Paideia – Muzikale omwenteling rond 1900
Muzikale omwenteling rond 1900
“Het mooiste wat we kunnen meemaken, is het raadselachtige. Daar komt alle ware kunst en wetenschap uit voort”, Albert Einstein
In het kader van het Paideia-programma organiseert HV Den Haag-Haaglanden een studiedag waarin de omwenteling in de muziek rond 1900 centraal staat. Deze periode kenmerkt zich door grote veranderingen in de kunst. Belangrijke veranderaars in de muziek waren Arnold Schönberg en Gustav Mahler.
Met het Paideia-programma willen we de humanistische filosofie verbinden met interessante culturele thema’s, dit keer met muziek.
Programma
Datum: Zaterdag 14 september
Locatie: Amadeus, Traviatastraat 25, Den Haag – Frits van Evertzaal
Tijd: 10.30 – 15.30
Kosten: € 35,- leden / € 45,- niet-leden; inclusief lunch
Het betreffende bedrag kan overgemaakt worden op banknummer
NL97 TRIO 019 8435 363
t.n.v. HV Den Haag o.v.v. Paideia Studiedag 14 sept. 2019.
Aanmelden tot 7 september via [email protected]
Muzikale omwenteling
Net zoals de kunst en de architectuur door de Art Nouveau rond 1900 een grote omwenteling doormaakte, gebeurde dat ook in de muziek door het ontstaan van de atonale muziekrichting in de composities van onder meer Arnold Schönberg en de leden van de Tweede Weense School.
Arnold Schönberg (1874-1951)
ontwierp het twaalftoonsysteem waarin alle twaalf tonen van de chromatische toonladder volstrekt gelijkwaardig waren. Luisteraars waren aanvankelijk even verbijsterd over deze muziek als over de eerste abstracte schilderijen van Kandinski, Malevich en Mondriaan.
Gustav Mahler (1860-1911)
wordt gezien als de componist die de late romantiek verbonden heeft met de moderne periode van de klassieke muziek die met name in de Tweede Weense School gestalte kreeg. Typerend voor Mahlers werk is de unieke wijze waarop hij zang kon verbinden met instrumentale muziek. Hij verkende de grenzen van de klassieke symfonievorm. In zijn late werk bracht hij zijn muziek tot aan de rand van de tonaliteit.
Theodor Adorno (1903-1969)
was socioloog, filosoof, musicoloog, componist en literatuurcriticus. Hij verwierf vooral bekendheid door zijn theorieën over de autoritaire persoonlijkheid en de kapitalistische cultuurindustrie. Hij zag deze als een machinerie die erop gericht is om het individu in het gelid te houden en de gelijkvormigheid te bevorderen: ‘De cultuurindustrie maakt mensen passief en gewillig’.
Toelichtingen
De introducties en toelichtingen worden verzorgd door:
Jos de Wit
historicus, filosoof en HVO-docent . Voor het HV organiseert hij cursussen.
Wim Markus
musicoloog en fluitist, was jarenlang docent op het Amsterdams Conservatorium en doceerde Mahler en Adorno.
Emanuel Overbeeke
Programmamaker, schrijft sinds 1991 boeken over klassieke muziek.
Zie ook: [email protected]