
Inleiding door Sjaak Swart, met discussie
Gene editing is gebaseerd op het vermogen van sommige bacteriesoorten om
immuniteit te ontwikkelen tegen bepaalde virussen. Dat gebeurt door een stukje van
het virus-DNA in het eigen bacterie-DNA in te bouwen waardoor de bacterie bij een
volgende besmetting het virus tijdig kan herkennen en vernietigen. Het mechanisme
hierachter blijkt in principe bruikbaar om DNA van welk organisme dan ook op een
zeer specifieke wijze te veranderen. De technologie is veel nauwkeuriger dan eerder
ontwikkelde gen-modificatietechnieken. Gene editing kan worden toegepast op
planten en dieren en, zoals Jiankui He liet zien, ook op mensen. Robbert Dijkgraaf
noemde gene editing een ‘garage-technologie’, die met relatief weinig middelen kan
worden toegepast en nauwelijks te controleren is.
In deze lezing ga ik eerst kort in op de technologie en vervolgens op mogelijke
toepassingen, op de controverses die eruit volgden, zoals de aanpassing van de
menselijk kiembaan door de Chinese onderzoeker, de mogelijkheden voor
plantenveredeling en de uitdagingen waarvoor de politiek en het beleid gesteld staan
om deze technologie in maatschappelijk aanvaardbare banen te leiden. Maar die
uitdaging gaat verder. Het vraagt van ons ook een ethische reflectie over de vraag
hoever we mogen gaan in het aanpassen van ons genoom en welke grenzen we
moeten stellen. Er zal tijdens en na de lezing gelegenheid zijn voor discussie.
Na afloop is er een gezellig samenzijn met een drankje.
Coronamaatregelen
Met ter plekke handen wassen (handzeep ruimschoots aanwezig) en zoveel mogelijk in acht nemen van (1.5 m) afstand, kunnen we deze middag een interessante invulling geven. We gaan er vanuit dat de bezoeker gevaccineerd of recent getest is (of hersteld is van een eerdere coronabesmetting) en geen griep- of verkoudheidsklachten heeft.
