Het afgelopen jaar verleende de Minister voor Rechtsbescherming tweemaal gratie aan een levenslanggestrafte. Hij schreef hierover aan de Tweede Kamer dat hij zich met alle rechtsmiddelen tegen die beslissing had verzet maar dat de rechter hem geen andere keuze had gelaten. De desbetreffende levenslanggestraften zaten op dat moment resp. 38 jaar en 33,5 jaar vast, de eerste verbleef de tweede helft van zijn straftijd in een tbs-kliniek de tweede zat de volletijd in een gewone gevangenis.
Gratie is de enige manier om een eenmaal onherroepelijk geworden levenslange gevangenisstraf te verkorten. Dat is altijd zo geweest. Het huidige beleid om een levenslange straf in beginsel tot het einde toe, dus tot het intreden van de dood, te laten voortduren, is niet altijd zo geweest.
Hoe ging Justitie vroeger met deze veroordeelden om? Waarom werd het beleid gewijzigd? Moet het anders dan zoals het nu gaat, en hoe dan? Op dit moment buigt de nieuwe Minister voor Rechtsbescherming zich met name over die laatste vraag.
Mevrouw mr.dr. Wiene van Hattum (1952), tot 2018 universitair docent aan de RUG en daarvoor advocaat in Groningen, deed onderzoek naar de wijze van gratieverlening aan levenslanggestraften in de vorige eeuw. Zij richtte in 2008 de Stichting Forum Levenslang *) op, niet alleen uit bezorgdheid over de rechtspositie van de huidige levenslanggestraften maar vooral ook uit bezorgdheid over ‘het rechtsstatelijk gehalte’ van Nederland. Het Forum Levenslang maakt zich sterk voor een humanere tenuitvoerlegging van de straf en voor de vervanging van de gratieprocedure door een procedure bij de strafrechter.
Wiene van Hattum gaat na een historische inleiding graag met u in gesprek over de vraag hoe het verder moet.
*) Op 20 juni 2008 is het ‘Forum humane tenuitvoerlegging levenslange gevangenisstraf’ opgericht (kortweg: het Forum Levenslang). De deelnemers zijn veelal vanuit hun professie betrokken bij de levenslange gevangenisstraf.
Zij zijn onder meer afkomstig uit de rechterlijke macht, het openbaar ministerie, de advocatuur, de medische en geestelijke verzorging of uit de wetenschapswereld. Het Forum Levenslang zet zich in voor zowel het bieden van perspectief op invrijheidstelling als het voorkomen van detentieschade.
Aanvang 14.00 uur / inloop 13.30 uur
Aanmelden bij: [email protected]