Livia Rijntalder (27) uit Soest had haar oordeel wel klaar over andere vrouwen die ‘per ongeluk’ zwanger werden. Toen het haar twee jaar geleden zelf overkwam, stond haar wereld op zijn kop. Gevoelens van schuld en schaamte en uiteindelijk een depressie waren het gevolg. Nu het een stuk beter met haar gaat, wil ze bijdragen aan het doorbreken van het taboe. “Ik verstop me niet meer.“
Wordt abortus opnieuw een taboe in Nederland? Het lijkt erop.En niet alleen bij het religieuze smaldeel van de bevolking of de radicale pro-life beweging die aan de boezem van partijen als de SGP groeide. Uit een onafhankelijk onderzoek van TNS Nipo in opdracht van diezelfde SGP blijkt dat met name jongeren (18-34 jaar) zo hun bedenkingen bij abortus kunnen hebben. Er is wel begrip voor het beëindigen van een zwangerschap na verkrachting of bij ernstige afwijkingen van het ongeboren kind, maar als de omstandigheden minder dramatisch zijn, neemt de sympathie af.
Volgens Fiom, het informatiecentrum voor ongewenste zwangerschap, hangt er een soort fluistercultuur rondom het onderwerp die het taboe versterkt. Veel meiden en vrouwen schamen zich over hun abortuservaring. Juist bij de jongere generatie die opgroeide met de vanzelfsprekendheid van het verworven baas-in-eigen-buik recht wordt er te weinig over gepraat. Het is tijd voor meer openheid en begrip, vindt Fiom. Want iedereen heeft wel een mening over abortus, maar wie kent nou de echte verhalen?
“Ik had mijn oordeel wel klaar”, vertelt Livia Rijntalder. “Dat gebeurt niet zomaar dacht ik, dan heb je wat verkeerd gedaan. Tot het mij zelf overkwam, twee jaar geleden. Ik was gestopt met de pil, omdat ik last had van de hormonen, maar had wel altijd veilige seks met condooms. Toch ging het mis.”
‘Ik voelde me erg alleen’
“Ik heb die zwangerschapstest wel drie keer gedaan. Ik kon het niet geloven. Mijn wereld stond op zijn kop. Ik ging naar de huisarts die me vijf dagen bedenktijd gaf. Zonder verdere begeleiding. Ik viel in een gat en was compleet van slag. Hoe moest ik nou zo’n keuze gaan maken? Mijn vrienden oordeelden niet. Ze dachten mee. Niemand zei wat ik moest doen en dat vond ik lastig. Ik voelde me erg alleen. Met mijn hart kon ik die beslissing niet maken. Maar ik wist wel dat ik geen alleenstaande moeder wilde worden op een klein flatje met een fulltime baan. Dit was niet het plaatje dat ik in mijn hoofd had.
De verwekker maakte meteen duidelijk dat hij geen vader wilde worden. Hij zei dat hij er voor me zou zijn, als ik het zou laten weghalen. Maar Ik kon niet op hem bouwen. Op aanraden van anderen ging ik naar een abortuskliniek in Houten, waar ik met alle zorg opgevangen werd. Ik kreeg gerichte vragen die me hielpen mijn leven op een rij te zetten en dicht bij mezelf te blijven. Ze luisterden goed en namen de tijd voor me. Het gaf me een duwtje in mijn rug. Hoe graag ik ook kinderen wilde, dit was verre van een goede situatie en dat zou ik geen enkel kind gunnen.
Een week later vond de abortus plaats. Een vreselijke dag. Daarna kon ik mijn eigen keuze maar moeilijk accepteren. Ik wist niet wat ik met mezelf aan moest en leefde in een waas. Ik besloot een online-verwerkingstraject te volgen bij Fiom.
Negen maanden lang. Dat ging heel sterk over schaamte, schuldgevoel. Hoe pak je je seksualiteit weer op. Hoe reageert je omgeving?”
‘Ik was bang om veroordeeld te worden’
“Op wat vrienden en familie na sprak ik er weinig over. Het onderwerp was veel meer een taboe dan ik had gedacht. Mensen vonden het ongemakkelijk en ik ook. Ik was bang om veroordeeld te worden. Ze dachten vast dat ik het niet goed had aangepakt. Ik voelde me ook schuldig tegenover vrouwen die moeilijk zwanger konden worden en het wel heel graag wilden. Ik stortte me op mijn werk, mijn webshop en blog. Ik was superdruk en focuste me op alles, behalve op mezelf. De huisarts stelde een jaar na de abortuseen depressie vast.
