomatie, maar ook politieke pressie van mensenrechtenorganisaties als Amnesty International en wij, vrijdenkers en humanisten, was de kritische blogger uit Saoedi-Arabië Raif Badawi misschien allang dood geweest. In het rapport zijn nog tientallen voorbeelden van mensen die dank zij de internationale druk van onze gemeenschap nog in leven zijn, maar evenzeer tientallen mensen die reeds op brutale wijze werden afgeslacht, ter dood veroordeeld of levenslang opgesloten.”
Onze plicht
Bovendien, vindt Dheur, het is onze plicht als mens en humanist om te blijven aantonen dat de rechten van ongelovigen het allermeest geschonden worden in de wereld. Ik vind ons in Europa soms wat verwend. We realiseren ons te weinig wat voor groot goed het is dat we onze mening, geloof of ongeloof vrij kunnen uiten en beleven.“ Benoemen en aantonen van de situatie van ongelovigen, blijft daarom super belangrijk. Dat doet Dennis de Jong deze middag ook, op zijn manier. Hij pleit ervoor dat Europese richtlijnen voor vrijheid van religie en levensovertuiging hoger op de agenda van diplomaten en Europese ambassades komen te staan.
Voorwaarden
Yvan Dheur is wel gecharmeerd van De Jong. “Hij is een goede diplomaat, met een heel vrijdenkende visie. Hij pleit ook stevig voor de rechten van andere groepen zoals andere moslims en christenen in een geest van respect en tolerantie. Dat is prima om meer steun te krijgen.
”Zelf heeft Dheur wat aanvullende ideeën. “Het lijkt me goed als bij ontwikkelingshulp of steun aan landen er ook voorwaarden worden gesteld aan mensenrechten. We helpen Bangladesh wel, maar dan zouden we wel pluriform onderwijs op scholen mogen eisen, of gendergelijkheid, of opheffen van de straffeloosheid van daders die humanisten afslachten. Dat soort voorwaarden zou bij de diplomatie bij ontwikkelingssamenwerking meer moeten doorwegen.“
Na Dennis de Jong licht Bob Churchill de hoofdredacteur en directeur van de Communicatie voor de Internationale Humanisten koepel IHEU het rapport toe. beschrijft de belangrijkste conclusies. “Actie voor ongelovigen wereldwijd blijft meer dan ooit noodzakelijk.”
Prithu Sanyal sluit af. Hij is uit Bangladesh naar Europa gevlucht nadat verschillende bevriende atheïsten in Bangladesh in 2015 werden vermoord of verwond, zoals Nilloy Neel. Prithu roept de aanwezigen meer te doen voor de vrijheid in zijn land. Humanisten die in levensgevaar zijn moeten we proactief helpen ontsnappen en overleven.
Zichtbaarheid
Merete Bilde verklaart waarom ongelovigen niet of te weinig op het netvlies van de internationale gemeenschap staan. Ten eerste worden ze niet als groep (h)erkend en ten tweede, ook als ze vervolgd of vermoord werden, komen ze in de media niet naar voren als humanisten of ongelovig. Bildes oproep is dan ook dat zichtbaarder moet zijn wie de ongelovigen zijn in de wereld. Daarnaast moeten en om te gaan naar een versterking van de kritische religie diplomatie en kennis. Ze is dan ook verantwoordelijk bij EEAS voor dergelijke trainingen voor diplomaten.
Hoe ver je daar in moet gaan is lastig. Dheur:”Ik heb wel gepleit bij de IHEU het FOT-rapport op te sturen naar allerlei kwalijke regimes. Maar dat is natuurlijk ook gevaarlijk voor de mensen die er in genoemd worden enerzijds. En de organisaties als IHEU, de.mens.nu of het Humanistisch Verbond kunnen dan ook een doelwit worden.”
What’s my Crime?
Hoe dan ook, het is het belangrijk dat er samengewerkt wordt om bedreigde ongelovigen een gezicht te geven.“Een campagne als whatsmycrime.nu, die het Humanistisch Verbond en deMens.nu samen doen, is een geweldige manier om de aandacht van de publieke opinie op dergelijke schandalige discriminatie van ongelovigen, vrijzinnig humanisten, vrijdenkers, secularisten en rationalisten te vestigen. De gedachten zijn vrij, daar moeten we voor staan.”
ONZE ACTIE STEUNEN? GA NAAR WHATSMYCRIME.NU
Beeld: de.Mens.nu