Twijfel als keuze – Meino Zeilemaker: Existentiële twijfel
– Leeuwarden

Het gaat hier natuurlijk niet over de twijfel over muesli of boterhammen bij het ontbijt, maar over existentiële twijfel. Die treedt op wanneer je de illusie hebt dat je een robuuste eenheid bent, maar geplaagd wordt door je meervoudigheid. Twijfel aan je leven treedt vooral op als je slaags raakt met een lastig element van je persoonlijkheid, wat zich uit als angst of depressie.

Het boeddhisme en de niet uitsluitend op het rationele gerichte stroming in de Renaissance proberen dit probleem op dezelfde manier op te lossen, namelijk door niet de twijfel, maar de innerlijke gespletenheid die eraan ten grondslag ligt aan te pakken. Zij doen dit door “vriendschap te sluiten met jezelf.” Dat betekent vooral dat je vriendschap sluit met het segment van je persoonlijkheid waar je het meeste moeite mee hebt.

De grote Renaissance-geleerde Marsilio Ficino benadert zo zijn depressieve kant in Liber de Vita (1489). Hij erkent zijn ‘melancholia’, constateert dat vooral kunstenaars en filosofen er last van hebben, en verzoent die dan met de andere elementen van zijn persoonlijkheid, die hij toedicht aan de invloed van de verschillende planeten.

Het boeddhisme heeft net zo’n energetische aanpak, waardoor ook het lichaam erbij betrokken wordt. In meditatie worden de interne krachten geharmoniseerd door ze de ruimte te geven. Een dergelijke houding tegenover de verschillende krachten in jezelf kan ook leiden tot openheid tegenover de uiteenlopende krachten in de buitenwereld. Parallel hieraan lijkt de visie van James Bridle in Ways of Being.

Inleider: Meino Zeillemaker (fotograaf, filmmaker, schrijver, leraar Shambala boeddhisme)