Toen ik de stilte na een paar maanden doorbrak, luchtte dat enorm op. Het verhaal moest eruit. Ik droeg geen geheim meer met me mee. Mensen begrepen me beter, bijvoorbeeld collega’s die zagen dat ik verdrietig was, maar niet wisten waarom. Ik mocht er meer zijn van mezelf. Het is zo belangrijk om erover te kunnen praten en professionele hulp te krijgen. Het is mij overkomen en ik moet ermee dealen. Het niet wegstoppen. Ik ben heel blij dat ik er weer positief ben uitgekomen. Ik heb mijn keuze geaccepteerd en vond vervolgens dat ik er wat mee moest. De dingen die je overkomen, gebeuren niet voor niks, denk ik dan. Die abortus is nu een deel van mijn leven geworden en zal niet meer weggaan.”
‘Ik verstop me niet meer’
“Ik besloot mijn verhaal naar buiten te brengen en er een blog over te schrijven, zodat andere vrouwen die voor de keuze staan, zich minder alleen hoeven te voelen. Mijn verhaal is ook bedoeld als tegenwicht tegen ál die zwart-wit meningen over abortus. De verhalen die de kranten halen zijn zelden van vrouwen die het zelf hebben meegemaakt. Er zijn gemiddeld 30.000 abortusbehandelingen per jaar in Nederland.
Dat zijn vrouwen met een vergelijkbaar verhaal als ik, of vrouwen die al twee kinderen hebben en geen derde willen. Vrouwen die er goed over hebben nagedacht. Het is geen eenvoudige beslissing. Pro-life-activisten zijn alleen bezig met het leven van het ongeboren kind. Maar stellen ze zichzelf weleens de vraag: wat voor een leven krijgt dat kind?
In Nederland moet je erover kunnen praten, vind ik. Hier is de keuzevrijheid en over die keuzes en de gevolgen ervan moet je met elkaar in gesprek gaan. Ik ben voor meer openheid, het delen van persoonlijke verhalen en wil bijdragen aan het doorbreken van het taboe rondom abortus. Ik verstop me niet meer.”
Achtergrond
De politiek is ook in beweging. Oppositiepartijen GroenLinks en PvdA pleiten voor laagdrempelige abortuszorg. De abortuspil die nu alleen bij gespecialiseerde klinieken of de polikliniek gynaecologie van een ziekenhuis verstrekt wordt, zou ook bij de huisarts verkrijgbaar moeten zijn. Voor zwangere vrouwen is het belangrijk dat ze met zo’n beladen vraag ook bij hun eigen dokter terecht kunnen.
De twee partijen hebben dit jaar een initiatiefwet ingediend die huisartsen de mogelijkheid biedt de abortuspil tot een zwangerschap van negen weken voor te schrijven. Regeringspartijen D66 en VVD zijn voor. Het CDA en de ChristenUnie zijn tegen en stemden het plan al een jaar eerder weg toen VVD-minister Edith Schippers het voorstelde. Voorstanders zien het als een versterking van de keuzevrijheid en daarmee van de positie van de vrouw, terwijl tegenstanders vrezen dat de drempel voor abortus te laag wordt en het aantal abortussen zal toenemen.
Op 6 september overlegt de Tweede Kamer medisch-ethische thema’s waaronder abortus. Het gaat mede om een VBOK-petitie tegen het initiatiefwetsvoorstel van de Tweede Kamer om de abortuspil bij de huisarts toegankelijk te maken. Het Humanistisch Verbond is donderdag aanwezig om Kamerleden en publiek aan te spreken over dit onderwerp. Volg onze site voor meer informatie.
Lees ook het opiniestuk van Christa Compas (directeur) in NRC van zaterdag 1 september
Het kabinet stopt de ontwikkeling van het debat over medisch-ethische onderwerpen. Het Humanistisch Verbond wil liefde, leven en dood niet in de ijstkast laten staan. Steun ons in dat streven!
Tags: #Abortus #Humanisme #mijnabortus #Zingeving
Vrij denken, samen leven. Sinds 1946.
Blijf op de hoogte van acties voor een menselijker samenleving, inspirerend nieuws en evenementen.