Drie jaar geleden kreeg Caro, studente aan de Universiteit voor Humanistiek, na een intake van twee uur de diagnose ‘depressief’ van de psycholoog. “Ik kreeg in alles het gevoel dat het een probleem was dat opgelost moest worden, het liefst zo snel mogelijk. Mensen gingen me ook allerlei goedbedoelde tips geven om ervanaf te komen. Maar ik was meer op zoek naar iets anders: wat betekent het dat ik deze gevoelens heb en wat willen ze me zeggen?”
Haar studiegenoot Sacha kende al een langere geschiedenis van depressie, iets dat ook in de familie al voorkwam. Ze verloor zelfs haar vader aan de aandoening. “Het voelde voor mij heel lang alsof mijn klachten mijn eigen schuld waren, alsof ik had gefaald. Mensen zeiden soms dat ik me niet zo aan moest stellen. Ik ging er dus tegen vechten. Maar daar werd het niet beter van.”
Vooroordelen
Het boek is een verzameling van filosofische inzichten, persoonlijke reflecties, illustraties en beschrijft ook hoe de maatschappij beter om zou kunnen gaan met depressie.
Sacha vertelt: “We komen ook af en toe op scholen en dan horen we vooral associaties als ‘snijden, pillen, zelfmoord’. We proberen dat beeld wat meer te nuanceren, juist ook om het taboe voor jongeren te doorbreken en erover in gesprek te gaan.”
Sociale media als Instagram maken het niet makkelijker. “Ik vond het heel frustrerend om constant te zien wat mensen op dit moment allemaal wél met hun leven doen, terwijl ik niets kon,” vertelt Sacha. Caro probeerde juist contact te zoeken via sociale media, maar besloot er weer mee te stoppen: “Ik zie sommige mensen ook wel verdrietige dingen posten, daar krijg je zelfs meer likes op dan op andere berichten. Daardoor kan je zelfs denken dat het beloond wordt als je je niet goed voelt. Maar ik bericht op sociale media niet meer over mezelf, omdat ik het geen werkelijke afspiegeling vind van hoe het echt gaat. Je gaat jezelf daardoor steeds meer door andermans ogen bekijken.”
Levenskunst
Kennismaking met humanistische ideeën over zingeving en levenskunst bracht de schrijvers inzichten in hoe er met depressie omgegaan kan worden. “We pretenderen niet te weten hoe het moet. Het gaat vooral om een andere kijk op de ervaringen,” vertelt Sacha. “Het idee van levenskunst was voor ons heel zinvol. Het gaat over alle facetten van het leven toelaten, ook de duistere. Het zware is ook een kwast voor je schilderij. Dat toelaten geeft diepte aan mijn leven.” Caro gaf betekenis aan haar depressieve gevoelens door ze te zien als onderdeel van de meerstemmigheid in haar zelf. ‘Ik ga ervan uit dat de gevoelens mij iets willen vertellen, als een soort beschermer die nog niet helemaal de juiste manier gevonden heeft. Ik wil veel meer bij mezelf kunnen nagaan wat depressie is, dan door een buitenstaander gelabeld te worden.”
Het samen schrijven was van grote waarde. “Het was voor ons heel fijn om het met elkaar te kunnen delen,” vertelt Sacha. “Dat is juist ook wat je nodig hebt van anderen op zo’n moment. Iemand bij wie je op de bank kunt zitten zonder dat iets hoeft. Die een kopje thee zet, een film met je kijkt en vragen stelt. Gewone dagelijkse dingen. Je hoeft niet het goede te zeggen.”
Golven van verdriet: leren surfen op de zee van depressie is te bestellen via deze link.
