Tegel Spinoza
Beeld door: Nanda van Bodegraven

In de HUMA-cafés van september en oktober 2020 gaan we in op Spinoza en het Amsterdam waarin hij leefde. Aanleiding is het project ‘de vrijheid van Amsterdam’, gefinancierd door het HFA, het Humanisme Fonds Amsterdam. Vanwege dit project zijn tien tegels in de stoep van Amsterdam Centrum geplaatst met quotes van zeventiende-eeuwse filosofen.

In het HUMA-café op september 2020 kan je meewandelen met gids Nanda van Bodegraven langs zes van de tien tegels die geplaatst zijn met quotes van zeventiende-eeuwse filosofen.

In het HUMA-café op 18 oktober 2020  geven de twee sprekers Jeroen Bartels en Henri Krop filosofische inzichten en wijsheden over Spinoza en de vrijheid van het filosoferen.

Spinoza over vrijheid

In dit artikel geeft Jeroen Bartels een prachtig overzicht over het denken van Spinoza van Spinoza over vrijheid.

‘De stad Amsterdam’, zo schrijft Spinoza rond 1670 aan het eind van zijn Theologisch politiek traktaat, ‘plukt de vruchten van de vrijheid zoals blijkt uit haar groei, die alle volken bewonderen. In deze bloeiende en bevoorrechte stad immers, leven mensen uit alle volken en met alle mogelijke geloofsovertuigingen met de grootste eendracht samen; als ze iemand hun goed willen toevertrouwen, zorgen ze slechts te weten komen of hij rijk is of arm en of hij te goeder trouw of met bedrog zaken pleegt te doen; godsdienst of geloof kunnen hun verder niets schelen, omdat die voor de rechter bij zijn toewijzing of afwijzing in een rechtsgeding niets helpen. En geen enkel geloof is zo gehaat, dat zijn aanhangers niet onder de bescherming staan van het openbaar gezag der magistraten, mits ze niemand schade berokkenen, ieder het zijne geven en eerzaam leven’(TTP, 20: 15). Vrijheid, zo blijkt, is voor Spinoza essentieel.

Dit is een verslag van de lezing gehouden ter gelegenheid van de Spinozadag 2008, georganiseerd door de Amsterdamse Spinoza Kring, Paradiso en Amsterdam Wereldboekenstad.

https://www.youtube.com/watch?v=MID8oGkCkOY
Waarom blijft de Zeventiende-eeuwse filosoof ons zo fascineren? In Studio Erasmus praat Henri Krop over de aantrekkingskracht van de filosoof, wiskundige, politiek denker en lenzenslijper Baruch Spinoza (1632-1677). Bron: www.youtube.com

In Amsterdam liggen de filosofen op straat

Vrijheid, denken en wandelen gaan goed samen – zo is de wandelende filosoof een bekend fenomeen dat menig schrijver en collega-filosoof fascineert. Sinds 29 november 2019 is het mogelijk dit verband te ervaren in de hoofdstad, waar negen stoeptegels met daarop citaten van zeventiende-eeuwse filosofen zijn aangelegd, om zowel het wandelen als het vrije denken te stimuleren. Op 26 juni 2020 is de tiende steen gelegd, door Job Cohen.

Artikel Trouw: Stoeptegels. In Amsterdam liggen de filosofen op straat.
In de hoofdstad liggen citaattegels bij de woon- en werkplaatsen van zeventiende-eeuwse filosofen. Als herinnering aan het ontstaan van het vrije denken.

Lees hier het artikel ▶

 

Artikel Parool: Filosofische stoeptegels duiken op in de stad: ‘Zonder Amsterdam geen Verlichting’. Filosoof Nanda van Bodegraven verspreidde negen stoeptegels met citaten van filosofen uit de 17de eeuw in het centrum van de stad.

Lees hier het artikel ▶

Nanda van Bodegraven is de initiatiefnemer van de wandeling ‘Vrijheid van Amsterdam’ en de stoeptegels met citaten. Humanisme Fonds Amsterdam (HFA) heeft dit project financieel mogelijk gemaakt. Het HFA steunt projecten die Amsterdam verbinden aan Humanisme. Individuele vrijheid gaat vooraf aan Humanisme, daarom steunt het HFA dit project.

Op 20 september gidsen Nanda van Bodegraven en Jonne op de Weegh je langs vijf van de tien tegels. Onderaan op deze pagina kun je je aanmelden. Ga je liever op eigen houtje? Op vrijheidvanamsterdam.nl/nl/tours vind je gratis audiotours, zowel voor volwassenen als voor kinderen, die je op ieder moment zelf kunt wandelen.

Alain de Botton over Spinoza. ‘Spinoza tried to replace the bible with a scientifically-based ethical system. He succeeded in theory – but not in practice.’ Bron: www.youtube.com
Bekijk dit filmpje over het plaatsen van de tegels Bron: www.youtube.com
Een andere Amsterdamse denker, René Descartes, ging tegen de traditie in door te benadrukken dat het verstand de bron van kennis is. Zijn verklaring voor hoe we vrij kunnen denken leverde echter veel problemen. Dit is bekend als het dualisme van Descartes. Bron: www.youtube.com

Kom ook naar HUMA-café

Wandel, denk, luister, onderzoek, verwonder, filosofeer, praat mee.

Activiteiten Amsterdam Amstelland

 

 

Verdiep je in een ander thema: