Datum 22 november 2019
Tijd 20.00 uur
Entree € 10,-
Opgeven kan via e-mail: [email protected]
Lezing en debat over het thema ‘Emancipatie en democratie’
Gijs van Oenen
Emancipatie en democratie: van lust tot last?
Van democratie kun je nooit genoeg hebben – althans, dat zou je denken. Of keert het succes van de democratie zich tegen zichzelf?
Gijs van Oenen onderbouwt deze controversiële gedachte met inzichten uit politieke theorie, filosofie en sociologie, maar ook uit de praktijk van politiek en bestuur.
Met een prikkelende diagnose stelt hij de ‘democratische vermoeidheid’ van de moderne mens aan de orde en schetst hij een controversieel beeld van de ‘algoritmische democratie’ die hierop een antwoord zou kunnen vormen.
Van zijn hand verscheen vorig jaar het boek ‘Overspannen democratie: hoge verwachtingen, paradoxale gevolgen’.
Tijd: vrijdag 22 november 2019, 20.00 – 22.15 uur
Plaats: Podium Zuidhaege (De Schalm), Zuidhaege 2 in Assen Entree: € 10,00 te betalen aan de zaal (graag contant)
Opgeven: [email protected]
Er is een maximumaantal kaarten, wees er snel bij!
Zie ook: www.metaforumassen.nl
Programma:
19.30 uur Inloop
20.00 uur Opening
20.05 uur Lezing
20.45 uur Pauze
21.15 uur Discussie
22.15 uur Afsluiting en nazit 23.00 uur Einde programma
Emancipatie en democratie: van lust tot last?
Hebben we meer democratie nodig? Betere democratie? Bijna iedereen zegt: Natuurlijk! In de lezing betoogt Gijs van Oenen het tegendeel. We zijn onszelf aan het overladen met democratie. We verwachten er te veel van en het eist te veel van ons. Er ontstaat een overspannen democratie met burgers die burn-out raken. De reden is niet dat democratie iets slechts is, of dat moderne burgers falen. Democratie is juist een succes en zowel burgers als bestuur willen zich er tegenwoordig volledig voor inzetten. Maar juist omdat we ‘alles uit de democratie willen halen wat erin zit’, wordt deze ons te veel van het goede en gaat zij ons opbreken. We moeten ons daarom afvragen waarom we zo in de ban zijn geraakt van democratie. Wat doet het met ons en waar leidt het toe?
Het antwoord op zulke vragen voert ons naar de filosofische oorsprong van de moderne democratie, die is gelegen in het streven naar emancipatie van alle mensen. Emancipatie betekent dat iedereen zichzelf mag bepalen en niet afhankelijk is van bevoogding of betutteling door anderen.
Nu de emancipatie op veel fronten is verwezenlijkt, dienen zich onbedoelde en onvoorziene gevolgen van dit succes aan: nu moeten we onszelf ook gaan bepalen. De mogelijkheid van zelfverwerkelijking, ooit een wenkend nieuw perspectief, wordt nu mede een drukkende last. Iets dergelijks geldt voor de democratie, die we immers kunnen zien als de politieke implicatie van emancipatie.
Deze analyse leidt tot een prikkelende diagnose van de ‘democratische vermoeidheid’ van de moderne mens: hij dreigt te bezwijken onder zijn eigen emancipatoire en democratische ambities.
Gijs van Oenen is universitair hoofddocent aan de Erasmus School of Philosophy, Erasmus Universiteit Rotterdam. Daar richt hij zich op politieke en sociale filosofie, rechtsfilosofie en filosofie van mens en cultuur.
Gijs werd geboren in 1959 en studeerde politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij studeerde af in 1986 en promoveerde in 1994 aan de juridische faculteit van dezelfde universiteit. In het verleden was hij (ook) verbonden aan de Academie van Bouwkunst Rotterdam, de Universiteit van Amsterdam, Webster University Leiden en de Hogeschool Haarlem. Vorig jaar verscheen van hem het boek ‘Overspannen democratie: hoge verwach- tingen, paradoxale gevolgen’.
Moderator Bert Altena is gepromoveerd in de theologie en is predikant in Vries en stadspredikant in Assen. Hij doceert filosofie in de cursus TVG, Theologische Vorming Gemeenteleden, en verzorgt regelmatig lezingen.